№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Арцюр Рэмбо (Arthur Rimbaud)

1854 - 1891

Арцюр Рэмбо
Французскі паэт, адзін з пачынальнікаў сімвалізму Арцюр Рэмбо (поўнае імя Жан Нікаля Арцюр Рэмбо) нарадзіўся 20 кастрычніка 1854 году ў Шарлевіле на паўночным захадзе Францыі. Яго бацька, ваенны паводле прафесіі, служыў у Алжыры, маці паходзіла з заможнай сялянскай сям’і. Калі Арцюру споўнілася чатыры гады, бацька кінуў сям’ю; хлопчыка выхоўвала адна маці.

У жніўні 1870 году Рэмбо збег з Шарлевіля ў Парыж, але паліцыя вярнула яго дадому, праз паўтара месяца сітуацыя паўтарылася. Ва ўзросце семнаццацці гадоў Рэмбо пазнаёміўся ў Парыжы з Полем Вэрленам, даслаўшы яму свае вершы і атрымаўшы ад яго запрашэнне. Рэмбо прывёз Вэрлену ў Парыж свой новы верш “П’яны карабель”, і Верлен зразумеў, што адкрыў генія. Некаторы час Арцюр жыў у яго, пасля зняў пакой. У 1872 годзе Вэрлен кідае сям’ю і разам з Рэмбо з’язджае ў Бельгію, а пасля ў Лондан; вярнуўшыся ў снежні на радзіму, яны зноў выпраўляюцца ў Англію, а праз некаторы час – у падарожжа па Еўропе і расстаюцца ў Брусэлі пасля таго, як Вэрлен, прастрэліўшы Рэмбо руку, трапляе ў вязніцу. Рэмбо вяртаецца дадому.

За гэты час у Рэмбо выходзіць тры зборнікі: “П’яны карабель” (Le bateau ivre, 1871), “Адно лета ў пекле” (Une Saison en Enfer, 1873) і “Азарэнні” (Les illuminations, 1874). Пасля вяртання дадому паэт перастае пісаць і зноў выпраўляецца ў падарожжа да 1880 году. У 1880 годзе ён з’язджае на Кіпр, а адтуль – у Егіпет, пэўны час працуе ў жахлівых умовах Адэны і Афрыканскага Рогу. Апошнія дзесяць гадоў свайго жыцця ён займаецца гандлем у Абісініі (сучасная Эфіопія). У 1885–1887 ён першым прайшоў шлях да будучай Адыс-Абебы (пасля там была пракладзеная чыгунка).

У лютым 1891 году Рэмбо вярнуўся ў Францыю, дзе праз пухліну ў калене яму ампутавалі нагу. 10 лістапада 1891 году паэт памёр у Марсэлі і быў пахаваны ў Шарлевілі.

Уплыў Рэмбо на літаратуру быў вельмі значны. Сімвалісты называлі яго сваім папярэднікам, Віктор Гюго назваў яго “Шэкспірам-дзіцем”, а Луі Арагон лічыў, што развіццё французскай паэзіі ХХ стагоддзя прайшло “пад знакам уплыву Рэмбо”. Адна з самых знакамітых спробаў асэнсаваць лёс Рэмбо – фільм Агнешкі Холанд “Поўнае зацьменне” (Total Eclipse, 1995), зняты паводле аднайменнай п’есы Крыстафера Хэмптана (1967).

Чытайце таксама

Фрэнк О’Хара

Фрэнк О’Хара

Амерыканскі празаік, паэт і мастацкі крытык.

Гейр Гуліксэн

Гейр Гуліксэн

Нарвежскі паэт, раманіст, эсэіст, драматург, дзіцячы пісьменнік, выдавец.

Вацлаў Граб’е

Вацлаў Граб’е

Чэшскі паэт, адзін з галоўных прадастаўнікоў біт-пакалення ў Чэхаславакіі

Ціт Макцый Плаўт

Ціт Макцый Плаўт

Значных рымскіх камедыёграфаў, першы рымскі аўтар, ад якога захаваліся цэлыя творы

1949