№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 30 кастрычніка

  • 1513

    Нарадзіўся Жак Аміё (фр. Jacques Amyot, памёр 6 лютага 1593), французскі пісьменнік, перакладчык і педагог. Аміё зрабіў пераклады шэрагу грэцкіх класікаў на французскую мову: амаль усе творы Плутарха, у тым ліку ”Паралельныя жыццяпісы”, сем кніг з “Гістарычнай бібліятэкі” Дыядора Сіцылійскага, “Эфіопіка” Геліядора і “Дафніс і Хлоя” Лонга.

  • 1751

    Нарадзіўся Рычард Брынслі Шэрыдан (анг. Richard Brinsley Sheridan, памёр 7 ліпеня 1816), англа-ірландскі драматург і палітык-ліберал. Аўтар адной з найлепшых ангельскіх камедый нораваў “Школа зласлоўя” (The School for Scandal, 1777).

  • 1824

    Памёр Чарлз Роберт Мэцьюрын (анг. Charles Robert Maturin, нар. 25 верасня 1782), ірландскі пісьменнік, аўтар аднаго з найлепшых гатычных раманаў у сусветнай літаратуры “Мельмот-вандроўнік” (Melmoth the Wanderer). Стрыечны дзед Оскара Ўайлда, які пасля вызвалення з турмы жыў у Францыі пад імем Себасцьян Мельмот. Раман “Мельмот-вандроўнік” стаў папулярны далёка за межамі Англіі і паўплываў на літаратуру многіх краін Еўропы, уключаючы Расію і Францыю. Кампазіцыйна раман уяўляе сабой рамкавую канструкцыю, дзе па меры чытання разгортваюцца ўсё новыя і новыя гісторыі са зменай апавядальніка, а потым гэтак жа паслядоўна аўтар гэтую канструкцыю замыкае ў адваротным парадку, заканчваючы гісторыяй таго персанажа, з якой пачаўся раман.

  • 1871

    Нарадзіўся Поль Валеры (фр. Paul Valéry, памёр 20 ліпеня 1945), адзін з найлепшых французскіх паэтаў ХХ ст., эсэіст, філосаф. З 1925 быў сябрам Французскай акадэміі. Акрамя вершаў і прозы, знакаміты сваімі эсэ і афарызмамі, прысвечанымі мастацтву, гісторыі, літаратуры і музыцы.

  • 1885

    Нарадзіўся Эзра Паўнд (анг. Ezra Weston Loomis Pound, памёр 1 лістапада 1972), амерыканскі паэт, адзін з пачынальнікаў англамоўнай мадэрнісцкай літаратуры, выдавец і рэдактар. Нарадзіўся ў штаце Айдаха. У 1908 годзе пераехаў у Лондан, дзе пазнаёміўся з Ўільямам Батлерам Ейтсам і нейкі час быў яго сакратаром. Неўзабаве пачаў публікаваць свае першыя кнігі вершаў і перакладаў з італьянскіх (Гвіда Кавальканці), кітайскіх і японскіх паэтаў. Паўнд — адзін з галоўных прадстаўнікоў паэтычнага напрамку, называнага імажызмам. Пачынаючы з 1920-х гадоў Паўнд шмат перакладаў паэзію з розных моваў, адначасова насычаючы ўласныя вершы (аб’яднаныя ў грандыёзны мадэрнісцкі эпас “Кантас”) цытатамі, алюзіямі да розных пластоў сусветнай культуры.

  • 1887

    Нарадзіўся Георг Гайм (ням. Georg Heym, памёр 16 студзеня 1912), нямецкі паэт. Вывучаў права ў Вюрцбургу і Берлінскім універсітэце імя Гумбальта, але прафесію бацькі ненавідзеў, пра што сведчаць запісы ў ягоных дзённіках. Разам з Эрнстам Штадлерам і Георгам Траклем з’яўляецца ключавой постаццю ранняга экспрэсіянізму, які ў Германіі і Аўстрыі ўвогуле трываў нядоўга. Пісаць пачаў у 12 гадоў (навелы, драмы). Пры жыцці паэта быў выдадзены толькі адзін яго паэтычны зборнік пад назваю “Вечны дзень” (Der ewige Tag, 1911), у які ўвайшлі вершы, створаныя пачынаючы з 1910 году. Падчас катання на каньках на рацэ Хафэль з сябрам, паэтам Эрнстам Бальке, справабаў выратаваць таго з палонкі, але абодва патанулі. На беларускую мову творы Гайма перакладаў Васіль Сёмуха.

  • 1935

    Нарадзілася Агота Крыштоф (венг. Agota Kristof, памерла 27 ліпеня 2011), швейцарская пісьменніца венгерскага паходжання. Пасля здушэння антыкамуністычнага паўстання ў Венгрыі (1956) пераехала ў Швейцарыю, дасканала вывучыла французскую мову, на якой напісала ўсе свае творы. У 1986 годзе Крыштоф выдала свой першы і самы вядомы раман — стылізаваны пад дзённік постніцшэанскі кашмар “Тоўсты сшытак” (Le grand cahier), які апісвае жыццё двух братоў, што вырашылі стаць звышлюдзьмі падчас Другой сусветнай вайны. У 1987 і 1991 Крыштоф апублікавала раманы “Доказ” і “Трэцяя хлусня”, пашырыўшы такім чынам “Тоўсты сшытак” да своеасаблівай трылогіі. Апошні з раманаў быў экранізаваны ў 2000 годзе дацкім рэжысёрам Томасам Вінтэрбергам.

  • 1956

    Памёр Піё Бароха-і-Нэсі (гішп. Pío Baroja y Nessi, нар. 28 снежня 1872), гішпанскі пісьменнік, баск паводле паходжання, адна з ключавых фігураў “пакалення 1898 году”, якое востра перажывала ў сваёй творчасці распад гішпанскай імперыі і сацыяльны, палітычны і маральны крызіс у краіне. Пасля Першай сусветнай вайны Бароха пасябраваў з Артэга-і-Гасэтам, і з іх спрэчак нарадзілася знакамітая кніга апошняга “Дэгуманізацыя мастацтва”. Перэс дэ Аяла так ахарактарызаваў творчасць Барохі: “Раман Барохі падобны да трамвая з пасажырамі, якія ўваходзяць і выходзяць, але не ведаюць, куды яны едуць”.

  • 2010

    Памёр Хары Мюліш (нід. Harry Mulisch, нар. 29 ліпеня 1927), нідэрландскі пісьменнік, які разам з В. Ф. Хермансам і Герардам Рэве лічыцца адным з “вялікай тройкі” (De Grote Drie) паваеннай нідэрландскай літаратуры. Пасля таго, як Херманс памёр, а Рэве звар’яцеў, Мюліш пачаў жартам называць сябе “вялікай адзінкай”. Асноўная тэма твораў Мюліша — Другая сусветная вайна.