Дэса Мук (Desa Muck)
1955 -
Як літаратар Дэса Мук вядомая сваімі апавяданнямі, фельетонамі, калонкамі, навеламі, радыёспектаклямі, таксама яна піша коміксы, сцэнары, рэкламныя тэксты. Вяла калонкі ў часопісе “Янá і Яна”. Свае найлепшыя артыкулы сабрала ў кнігах “Пасткі жыцця” (2005) і “Пасткі жыцця — 2” (2007). Рэдагавала таксама публіцыстычныя творы ў часопісе “Антэна” і дзіцячым часопісе “ПІЛ”. Найбольш вядомая яна, аднак, прозай, перадусім для дзяцей і моладзі. Аўтар больш як 60 манаграфічных публікацый.
Добра вядомыя і ўсімі любімыя яе дзіцячыя творы: “У гэты цудоўны дзень” (1992), “Пад мілым небам” (1993), “Дачка месяца”(1995), “Крэмплін” (1996), “Фантон” (1998), “Цуд у оперы” (2001), “Якога колеру свет” (2002), “Калі згубіцца чарапаха”. З 1993 году Мук піша серыю “Насамрэч шалёна…” (“Насамрэч шалёна дасканалыя”, “Насамрэч шалёна славутыя”, “Шалёна сур’ёзна пра сэкс”, і г.д.), з 2001 — серыю “Аніца” (“Аніца і страшыдла”, “Аніца і Дзень маці”, “Аніца і зайчык”, “Аніца і вялікія праблемы” і г.д.).
Дэса Мук піша таксама творы для дарослых: раман “Паніка” (2003), “Пясочніца Бога-Дзіцяці” (2006), “Неба ў вачах жыхара Ліпіц” (2010).
Дэсе Мук належыць некалькі драматычных твораў; яе кнігі “Матыльда”, “Насамрэч шалёна ачмурэлыя” і “Насамрэч шалёна славутыя” былі інсцэніяваныя.
У сваіх творах Дэса Мук звяртаецца да праблем сучаснага грамадства, аднак гаворыць пра іх у камічным, нават саркастычным тоне. Яе героі (альбо хутчэй антыгероі) — амаль карыкатурныя, з яскравымі адмоўнымі якасцямі. Многія кнігі Мук напісаныя ад першай асобы. Яе творы, адрасаваныя падлеткам, падымаюць табуяваныя тэмы, такія як сэксуальнасць, школа, наркотыкі, нездаровае харчаванне.
У камедыі “Насамрэч шалёна ачмурэлыя” аўтарка звяртаецца да моладзевай залежнасці ад наркотыкаў. Аднак атрымліваецца, што існуе шмат тыпаў залежнасці, амаль аднолькава шкодных: напрыклад, залежнасць ад ежы, лекаў, алкаголю, тэлебачання, кампутара…
Дэсе Мук належыць думка, што літаратурная дзейнасць павінная быць такой жа працай, як усе астатнія, а літаратар павінен зарабляць не горш, чым прадстаўнікі іншых прафесій. Нягледзячы на тое, што большую частку часу пісьменніцы даводзіцца прысвячаць камерцыйным праектам, мастацкая якасць яе твораў застаецца на вышыні і пацвярджаецца ўзнагародамі ў сферы літаратуры.
1997 — Прэмія “Вячэрніца” (уручаецца часопісам “Вечар” за найлепшы славенскі твор для моладзі) за раман “Ілжывая Сузі”.
2005 — Прэмія Леўстыка за серыю “Аніца”.
2003—2006 — Серыя “Аніца”, улюбёная славенская кніжка паводле выбару маладых чытачоў.
2007 — Прэмія “Вясна” за найлепшую жаночую ролю другога плану ў фільме “Інсталяцыя кахання” на Х Фестывалі славенскіх фільмаў у Портарожы.