Берлінскія чуткі
(Berliner Gerüchte)
Пан Маер, пан Маер, ты чуеш ці не —
Шалёная чутка стралою імкне:
У акне
Святло ў расійскім пасольстве!
А там, дзе святло, пэўна, хітры агент
Рыхтуе таемны якісь дакумент
Пры святле ў расійскім пасольстве.
Той ці іншы палітык губляе сон
І за людам цікаўным пнецца і ён
Да святла ў расійскім пасольстве.
Загадкавы шэпт — нібы пошум травы:
“Там дзеецца нешта, ці ж бачыце вы
Святло ў расійскім пасольстве?”
І ліпы шумяць. “Ну, дзвярам кранты!”
Ды нікога не пусціць жандарм таўсты
Да святла,
Святла ў расійскім пасольстве.
І нават настаўнік — не верыш вачам —
Расказвае ўсім, што ведае сам
Пра святло ў расійскім пасольстве.
А ўнутры бляхар у зале пустой
Кажа: “Макс, калі ласка, са скрыні той
Перадай мне маслёнку!”
Потым удвух да свайго жытла
Сыходзяць — і вось больш няма святла,
Святла ў расійскім пасольстве.
Мікракосм
(Mikrokosmos)
Чаму ж кахаць няможна ўсіх?!
Я б Эрнэстыны, мілай пані,
Любыя выканаў жаданні!
Але ад пільнай Магдалены
Штораз атрымліваю сцэны.
А што ж казаць пра тую Лоту —
Яна мне ахвяруе цноту.
Ды я адзін — і многа іх...
Чаму ж кахаць няможна ўсіх?!
Старая, ведама, гульня.
Тут, паміж Эльбаю і Шпрэе,
Ўсё тая ж п’еска не старэе.
Але я думаю няспынна:
Што, як адыдзе шкарлупіна,
Адкрыецца тваім вачам?
Што, калі вусны замаўчаць?
Ад жаху скалануўся я...
(Старая, ведама ж, гульня.)
Чаму ж кахаць няможна ўсіх?
На гэта часу дзе набрацца...
Ты, знаю, будзеш зноў смяяцца!
Я ж праз усе свае прыгоды
Ў твой дом вяртаюся заўсёды.
Дай мне пасля бадзянняў тлуму
Маіх сябровак іншых суму.
Хай мне твой свет заменіць іх...
Чаму ж кахаць няможна ўсіх?
Ідэал і рэчаіснасць
(Ideal und Wirklichkeit)
Прыгадваеш, чаго ў жыцці бракуе,
На шлюбным ложку ў цішыні начной.
Ах, атрымаць, здаецца, хоць адкуль бы
Што мучыць нас адсутнасцю сваёй.
Ды ўсё, што ў думках уявіў дакладна,
Не атрымаеш, хоць ты век жыві.
Хацеў бы быць з высокаю і ладнай,
А мусіш з караценькаю і тоўстай —
C'est la vie!..
Яна павінна ў сцёгнах быць вяртлявай,
Высокаю бландынкаю прытым.
З дакладнасцю да фунта хударлявай,
Абаграваць валоссем залатым...
Ты станеш зноў ахвярай, падуладны
Фантазіі і голасу крыві.
Хацеў бы быць з высокаю і ладнай,
А мусіш з караценькаю і тоўстай —
Сэляві!..
У краме люльку светлую набыў бы,
Ды цёмную купіцьмеш — больш няма.
Штораніцы гімнастыку рабіў бы,
Ды не пачнеш ніяк. Амаль... амаль...
Была такой за кайзерам панаднай
Рэспубліка... І вось яна — жыві!
Хацеў бы быць з высокаю і ладнай,
А мусіш з караценькаю і тоўстай —
Сэляві!..
Спеў ангельскіх хлопчыкаў-харыстаў
(Gesang der englischen Chorknaben)
Богу хвала ў вышы-ы-ынях!
Хто ўсцяж клапасты й вашы-ы-ывы?
Бедныя
людзі —
хай літасць вам будзе!
Людзям
багатым
тое не трэба.
Яны на пухнатых,
мяккіх падушках дрэмлюць,
побач — іхныя дамы.
Амэн.
Богу хвала з другога паверха!
Прэч паняверку!
Калі ваш завод збанкруту-у-уе,
царква вас напэўна ўрату-у-уе,
прытуліць і пашкадуе.
Яна гне пралетару спіну здавён,
яго ў дурнях трымае да скону дзён,
бласлаўляе дзяржаву і ейных салдатаў,
камерсантаў, вяльмож і магнатаў,
бласлаўляе ўвогуле шмат лухты,
і паўсюль яе нос святы.
Хай кожны жыве як жылі вякамі:
унізе — хто робіць сваімі рукамі,
а ўверсе — хто мае заводы й крамы.
Амэн.
Хвалі мы Бога кіроўнага класа!
Мы сцішваем масы!
Хай моляцца горача
з крыўды і горычы;
спяваюць уголас,
калі іх знясільвае голад;
стаяць на каленях:
зрабіць мы напэўна здалеем
з пралетара цярплівае,
маўклівае
працоўнае быдла — І-А! І-А!
Алілуя!
О, не будзьце ў малітве сваёй гультаямі!
Слухайце пільна абвесткі ў храме —
толькі дзеля ЦАРКВЫ кожны рух ваш,
найменшы самы.
Амэн!
