№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Юрый Вінічук

Кроў-любоў (Кров-Любов)

Апавяданне

Пераклад з украінскай Таццяна Урублеўская


Ганна-Марыя Плюм глядзіць у люстра і бачыць Ганну-Марыю Плюм з абвіслымі грудзямі, выпнутымі рэбрамі, сухую кашчавую пачвару, што вылезла з ванны. Магла і не вылазіць. Магла б застацца там жыць, прыкідваючыся русалачкай. Аднак няма перад кім прыкідвацца, бо Ганна-Марыя Плюм жыве адна, і адзіныя жывыя стварэнні ў хаце – сем звар’яцелых катоў.

Ганна-Марыя Плюм паказвае язык Ганне-Марыі Плюм і ў роспачы, схапіўшы стульчык, разбівае сваё адлюстраванне. Люстра разбіваецца ў друз, і цяпер сотні Ганнаў-Марыяў Плюм зыркаюць на яе з падлогі.

Калі яна з’яўляецца ў пакоі, каты сядзяць на канапе і мружаць ад сонца вочы.

У куточку дрэмле Фатэль – яе першы каханак. Яна кахалася з кожнай з чатырох ягоных ножак. Цяпер гэты Фатэль нагадвае руіны ад сэксуальнага злоўжывання. Ганна-Марыя гладзіць яго па спінцы:

– Нічога, мой любы... Я яшчэ аддам цябе адрамантаваць, і мы зажывем... Памятаеш, якія гэта былі часы... Я была маладая і неразважлівая, а ты – такі шалёны-шалёны...

Фатэль сумна ўсміхаецца і зноў занураецца ў сваю паточаную шашалем дромку.

Каты на змену яе каханкаў глядзяць вельмі спакойна. Бо іхная роля ў жыцці Ганны надта прымітыўная. Каты ёй замяняюць туалетную паперу. Сем катоў на сем дзён тыдня. Вельмі зручна. Па выкарыстанні чарговага ката Ганна шпурляе яго ў карыта з хлараванай вадой, кот з несамавітым віскам прымае ванну і знікае пад шафай, дзе, пачуўшы пах хлоркі, усе прусакі разбягаюцца па шчылінах, праклінаючы свой горкі лёс.

Ганна-Марыя перакахалася ўжо з усімі рэчамі ў хаце. Некаторыя з іх у экстазе ламаліся і згадвалі салодкія хвіліны на сметніку. Ганну гэта хвалявала мала. Калі нейкая рэч набрыдала ёй, яна з лёгкасцю забывалася на яе.

– Ах, курва! Яна разбіла маё жыццё. У мяне магла быць такая будучыня! – голасна ўздыхаў Дуршлаг.

– Чаго вы наракаеце? – здзіўляўся Кававы Млынок. – Вы ж хоць цэлы, а я... Паглядзіце на мяне, якую развалюху зрабіла з мяне гэтая распусніца!

– Рэчы ў яе выклікаюць неўтаймаваную жарсць, – прарыпеў стары Камод. – Гэта называецца “полавае вычварэнне”. Яна робіць з намі, што захоча, а мы пакорна трываем.

– Ды яна нас проста затэрарызавала, – сказаў Дуршлаг.

Раптам увамкнуўся тэлевізар:

– Міжнародны тэрарызм? Еслі вас інцерасует этат вапрос, то я магу прачытаць цэлую лекцыю!

– На халеру нам міжнародны тэрарызм? – здзівіўся Камод. – Размова пра нашую хатнюю тэрарыстку, якая яшчэ, на шчасце, на міжнародную арэну не выйшла.

– Тады я выключаюсь! – буркнуў тэлевізар і згас.

– Прыгадайце, як яна расправілася з нашым Пыласосам! – ажывіўся Маразільнік. – Паўтара году гвалціла яго з дня ў дзень. Ні з адным са сваіх каханкаў яна так доўга не жыла. У хвіліны тых любошчаў у яе вочы на лоб вылазілі.

– Так-так, – згадзіўся Камод. – Пыласос паказаў сябе бравым хлопцам. Ён так вібраваў, сапеў і стагнаў, што здавалася, ён выцягвае з яе ўсе сокі... А чым скончылася?

