-
1796
Нарадзіўся Ігнат Легатовіч (памёр 10 кастрычніка 1867), беларускі і польскі паэт, педагог. Працаваў выкладчыкам лацінскай мовы ў Мінскай гімназіі. Пасля 1846 займаўся рэпетытарствам і літаратурнай творчасцю. Часта наведваў дом Марцінкевічаў. Вершы і эпіграмы Легатовіча карысталіся вялікай папулярнасцю ў тагачасным грамадстве. Паэт высмейваў і агульначалавечыя заганы, і непрыстойныя паводзіны ды ўчынкі канкрэтных асобаў. Эпіграмы Легатовіча скіраваны супраць зладзеяў, п'яніцаў, злосных жонак і графаманаў.
-
1845
Нарадзіўся Абай Кунанбаеў (каз. Абай Құнанбайұлы, памёр 6 ліпеня 1904), казахскі паэт, перакладчык, філосаф, кампазітар, асветнік, мысляр, грамадскі дзеяч, заснавальнік казахскай пісьмовай літаратуры і яе першы класік, рэфарматар казахскай культуры ў духу збліжэння з еўрапейскай культурай на аснове асветніцкага ліберальнага ісламу. Выступаў супраць рабскага становішча жанчын на ўсходзе, супраць сацыяльнага зла і невуцтва. Перакладаў творы М. Лермантава, А. Пушкіна, Ё. Гётэ, Дж. Байрана і інш. на казахскую мову.
-
1868
Нарадзіўся Альфрэд Дзёблін (ням. Alfred Döblin, памёр 26 чэрвеня 1957), нямецкі пісьменнік. Найбольш вядомы яго раман “Берлін, Аляксандэрпляц” (Berlin Alexanderplatz, 1929), напісаны ў форме калажу, блізкага да тэхнікі экспрэсіянізму і італьянскага футурызму, пошукаў Джойса і Дос Пасаса. У рамане адлюстраванае жыццё Берліна 1920-х гг. Некалькі разоў ён быў экранізаваны (упершыню ў 1931) і дагэтуль уключаецца экспертамі ў першую пяцёрку нямецкамоўных кніг.
-
1878
Нарадзіўся Еўсцігней Міровіч (сапр. Дунаеў, памёр 16 лютага 1952), беларускі драматург і тэатральны рэжысёр. Нарадзіўся ў Санкт-Пецярбургу, працаваў у пецярбургскіх тэатрах спачатку акторам, потым рэжысёрам. У 1919 пераехаў і працягнуў працу ў Беларусі. У 1921—1931 — мастацкі кіраўнік, у 1941—1945 — рэжысёр Беларускага тэатра імя Янкі Купалы (БДТ-1). Напісаў на беларускай мове і паставіў п'есы “Машэка” (“У часы даўнейшыя”), “Кастусь Каліноўскі”, “Каваль-ваявода”, “Кар'ера таварыша Брызгаліна”, “Перамога” (“Хроніка нашых дзён”), “Запяюць верацёны”, “Лён” (п’есы пастаўленыя ў 1920-я — 1930-я гг.). Цяпер пры Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў працуе Тэатр-студыя імя Е. Міровіча.
-
1895
Нарадзіўся Міхаіл Зошчанка (руск. Михаил Зощенко, памёр 22 ліпеня 1958), рускі пісьменнік, вядомы сваімі сатырычнымі апавяданнямі і фельетонамі, які, аднак, галоўнымі сваімі творамі лічыў аповесці “Перад узыходам сонца” (“Перед восходом солнца”, 1943, 1972), пасля якой Зошчанка быў выключаны з Саюза пісьменнікаў і пачалося яго цкаванне, і “Вернутая маладосць” (“Возвращенная молодость”, 1933).
-
1895
Нарадзілася Іма фон Бадмерсхоф (ням. Imma von Bodmershof, памерла 31 жніўня 1982), аўстрыйская пісьменніца. Была знаёмая з Рыльке і гуртком Стэфана Георге. З 1937 друкавала раманы і апавяданні. У 1962 выйшаў яе першы зборнік хайку. Лаўрэатка аўстрыйскай дзяржаўнай літаратурнай прэміі Großer Österreichischer Staatspreis.
