Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары
Чытаць далейНарадзіўся Карл І, герцаг Арлеанскі (фр. Charles d'Orléans, памёр 5 студзеня 1465), французскі феадал і ваеначальнік, адзін з самых выбітных паэтаў Францыі. Майстар балады (напісаў 131 баладу), рандо (звыш 400), песні. Да яго звернутыя некаторыя балады яго сучасніка Франсуа Віёна. Праводзіў паэтычныя спаборніцтвы ў Блуа. Пісаў як па-французску, так і па-ангельску.
Нарадзіўся Лорэнс Стэрн (анг. Laurence Sterne, памёр 18 сакавіка 1768), ангельскі пісьменнік. Шырока вядомыя яго раманы “Жыццё і меркаванні Трыстрама Шэндзі, джэнтльмена” (Life and Opinions of Tristram Shandy, Gentleman; 1759—1767) і “Сентыментальнае падарожжа па Францыі і Італіі, апісанае містэрам Ёрыкам” (Sentimental journey through France and Italy by Mr. Yorick, 1768). Раман пра Трыстрама Шэндзі вылучаецца непаслядоўнасцю сюжэту: аўтар увесь час збіраецца расказаць пра ўсё жыццё героя, але ў дзявятым томе Трыстрам дасягае толькі 5-гадовага ўзросту, бо аўтар пастаянна адыходзіць ад тэмы, робіць лірычныя адступленні, дасціпныя заўвагі, збіваецца на размовы з чытачом ці расказвае пабочныя гісторыі. “Сентыментальнае падарожжа” ўвогуле абрываецца на сярэдзіне сказа: “Так што, калі я працягнуў руку, я схапіў fille de chambre за...” Некаторыя лічаць, што такі спосаб аповеду папярэднічае “плыні свядомасці”, якую пачалі выкарыстоўваць у далейшым Дж. Джойс, В. Вулф, Ў. Фолкнэр.
Нарадзіўся Карла Калодзі (іт. Carlo Collodi, сапр. Карла Ларэнцыні; памёр 26 кастрычніка 1890), італьянскі пісьменнік і журналіст, вядомы перш за ўсё сваёй дзіцячай казкай “Прыгоды Пінокіё. Гісторыя драўлянай лялькі” (Le avventure di Pinocchio: storia di un burattino). Пісьменнік узяў сабе псеўданім Калодзі ў 1856 па назве вёсачкі Калодзі ў Таскане, дзе нарадзілася яго маці Анджэла Ардзалі.
Памёр граф дэ Латрэамон (фр. comte de Lautréamont, сапр. Ізідор Дзюкас; нар. 4 красавіка 1846), французскі паэт і празаік. Памёр у 24 гады, пакінуўшы 2 творы — паэму прозаю “Песні Мальдарора” (Les Chants de Maldoror, 1869) і зборнік “Вершы І і ІІ”. Баючыся пераследу за блюзнерства і непрыстойнасць, “Песні Мальдарора” Дзюкас выдаў пад псеўданімам. Адметнасць кнігі палягае ў тым, што, як зазначае рускі літаратуразнаўца Г. Косікаў у артыкуле “Пякельная машына Латрэамона”, “Песні Мальдарора” выраслі зусім не з “жыццёвага досведу” аўтара, якога ў яго папросту не было, а з незлічонага мноства прачытаных у школьныя гады кніг. <...> “Песні Мальдарора” — гэта кніга, напісаная “па матэрыялах” іншых, раней прачытаных кніг, якія служаць прадметам пераймання, і калі паспрабаваць даць ім самае папярэдняе літаратурнае азначэнне, то варта прызнаць, што гэта не толькі адкрыта, але і прынцыпова другасны твор — самазабыўная імітацыя разнастайных белетрыстычных узораў”. “Адкрылі” Латрэамона толькі ў 1920-я гады, і прадстаўнікі авангардных рухаў залічылі яго да сваіх папярэднікаў.
Памёр Александру Мачэдонскі (рум. Alexandru Macedonski, нар. 14 сакавіка 1854), румынскі паэт. Фармальныя пошукі ў яго творчасці і наследаванне французскім сімвалістам паклалі пачатак сімвалізму румынскаму. Першы сярод румынскіх паэтаў пачаў пісаць свабодным вершам. Крытыкай разглядаецца як другі пасля Міхая Эмінэску нацыянальны паэт. Асноўныя зборнікі — “Prima verba” (лац. “Першыя словы”, 1872), “Вершы” (Poesii, 1882), “Святарныя кветкі” (Flori sacre, 1912).
Нарадзілася Арундаці Рой (анг. ArundhatiRoy, бенг. অরুন্ধতিরায়), індыйская пісьменніца, лаўрэатка Букераўскай прэміі 1997 г. за раман “Бог драбніцаў” (анг. The God of Small Things). У 2006 адмовілася ад найвышэйшай літаратурнай узнагароды Індыі, пратэстуючы супраць палітыкі індыйскага ўраду.
Памёр Артур Хейлі (анг. Arthur Hailey, нар. 5 красавіка 1920), канадскі празаік брытанскага паходжання. Многія з кнігаў Хейлі рабіліся бэстсэлерамі ў спісе Нью-Ёрк Таймс. У свеце было прададзена больш за 170 мільёнаў асобнікаў на 40 мовах. Шматлікія творы былі экранізаваныя, а па рамане “Гатэль” быў зняты тэлесерыял.