№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Райнэр Марыя Рыльке

Плач па Антыною

Вершы

Ля сабора Святога Віта

(Bei St. Veit)

Люблю я на сабор глядзець,

дзе тлення пах і цені скону,

дзе ўласнай моваю калоны

перамаўляюцца ледзь-ледзь.

 

А побач домік у разьбе

прысеў, ракайна-эратычны,

і ля яго сабор гатычны

да неба цягнецца ў мальбе.

 

Я разумею casus rei

і што было тут параўнана:

вось пан абат — і блізу пана

стаіць la dame du roi soleil.

 

пераклад з нямецкайГанна Янкута

 

 

 

***

(Ein weißes Schloß in weißer Einsamkeit...)

 

Над белым замкам — смутку белы газ.

Плыве па залах страх, скрадае ўзоры,

па сценах плюшч паўзе, смяротна хворы,

і сцежкі ў свет схаваў снягоў атлас.

 

І цяжка небасхіл навіс, і згас

апошні сполах, і заціхлі гукі...

Скрозь белы мур туга прасцерла рукі,

гадзіннікі пакінуў мёртвы час.

 

пераклад з нямецкайКацярына Маціеўская

 

 

 

Вечар

(Abend)

 

Марудна вечар памяняў адзежы,

і на галінах строй яго павіс.

Глядзі: размыліся сусветаў межы,

адзін увыш плыве, другі — уніз.

 

І застаешся ты ад іх свабодным,

не бачачы падобнага наўкол

ні ў змрочным доме, ціхім і халодным,

ні ў зорах, што ўначы асвецяць дол.

 

І ў гэтым страшным, велічным жыцці

адзіны шлях перад табой паўстане:

асэнсаваўшы межы існавання,

то каменем, то зоркаю ісці.

 

пераклад з нямецкайГанна Янкута

 

 

 

Прагулка

(Spaziergang)

 

Ужо ўзляцеў мой погляд па адхоне,

хаця зрабіў я толькі першы крок.

І веда, не вядомая да сёння,

заспее нас, дасланая здалёк.

 

Адкрыецца ў яе няўлоўнай хвалі

нябачнае, што ў нас жыве даўно.

На нашы знакі знак мы атрымалі,

але адчулі лёгкі брыз адно.

 

пераклад з нямецкайГанна Янкута

 

 

 

Эрас

(Eros)

 

Маскі! Маскі! Бо аслепіць ззянне —

Эрасаў непераносны цуд.

Ён, як летняе сонцастаянне,

перапыніць веснавы прэлюд.

 

Як раптоўна гутарка разбіта,

ўсё знікае... Толькі крык апёк...

Нас трымценне ахіне, нібыта

храмавая цемра, — і маўчок.

 

Ах, усё забылі нечакана!

Бог п’янее ад удач.

Здзейснілася што наканавана,

і ўнутры — крыніцы плач.

 

пераклад з нямецкайГанна Янкута

 

 

 

Плач па Антыною

(Klage um Antinous)

 

Юны бітынец застаўся для вас таямніцай

(хвалі ўтаілі яго толькі на час). 

Я яго мілавáў. І ўсё ж мне трэба вініцца:

скруху і вечны цяжар атрымаў ён ад нас.

 

Хто ж умее любіць? І хто можа? Нібыта

і ніхто... Я і сам — прычына гора свайго.

Ён цяпер нільскі бог, а які менавіта —

я не ведаю нават, я марна клічу яго.

 

Вы ж узнялі яго, страціўшы розум, на неба,

каб я крычаў і шукаў там яго святло.

Быць проста мёртвым — вось што было яму трэба.

Можа, тады б з ім ніякай бяды не было.

 

пераклад з нямецкайКацярына Маціеўская

 

 

 

Лебедзь

(Der Schwan)

 

Гэта шлях праўдзівае пакуты —

Шлях да мэты, што яшчэ не змог

Дасягнуць, і крочыш, нібы скуты.

Так па сушы чыкільгае лебедзь,

Покуль смерць яго не абязглебіць,

Звыклы бераг выбіўшы з-пад ног.

 

Ён жа занураецца нясмела,

Аддае вялікаснае цела

Хваляў паслухмянай чарадзе

І павольна пачынае плысці —

Ўсё сталей, узнёслей, урачысцей,

Велічней царуе на вадзе.

 

пераклад з нямецкайАндрэй Хадановіч

 

Пераклады К. Маціеўскай і Г. Янкута друкаваліся ў часопісе “ARCHE” “Аўстрыя: Ад імперыі да нацыі”, №9 (108), 2011.

 

Пераклад А. Хадановіча змешчаны ў кнізе “Разам з пылам: Калекцыя перакладаў”, Мінск: “Кнігазбор”, 2013.

 

© Кацярына Маціеўская, пераклад, 2011

© Андрэй Хадановіч, пераклад, 2013

© Ганна Янкута, пераклад, 2011

Чытайце таксама

Ціт Макцый Плаўт

Ціт Макцый Плаўт

Значных рымскіх камедыёграфаў, першы рымскі аўтар, ад якога захаваліся цэлыя творы

Крысціян Фрэдэрык Луі Лейпалт

Крысціян Фрэдэрык Луі Лейпалт

Паўднёваафрыканскі пісьменнік, адзін з самых значных творцаў ПАР “Другога руху” — пакалення творцаў, што пісалі на афрыкаанс

Паўль Цэлан

Паўль Цэлан

Нямецкамоўны паэт і перакладчык, адзін з найлепшых еўрапейскіх лірычных паэтаў

Карл Увэ Кнаўсгар

Карл Увэ Кнаўсгар

Нарвежскі пісьменнік.

2094