Са зборніка “Шропшырскі хлопец”
(A Shropshire Lad)
І1887
Ад Клі да неба светлы дол,
Абшар відаць да краю.
Знак графствы падаюць вакол —
І зноў маяк палае.
Зірні, і тут, і ў вышыні —
Агні, святла залева:
Бог паўстагоддзя, дзень пры дні,
Бароніць Каралеву.
Не бачныя больш гарады
Ім за зямным парогам...
Мы помнім хлопцаў, што заўжды
Дзялілі працу з Богам.
Да родных неба і зямлі,
Што сэрцы знітавалі,
Іх абаронцы не прыйшлі —
Сябе не ўратавалі.
Крануў індыйскі ранак зноў
Ангельскую магілу,
Імёны сэвернскіх хлапцоў
Хаваюць хвалі Нілу.
Мы прысягаем на вякі
Ўладарцы найласкавай —
Да небасхілу маякі
Палаюць мёртвых славай.
Спяваем мы: “На ўсе часы
Дай шчасця Каралеве”, —
І чуем вашы галасы
У гэтым хваласпеве.
Калі найлепшае ў бацькох
Сынам перадасце вы —
Ніколі не пакіне Бог
Краіны й Каралевы.
пераклад з ангельскай — Кацярына Маціеўская
IV
Пабудка
(Reveille)
Уставай — бо на зыходзе
Срэбны змрок начной пары,
Сеў на мель ужо на ўсходзе
Яркі карабель зары.
Уставай — бо ля парога
Крокі ценю ўсё лягчэй,
Ды рыззё шатра начнога
Над зямлёй вісіць яшчэ.
Хлопча, уставай! Світанне,
Барабаны б’юць наўсцяж,
І дарог чуваць вітанне:
“Хто ідзе ў кірунак наш?”
Вабяць гарады і сёлы,
Клічуць вежы й маякі:
“Не спазнае свет вясёлы
Той, хто на пад’ём цяжкі!”
Хлопча, уставай — ляжанку
Лепш пакінуць часам тым.
Сон апоўдні, сон уранку
Не да твару нам, жывым.
Спім — а кроў прыгод чакае,
Не надыхацца ў запас.
Хлопча, уставай — спаткае
Вечны сон калісьці нас.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
XIII
Калі было мне дваццаць,
Сказаў мудрэц: “Няхай
Ты раздасі алмазы —
Ды сэрца захавай.
Раздай гінеі, кроны,
Ды вольным будзь, мой брат!”
Тады было мне дваццаць,
Не слухаў я парад.
Калі было мне дваццаць,
Сказаў мудрэц: “З грудзей
Аддаць дарэмна сэрца
Не змог ніхто з людзей.
Расплатай — скруха злая,
Бясхмарнасці — канец...”
Мне дваццаць два. Я знаю:
Меў рацыю мудрэц.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
XVI
Страчае крапіва світанкі,
Вітае вецер зноў
На могілках, дзе спяць каханкі:
Забіла іх любоў.
І крапіва вітае ранак,
І вецер — між дубоў.
Каханак у труне — каханак,
Што мёртвы праз любоў.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
ХХ
О, яснасць неба і раўнін —
Такой няма нідзе!
Аднак найлепшая з краін
Хаваецца ў вадзе.
Рака абмые луг, лясы,
Аблокаў чараду.
Не знойдзеш больш такой красы —
І толькі я знайду.
Бо сочачы за бегам хваль,
Я мару пра адно:
Вось зараз я адкіну жаль,
Нырну й сыду на дно.
Але з празрыстае вады,
З блакіту ручая
Глядзіць уверх хлапчук худы
І хоча быць, дзе я.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
XXVIII
Валійскія межы
(The Welsh Marches)
Флюгер Шрусбэры з вышынь
Сэверну вітае плынь;
Мост над пенным шалам вод
Лучыць з захадам усход.
Пераможны ранак зноў
Да захопнікаў прыйшоў;
На дарогах Ўэльсу ўзбоч
Вечар зваявала ноч.
...Балявалі груганы,
Чула маці шал вайны:
Дол, напоены крывёй,
Стаў вясельным ложкам ёй.
Смерць нагбом піла рака...
Ля магільнага грудка,
Дзе спаў брат яе ў труне,
Сакс з рабой зачаў мяне.
