№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Марыю ды Са-Карнэйру (Mário de Sá-Carneiro)

1890 - 1916

Марыю ды Са-Карнэйру
Партугальскі паэт і празаік, адзін з заснавальнікаў новай, мадэрнісцкай, літаратуры ў Партугаліі, яскравы прадстаўнік пакалення “Арфея”.

Нарадзіўся 19 траўня 1890 году ў Лісабоне ў заможнай сям’і. Маці хлопчыка памерла, калі яму было 2 гады, і бацька аддаў сына на выхаванне дзядулю і бабулі ў маёнтак Вікторыя на ўскрайку Лісабона, дзе Марыю правёў большую частку свайго дзяцінства.

Першыя вершы пачынае пісаць у 12 гадоў, у 15 перакладае Віктора Гюго, у 16 – Гётэ і Шылера. Удзельнічае ў школьных літаратурных выданнях, піша п’есу “Сяброўства” разам са школьным сябрам, самазабойства якога правакуе ў Марыю першы глыбокі эмацыянальны крызіс.

У 1912 г. Марыю па просьбе бацькі паступае на юрыдычны факультэт Каімбрскага універсітэта, дзе знаёміцца з будучым найлепшым сябрам і паплечнікам – паэтам Фэрнанду Пэсоа. Але, расчараваўшыся ў “горадзе студэнтаў”, у тым жа годзе пераводзіцца ў Сарбонскі універсітэт і перад ад’ездам выдае свой першы зборнік апавяданняў “Пачатак”, які крытычна ўспрымаецца ў літаратурных колах Партугаліі.

У Парыжы Карнэйру канчаткова пакідае спробы заняцца вывучэннем юрыспрудэнцыі і з галавой кідаецца ў літаратурны і мастацкі вір апошніх дзён belle époque, захапляецца паэтыкай кубізму і футурызму, ідэяй яе ўвасаблення ў Партугаліі.

У 1913 г. па вяртанні ў Лісабон выдае зборнік вершаў “Рассейванне” (Dispersão) і кароткі раман “Прызнанне Лусіа” (A Confissão de Lúcio), разам з Пэсоа і іншымі аднадумцамі пачынае працу над часопісам авангарду “Арфей”, два нумары якога выйшлі з друку ў 1915 годзе і адразу выклікалі скандал і абурэнне ў кансерватыўных інтэлектуальных колах Лісабона і сталіся рэвалюцыяй у партугальскай паэзіі. Выходзіць з друку зборнік кароткіх апавяданняў “Неба ў агні” (Céu em Fogo).

У тым жа годзе Марыю таемна вяртаецца ў Парыж, але, пазбаўлены фінансавай падтрымкі з боку бацькі, хутка даходзіць да паўгалоднага існавання. Стан яго псіхічнага здароўя пачынае рэзка пагаршацца, паэт перажывае глыбокую дэпрэсію. Вершы гэтага перыяду і лісты да Ф. Пэсоа поўныя змрочных выказванняў пра смерць і самазабойства. 26 красавіка 1916 г. у гатэлі “Ніца” у раёне Манмартр Карнэйру заканчвае жыццё самагубствам, даслаўшы перад рашучым крокам свае неапублікаваныя вершы Фэрнанду Пэсоа, якія пабачаць свет у 1937 годзе пад назвай “Залатыя знакі” (Indícios de Oiro).

Творы:

“Пачатак” (Princípio), зборнік апавяданняў,1912;
“Рассейванне” (Dispersão), вершы, 1914;
“Прызнанне Лусіа” (A Confissão de Lúcio), кароткі раман, 1914;
“Неба ў агні” (Céu em Fogo), кароткія апавяданні, 1915;
“Залатыя знакі” (Indícios de Oiro), 1937;
“Вершы” (Poesias), 1946;
“Вершы юнацтва” (Poemas juvenis), 1903/1908, 1986;
“Лісты да Фэрнанду Пэсоа” (Cartas a Fernando Pessoa), 1958/59.

Чытайце таксама

Вальтэр Скот

Вальтэр Скот

Вядомы празаік, паэт і гісторык, шатландзец з паходжання, знакаміты перадусім сваімі гістарычнымі раманамі

Уладзімір Арлоў

Уладзімір Арлоў

Беларускі гісторык, празаік, эсэіст, паэт, папулярызатар гісторыі

Э. Ч. Асонду

Э. Ч. Асонду

Нігерыйскі пісьменнік, вядомы сваімі кароткімі апавяданнямі

Алфрэд Эдвард Хаўсмэн

Алфрэд Эдвард Хаўсмэн

Ангельскі філолаг і паэт, знакамітага перадусім зборнікам вершаў “Шропшырскі хлопец”

1045