-
1898
Нарадзіўся Тадэвуш Даленга-Мастовіч (польск. Tadeusz Dołęga-Mostowicz, псеўд. Т.М.; загінуў 20 верасня 1939), польскі пісьменнік і журналіст беларускага паходжання. Успаміны пра дзяцінства, якое прайшло на Глыбоччыне, ляжаць у аснове многіх твораў пісьменніка. Дзеянне першага яго рамана “Кар'ера Нікадзіма Дызмы” (Kariera Nikodema Dyzmy, 1932), вострай сатыры на грамадска-палітычнае жыццё Польшчы часоў рэжыму Ю. Пілсудскага, таксама адбываецца ў Заходняй Беларусі. Многія творы Даленгі-Мастовіча былі экранізаваныя яшчэ пры яго жыцці: “Пракурор Аліцыя Горн” (Prokurator Alicja Horn, 1933), “Знахар” (Znachor, 1937), “Прафесар Вільчур” (Profesor Wilczur, 1938), “Апошняя брыгада” (Ostatnia brygada, 1938), “Тры сэрцы” (Trzy serca, 1939), “Залатая маска” (Złota maska, 1939).
-
1912
Нарадзіўся Жоржы Амаду (парт. Jorge Leal Amado de Fariа, памёр 6 жніўня 2001), бразільскі пісьменнік і грамадска-палітычны дзеяч. Аўтар раманаў “Бяскрайнія землі” (Terras do sem fim, 1943), “Габрыела, гваздзіка і карыца” (Gabriela, cravo e canela, 1958), “Пастухі начы” (Os pastores da noite, 1964), “Дона Флор і два ейныя мужы” (Dona Flor e seus dois maridos, 1966), “Крамка цудаў” (Tenda dos milagres, 1969), “Тэрэза Батыста, якая стамілася ваяваць” (Teresa Batista, cansada de guerra, 1972), “Засада” (Tocaia grande, 1984) і інш. У СССР найбольш быў вядомы раманам “Капітаны пяску” (Capitães da Areia, 1937), экранізаваным пад назвай “Генералы песчаных карьеров” (1971).
-
1913
Памёр Ёханэс Лінанкоскі (фінск. Johannes Linnankoski, сапр. Віхтары Ёхан Пелтанен; нар. 18 кастрычніка 1869), фінскі пісьменнік, перакладчык і журналіст. Галоўныя тэмы ягоных твораў — віна, пакаранне і барацьба паміж старым і новым. У 1906 заснаваў Саюз фінскай самасвядомасці (фінск. Suomalaisuuden liitto). Заснавальнік газеты Uusimaa — першай газеты на фінскай мове, якая выдавалася за межамі вялікіх гарадоў. За п'есу “Адвечная барацьба” (Ikuinen taistelu, 1903) атрымаў прэмію Фінскага літаратурнага таварыства.
-
1970
Памёр Мікалай Эрдман (руск. Николай Эрдман, нар. 16 лістапада 1900), рускі драматург, сцэнарыст. Найбольш вядомыя яго п’есы — “Мандат” (1925) і “Самагубца” (1928). Апошняя паказвала абсурд савецкай рэчаіснасці, аднаму з персанажаў належыць такая фраза: “Цяпер, грамадзянін Падсякальнікаў, тое, што можа падумаць жывы, можа выказаць толькі мёртвы”. П’еса была забароненая да 1982 г. З 1927 пісаў пераважна сцэнары для кіно і мульфільмаў. Найбольш вядомыя фільмы яго аўтарства — “Вясёлыя рабяты”, “Волга-Волга”, “Марозка”, “Горад майстроў”.
-
1991
Памёр Тадэвуш Новак (польск. Tadeusz Nowak, нар. 11 лістапада 1930), польскі паэт і празаік. Для вершаў і прозы Новака характэрны баладны лад, гратэскавая фантастыка, блізкасць да народных вераванняў і легендаў. Выдаў з каментарамі і уступным артыкулам том паэзіі Яна Каханоўскага. Перакладаў вершы Ясеніна, Вёрашмарці, Пецёфі, Раднаці, Чаоры.
