№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Тадэвуш Ружэвіч (Tadeusz Różewicz)

1921 — 2014

Тадэвуш Ружэвіч

Польскі паэт, празаік, драматург і перакладчык.

Нарадзіўся 9 кастрычніка 1921 у мястэчку Радомска непадалёк ад Лодзі ў сям’і Уладыслава і Стэфаніі Ружэвічаў. Маці паэта (дзявочае прозвішча — Гельбард) была навернутай у каталіцтва габрэйкай. Бацька-паляк служыў судовым пісарам. Тадэвуш быў другім сынам у сям’і. Старэйшы брат паэта, Януш, зрабіўся паэтам, а малодшы, Станіслаў, — кінарэжысёрам і сцэнарыстам.

Першыя вершы Тадэвуша былі надрукаваныя ў 1938 годзе. У часы Другой сусветнай вайны разам з братам Янушам паэт браў удзел у партызанскім руху ў складзе Арміі Краёвай, за гэта брат быў забіты гестапа ў 1944 годзе. У той жа год падпольна выйшла першая паэтычная кніга Ружэвіча “Лясное рэха” (Echa leśne).

Па заканчэнні вайны Тадэвуш паступае ў Ягелонскі ўніверсітэт у Кракаве, дзе вывучае гісторыю мастацтваў, але навучання не заканчвае. У 1945—1946 ён рэзка адыходзіць “ад сябе ўчарашняга”, ад усіх палітычных ілюзій, звязаных з даваеннай Польшчай. Досвед Другой сусветнай вайны пакідае глыбокі след у яго творах як тэма крызісу камунікацыі.

У 1947 годзе з’яўляецца паэтычны зборнік “Неспакой” (Niepokój), у які ўключаны верш “Ацалелы” (Ocalony).

У 1960 годзе Тадэвуш Ружэвіч дэбютуе як драматург з п’есай “Картатэка”, на гэты момант ён ужо шырокавядомы паэт, аўтар дванаццаці вершаваных зборнікаў.

У сувязі з літаратурнай дзейнасцю ў 1968 годзе паэт і драматург перабіраецца ва Уроцлаў, дзе пражыве да самай смерці.

Тадэвуш Ружэвіч — аўтар больш чым пяцідзесяці кніг паэзіі і прозы, амаль дваццаці п’есаў, лаўрэат шматлікіх польскіх і міжнародных прэміяў у галіне літаратуры і культуры.

У 2003 годзе ў Польшчы пачаў выходзіць шматтомны збор твораў Ружэвіча.

Памёр паэт і драматург 24 красавіка 2014 ва Уроцлаве.

Чытайце таксама

Вольга Такарчук

Вольга Такарчук

Польская пісьменніца, эсэістка, сцэнарыстка, паэтка

Януш Корчак

Януш Корчак

Польскі педагог, пісьменнік, доктар і грамадскі дзеяч

Готфрыд Аўгуст Бюргер

Готфрыд Аўгуст Бюргер

Нямецкі паэт. Адзін з выразнікаў ідэй “Буры і націску”.

Бранка Чопіч

Бранка Чопіч

Адзін з самых вядомых югаслаўскіх празаікаў пасляваеннага пакалення

829