Здзейсненае той вайной
Зло не выкуплена мной —
Мне, здаецца, праз вякі
Несці гэты грэх цяжкі.
Ува мне штодзень, штогод
Б’ецца з захадам усход —
Горай ад мяча й нажа
Кроіць сэрца мне мяжа.
Хтось без роздуму і сну
Доўжыць гэтую вайну,
І ў дваістай барацьбе
Я знішчаю сам сябе.
Сілаў болей не стае,
Бо дзве існасці мае,
Змогшы злосці кругаверць,
Раз’яданае толькі смерць.
О, калі ж агорне тло
Ўчыненае бацькам зло,
Каб з мяне смяротны сон
Мацярынскі зняў праклён?
пераклад з ангельскай — Кацярына Маціеўская
Са зборніка “Апошнія вершы”
(Last Poems)
ІЗахад
(The West)
За верасамі — далягляд...
— На захад не глядзі, салдат!
Сядае сонца, і відно
У чашы дзённай працы дно.
І фронт зусім непадалёк —
Ён там, дзе лінію аблок,
Што над зямлёю, як сцяна,
Самотна сцеражэ сасна.
І сын жанчыны той парой
Спрабуе ўгледзець, поўны мрой,
На захадзе, за сотні ліг,
Радзіму — і хавае ўздых.
Вялікі свет — у ім адным
Ёсць родным месца і чужым,
Ёсць дом і ёсць намёт стары,
Ёсць эль і добрыя сябры.
На захад я па вечарах
Гляджу са скрухай у вачах,
І побач сябра ў цішыні
Стаіць са мною дзень пры дні.
— На захад не глядзі, салдат!
Не вернеш сэрца ты назад,
Ды паімчыцца ў далячынь
Тваіх тужлівых думак плынь.
Там, дзе прамень апошні згас,
Хтось ходзіць з вудаю за нас,
Пакліканых на гэты бой,
Дзе смерць чакае нас з табой.
Не цягне хай душу адчай
Ныраць у зманлівы ручай,
Не пакідай сваіх адзеж
Ля самых вечаровых меж.
Занадта рана мы прыйшлі
Да гэтай паласы зямлі
Будзіць ваду, што ў страшны час
Вачыма іншых сочыць нас.
Вялікі белы свет — аднак
Дамоў не трапіць аніяк.
У гэтых землях прарасці —
Нам больш на захад не ісці.
Як выбухам нас разарве,
Мы ляжам у чужой траве.
Хай ціша ці снарадаў град —
На захад не глядзі, салдат!
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
VГрэнадзёр
(Grenadier)
Прызваны Каралевай я.
Сяржант зірне ў кішэнь:
“Цана салдацкая твая —
Трынаццаць пені ў дзень”.
Мяне не ўзяў тады спалох:
Я форму апрануў,
Дайшоў да месца, дзе я лёг
І назаўжды заснуў.
Сцякае па кашулі кроў,
Пячэ ўнутры агмень...
Памёр я вольны ад даўгоў —
Трынаццаць пені ў дзень.
І новы хлопец стане ў строй,
Паслужыць не дарма.
Між Каралеваю і мной
Рахункаў больш няма.
Скасуюць сёння плату мне,
Пусцее зноў кішэнь,
Бо не заробіш у труне
Трынаццаць пені ў дзень.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
XLI
Адпяванне любові
(Fancy’s Knell)
Прыходзяць хлопцы з працы,
Як толькі дзень міне,
А значыць, час збірацца —
І кліча хтось мяне.
З-за гор палоскай тонкай
Лёг дзень на сенажаць.
Я з флейтай звонкай
Іду на танцах граць.
У песнях несціханых
Хапае шчасця ўсім:
Хлапцам — абняць каханых
І адпачыць — старым,
А мне — з вышынь знаёмых
За днём не адступаць
І недзе ў стромах
Пакласці сонца спаць.
Юнак шукае пару,
Каб закружыцца з ёй.
Запросіць Роберт Сару,
І з Томам танчыць Джой.
І погляд, шчасця поўны,
І водар блізкіх паш —
Які чароўны
Наш вечар, танец наш.
Хай Вэнлак і сцямнелы,
У нас не гасне дзень,
Прамень апошні смелы
Хаваецца ў ячмень.
