№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 23 снежня

  • 1597

    Нарадзіўся Марцін Опіц (ням. Martin Opitz, памёр 20 жніўня 1639), нямецкі паэт, рэфарматар нямецкай паэзіі, заснавальнік так званай Першай сілезскай школы паэтаў. Да яго нямецкія паэты пісалі пераважна на лаціне. Опіц увёў сілаба-тоніку ў нямецкую паэзію, а свае прынцыпы выклаў у “Кнізе пра нямецкую паэтыку” (Buch von der deutschen Poeterey, 1624).

  • 1804

    Нарадзіўся Шарль Агюстэн дэ Сэнт-Бёў (фр. Charles Augustin de Sainte-Beuve, памёр 13 кастрычніка 1869), французскі літаратуразнаўца і літаратурны крытык, значная фігура рамантызму, стваральнік уласнага метаду, які пасля быў названы “біяграфічным”. Публікаваў таксама паэзію і прозу, аднак мастацкія творы Сэнт-Бёва не мелі поспеху, і з 1837 году ён заняўся выключна гістарычна-літаратурнай і крытычнай працай.

  • 1895

    Памёр Сяргей Сцяпняк-Краўчынскі (руск. Сергей Степняк-Кравчинский, нар. 13 ліпеня 1851), рускі рэвалюцыянер-народнік, пісьменнік, забойца шэфа жандармаў Мезянцова. Цягам жыцця погляды на рэвалюцыйную барацьбу Краўчынскага кардынальна змяняліся, і ўрэшце ён канчаткова адмовіўся ад тактыкі “хаджэння ў народ”, прыйшоўшы да высновы, што адзіны дзейсны метад барацьбы ў Расіі — тэрор. Пасля забойства Мезянцова збег у Швейцарыю, там надрукаваў брашуру “Смерць за смерць”, тлумачачы свой учынак помстай за шматлікія арышты прапагандыстаў-народнікаў і смяротны прысуд тэрарысту Кавальскаму. У Расію больш не вярнуўся. Загінуў, трапіўшы ў Лондане пад цягнік. Прататып герояў раманаў Э. Л. Войніч “Авадзень” і Э. Заля “Жэрміналь”.

  • 1896

    Нарадзіўся Джузэпэ Тамазі дзі Лампедуза (іт. Giuseppe Tomasi di Lampedusa, памёр 23 ліпеня 1957), італьянскі пісьменнік, які сусветную вядомасць атрымаў дзякуючы раману “Гепард” (Il gattopardo, 1958), што зрабіўся класікай італьянскай літаратуры, і яго экранізацыі Л. Вісконці.

  • 1907

    Нарадзіўся Мануэл Лопеш (парт. Manuel António de Sousa Lopes, памёр 25 студзеня 2005), каба-вердыянскі паэт, раманіст, заснавальнік сучаснай літаратуры Каба-Вердэ. Пісаў на партугальскай і крэольскай мовах. Аўтар раманаў “Падаюць дажджы” (Chuva Braba, 1956), “Ахвяры ўсходніх вятроў” (Os Flagelados do Vento Leste, 1959), паводле якога быў зняты аднайменны фільм, зборнікаў паэзіі “Пустыя гадзіны” (Horas Vagas, 1934), “Паэма тых, хто застаўся” (Poema de Quem Ficou 1949), шэрагу нарысаў па краязнаўстве і літаратуры Каба-Вердэ.

  • 1927

    Памёр Матэюс Густайціс (літ. Motiejus Gustaitis, нар. 1 лютага 1870), літоўскі паэт, перакладчык, пачынальнік літоўскага сімвалізму, першы перакладчык Шарля Бадлера на літоўскую мову, першы літоўскі літаратар, які атрымаў навуковую ступень доктара навук за дысертацыю па філалогіі. Узбагаціў літоўскую паэтычную мову словамі абстрактнага характару — з прычыны іх адсутнасці ў жывой гутарцы ствараў іх сам (не заўжды ўдала). Пераклаў на літоўскую “Энеіду” Вергілія, творы Авідыя, Гарацыя, Цыцэрона, Дэмасфена, Петраркі, літоўскіх лацінамоўных паэтаў, “Дзяды” А. Міцкевіча, творы Ю. Славацкага, Л. Кандратовіча, А. Франса і іншых.

  • 1939

    Нарадзіўся Вячаслаў Купрыянаў (руск. Вячеслав Куприянов), рускі паэт, перакладчык. Аўтар кніг паэзіі “От первого лица” (1981), “Жизнь идет” (1982), “Домашние задания” (1986), “Эхо” (1988, 1989), “Стихи” (1994), “Дайте договорить” (2002), “Лучшие времена” (2003). Перакладае паэзію з нямецкай мовы, у тым ліку Р. М. Рыльке, Ф. Гёльдэрліна, Наваліса, А. Шаміса, Г. фон Гафмансталя, Б. Брэхта). Сябра Саюза пісьменнікаў Расіі і Саюза пісьменнікаў Сербіі. Сябра расійскага ПЭН-Цэнтра. Вершы і проза В. Купрыянава перакладзеныя на ангельскую, балгарскую, нідэрландскую, македонскую, нямецкую, польскую, сербскую мовы. На беларускую мову вершы Купрыянава перакладаў Андрэй Хадановіч.

  • 1942

    Памёр Канстанцін Бальмонт (руск. Константин Бальмонт, нар. 15 чэрвеня 1867), рускі паэт-сімваліст, перакладчык, эсэіст, адзін з найвыбітнейшых прадстаўнікоў рускай паэзіі Срэбнага веку. Апублікаваў 35 паэтычных зборнікаў, 20 кніг прозы, перакладаў з многіх моваў (Ў. Блэйк, Э. По, П. Б. Шэлі, О. Ўайлд, Г. Гаўптман, Ш. Бадлер; гішпанскія песні, славацкі, грузінскі эпас, югаслаўская, балгарская, літоўская, мексіканская, японская паэзія). “Для Бальмонта было натуральна ў Польшчы прасякнуцца ўсім польскім. У Японіі ён пачуваўся японцам, у Мексіцы — мексіканцам, ясна, што ў Варшаве ён быў палякам”, — пісала пра Бальмонта Тэфі. Двойчы эміграваў з СССР. Памёр у Нуазі-ле-Гран пад Парыжам у галечы і пакутуючы на псіхічнае захворванне.

  • 1955

    Нарадзілася Кэрал Эн Дафі (анг. Carol Ann Duffy), шатландская паэтка і драматург, адна з самых папулярных паэтак Вялікабрытаніі. Прафесар сучаснай паэзіі у Манчэстэрскім універсітэце, з мая 2009 — паэт-лаўрэат Вялікабрытаніі, першая жанчына, якая атрымала прызначэнне на гэтую пасаду. Лаўрэатка шматлікіх літаратурных прэмій (імя Моэма, Т. С. Эліята і інш.). Яе зборнік “Жонка свету” (The World’s Wife, 1999) стаў бэстсэлерам ва ўсім англамоўным свеце, прадставіўшы жаночы погляд на сусветную гісторыю.