№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 19 снежня

  • 1848

    Памерла Эмілі Бронтэ (анг. Emily Brontë, нар. 30 ліпеня 1818), ангельская пісьменніца, аўтарка рамана “Навальнічныя пагоркі” (Wuthering Heights, 1847). Другая па ўзросце сярод сёстраў Бронтэ. У адрозненне ад сястры Шарлоты, у Эмілі Бронтэ не было блізкіх сяброў, яна рэдка пісала лісты, мала каго, за выключэннем родных, любіла. Яе характару былі ўласцівыя стаічная цвёрдасць і містыцызм. Эмілі памерла ад хуткацечнага туберкулёзу, прастудзіўшыся на пахаванні брата. Сёння асабліва высока ацэньваецца яе паэзія. Вершы “Успаміны” (Remembrance), “Палоннік” (The Prisoner) і іншыя прынеслі ёй славу таленавітай паэткі. У гонар Эмілі Бронтэ названы кратар на Меркурыі.

  • 1860

    Памёр Канстанцін Аксакаў (руск. Константин Аксаков, нар. 10 красавіка 1817), рускі публіцыст, паэт, літаратурны крытык, гісторык і лінгвіст, лідар рускіх славянафілаў і ідэолаг славянафільства. У жыцці быў несамастойным і, пражыўшы 5 месяцаў за мяжой, вярнуўся ў бацькоўскі дом, дзе ўсё празаічна-жыццёвае яго не датычыла. Падчас вандроўкі, у Берліне, першы і апошні раз паспрабаваў зблізіцца з жанчынай, аднак практычныя патрабаванні прадавачкі кветак расчаравалі ідэаліста, і ён збег.

  • 1910

    Нарадзіўся Жан Жэнэ (фр. Jean Genet, памёр 15 красавіка 1986), французскі паэт, празаік, драматург, рэжысёр. Літаратурную творчасць распачаў у 1940-х гадах. Паказ гомасэксуальных стасункаў і апісанне жыцця злачынцаў прывялі да таго, што ў 1950-х гг. некаторыя кнігі Жэнэ былі забароненыя ў ЗША. Сядзеў Жэнэ, дарэчы, часцей за ўсё за выкраданне з крамаў кніг (Пруста, напрыклад). Аўтар раманаў “Божая Маці кветак” (Notre-Dame-des-Fleurs), “Цуд пра ружу” (Miracle de la rose), “Керэль з Брэста” (Querelle de Brest), “Пахавальныя ўрачыстасці” (Pompes funèbres), “Дзённік злодзея” (Journal du voleur), паэмы “Смяротнік” (Le Condamné à mort), п’есаў “Служанкі” (Les Bonnes), “Яна” (Elle), “Балкон” (Le Balcon) і інш. У 1950 годзе зняў кароткаметражны фільм “Песня кахання” (Un Chant d’Amour).

  • 1924

    Нарадзіўся Алешандры О’Ніл (парт. Alexandre O'Neill, памёр 21 жніўня 1986), партугальскі паэт-сюррэаліст ірландскага паходжання, што ў 1948 стаў адным з заснавальнікаў Лісабонскага сюррэалістычнага руху, які, аднак, хутка распаўся. Вядомы сваім іранічным стаўленнем да Партугаліі і партугальцаў, аўтар зборнікаў паэзіі “У Дацкім каралеўстве” (No Reino da Dinamarca, 1958), “Вершы з адрасам” (Poemas com Endereço, 1962), “Невясёлы кірмаш” (Feira Cabisbaixa, 1965) і інш. Некалькі разоў быў арыштаваны палітычнай паліцыяй (PIDE), якая дзейнічала за дыктатарскім рэжымам Салазара.

  • 1940

    Памёр Тамас Караскілья (гішп. Tomás Carrasquilla Naranjo, нар. 17 студзеня 1858), калумбійскі пісьменнік. У раманах “Плады маёй зямлі” (Frutos de Mi Tierra, 1896), “Веліч” (Grandeza, 1910), “Маркіза Яламбо” (La Marqueza de Yolombó, 1926), апавяданнях, напісаных у традыцыях кастубрызму, апісваў народнае жыццё і звычаі Калумбіі, шырока выкарыстоўваў народную мову. За аўтабіяграфічную трылогію “Шмат гадоў таму” (Hace tiempos, 1935—1936) быў уганараваны Нацыянальнай прэміяй па літаратуры.

  • 1941

    Памёр Аляксандр Увядзенскі (руск. Александр Введенский, нар. 6 снежня 1904), рускі паэт, драматург. Быў актыўным удзельнікам аб’яднання “ОБЭРИУ” (Аб’яднанне рэальнага мастацтва), блізкім сябрам Данііла Хармса. Як і Хармс, Увядзенскі за савецкім часам быў вядомы сваімі дзіцячымі кнігамі, і толькі ў 1993 годзе быў выдадзены двухтомны збор іншых яго твораў. Па-сапраўднаму яго цікавілі тры тэмы: час, смерць і Бог. Гэтыя тэмы закранаюцца ў філасофскай паэме “Вакол магчыма бог” (Кругом возможно бог, 1931) і нататкавых запісах “Шэрага сшытка” (“Серая тетрадь”). Найбольш вядомая п’еса Увядзенскага — “Ёлка ў Івановых” (“Ёлка у Ивановых”, 1938). Паводле твора “Пацец” (Потец, 1936—1937) у 1991 годзе зняты мультфільм.

  • 2003

    Памёр Дзмітрый Аваліяні (руск. Дмитрий Авалиани, нар. 6 жніўня 1938), рускі паэт, заснавальнік сучаснага рускага паліндрому, майстар візуальнай паэзіі (асабліва амбіграмаў). Аваліяні першым у рускай паэзіі пачаў выкарыстоўваць паэтычную форму, якую назваў “листовертень” (Юрась Барысевіч прапанаваў беларускі адпаведнік “аркушакрут”) — калі для прачытання надпісу аркуш трэба перавярнуць на 180°.