Калі ж у канюшыне
Прыцішыць дзень свой крок,
Тады застыне
Ў ангельскім небе змрок.
У небе — змроку шаты,
Ноч крочыць напрасткі.
Смяюцца хай дзяўчаты,
Хай танчаць юнакі!
Збірацца заўтра трэба —
Я з флейтай лёс дзялю.
Напеў у неба,
А я ў зямлю.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
Са зборніка “Дадатковыя вершы”
(Additional Poems)
XVIIIШто за малады злачынец у кайданах там ідзе?
І чаму так вінавата пазірае на людзей?
Чым ён выклікаў пагрозы й безліч гнеўных галасоў?
Сядзе грэшнік у вязніцу за свой колер валасоў.
Здзек з прыроды чалавечай — мець такія валасы,
Гэткіх вешалі ў старыя блаславёныя часы;
Зрэшты, гэтага замала, кары не знайсці назоў...
Чвартаваць бы за пачварны, гнюсны колер валасоў.
Мноства гора і пакутаў зазнаваў праз гэта ён,
Валасы хаваў пад шапкай, фарбаваў у людскі тон,
Толькі каб глядзець дасхочу і аблаяць сто разоў,
Збілі шапку й пацягнулі ў суд за колер валасоў.
Будзе катарга адплатай: портлэндскі кар’ер штодня,
Праца горкая — няважна, холад ці гарачыня;
А ў кароткіх перапынках, між каменняў ці лясоў
Зможа ён праклясці Бога за свой колер валасоў.
пераклад з ангельскай — Кацярына Маціеўская
Жартоўныя вершы
Кракадзіл, альбо Грамадская прыстойнасць
(The Crocodile or Public Decency)
Няхай смяюцца што ёсць сілы —Мне кракадзіл зусім не мілы.
Агідны ён: перадусім
Я шчырасці не бачу ў ім.
У тых краях, дзе Ніл зычлівы
Пустэльню робіць урадлівай,
Ля плёсу, дзе шуміць бамбук,
Гуляе голенькі хлапчук,
І сябры Лонданскае рады
На жаль, не маюць там улады.
Аднак што там за бервяно
На хлопчыка глядзіць даўно,
Схаваўшыся на свой капыл? —
Суровы й строгі кракадзіл.
“Дзіця ў Адамавай хламідзе!
А раптам еўрапеец прыйдзе
І ўбачыць — о, які канфуз! —
Цябе, мой голы карапуз?
І, не забыўшы пра манеры,
Адразу счырванеюць пэры.
Таму ў спякотны гэты дзень
Хаця б мяне пакуль адзень”.
І вось знікае ў хвалях Ніла
Хлапчук, адзеты ў кракадзіла:
З усёй прыстойнасцю дзіця
Было пазбаўлена жыцця.
І маці распачне ў даліне
Егіпецкі свой плач па сыне,
Ды стогн той іерагліфічны
Не зміласцівіць лёс трагічны.
І кракадзіл рыдае тут,
Хоць і не зведаў ён пакут,
Ад слёз яго разліўся Ніл.
Маўчы, ілжывы кракадзіл!
“Задзьмулі гэта мо пасаты,
Ці таюць снегавыя шаты?” —
Спытаў фелах, які прыплыў,
Каб нільскі ацаніць разліў.
Насупіўшы ў Каіры бровы
На Ніл глядзіць сердар суровы,
Яму прамармытаў хедыў:
“Зноў кракадзіл тут слёзы ліў”.
Усе заліўшы краявіды,
Узяўся Ніл за піраміды,
І дзе быў Сфінкс, там сёння плёс,
Тырчыць адно адбіты нос.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
Афрыканскі леў
(The African Lion)
О кепскія дзеці, як любіць вас леў —Сустрэць вас не траціць надзей!
Аднак справядліва ніколі не еў
Ён добрых нясмачных дзяцей.
Калі ж і адкусіць кавалак які,
Дык крывіць ікласты свой рот
І з рыкам імчыць у пясках напрасткі
На поўнач, на захад, на ўсход.
Таму не збягае такое дзіцё,
Убачыўшы льва на пяску,
Бо ведае: страціць яно не жыццё,
А толькі нагу ці руку.
пераклад з ангельскай — Ганна Янкута