Скончылася тым, што Ганна-Марыя злавіла свайго каханка на ганебным учынку: Пыласос здраджваў ёй з Пральнай Машынай. Ганна-Марыя была ў роспачы. Як? Яе, каралеву ўсіх хатніх рэчаў, прамяняць на вось гэтую зачуханую Пралку?

– Ты! Ёлуп! – крычала яна. – На што пазарыўся?! Я ў ёй майткі мыю! А ты ў любоў гуляешся? Вось такая твая ўдзячнасць за маю дабрыню? Паўтара году я гэтым пудзілам нават пылінкі не здзьмула, шанавала яго, як роднага... Ну, пачакай, валацуга, я табе яшчэ пакажу!

Пасля гэтага яна штодня гэтым Пыласосам прыбірала ўсю хату і, не вытрушваючы смецця, замыкала ў шафу. Пральная Машына горка плакала:

– Хто я цяпер? Ні ўдава, ні дзеўка.

– Эх, прапаў казак! – крэкнуў Камод. – Вось чым каханне сканчаецца. Я заўжды казаў: баба да дабра не давядзе. Хто-хто, а вы пра гэта таксама ведаеце, – звярнуўся ён да Маразільніка.

– Шчэ б я не ведаў!

Ганна-Марыя доўгі час прыглядалася да яго. Сваёй мужнай паставай і шырокімі плячыма Маразільнік выклікаў ў яе павагу. А калі адной ночы прысніла, што ён яе абдымае, зразумела – гэта каханне. Штодня яна прыносіла кветкі і ставіла на Маразільнік. А той задаволена муркатаў.

– Чаму Вы такі халодны? – шаптала яна яму на вушка і пяшчотна гладзіла клямку.

Ганна-Марыя кіпела і выкіпала, а Маразільнік не адказваў узаемнасцю. Гэта было нясцерпна. І яна не стрымалася. Аднаго вечару яна пачала распранацца перад ім. Круціла сцёгнамі, трэсла грудзямі, што звісалі, як аладкі, а потым кінулася абдымаць яго і песціць, у гарачцы намацваючы эрагенныя зоны.

Усе прысутныя рэчы непарушна застылі ў трывожным чаканні: няўжо ён паддасца яе пяшчотам, гэтай д’ябальскай спакусе? Няўжо не ўтрымаецца і падзе апошняя крэпасць маральнасці і цноты ў гэтай хаце?

Ганна-Марыя млела і заходзілася ад жарсці, а Маразільнік фырчаў сабе без асаблівага запалу. І калі ў нейкі момант ёй здалося, што ён нарэшце ўзбудзіўся, апарат вымкнуўся і заціх.

Разбітая і змучаная, яна паплялася ў пакой, каб усю ноч прараўсці ў падушку, ёй нават хацелася скончыць жыцьцё самагубствам. Але так, каб у гэтым быў вінаваты Маразільнік. Хай яе заб’е токам, хай потым пакутуе...

Для рэчаў перамога Маразільніка стала сапраўдным святам. У гэтую ноч яны зладзілі сапраўдны карнавал.

Тэлевізар паказваў цнатлівы фільм пра каханне, створаны цнатлівымі мастакамі студыі імя А. Даўжэнкі. Пасля агіднай распусты гэта ўспрымалася як спеў райскай птушкі.

А потым яны танчылі і спявалі, пераапраналіся і дурэлі як маглі. Тэлевізар прыкідваўся Маразільнікам, а Дуршлаг паказваў тэлеперадачу, Унітаз аб’явіў, што будзе Чорным Морам, і стварыў шум прыбою. Не хапала толькі крыкаў кірляў. І Кававы Млынок даў рады гэтаму заданню як найлепш. Было ўражанне, што ўсе яны адпачываюць недзе на поўдні пад пальмамі. Камод узяў венік і заспяваў італьянскую серэнаду. Прусакі павылазілі на падваконне і дружна падпявалі. Молі лёталі і крычалі:

– Мы альбатросы! Мы альбатросы!

Ганна-Марыя зграбла аскепкі разбітага люстра і высыпала ў сметнік. Азірнула са смуткам кухню – не засталося больш ніводнай рэчы, з якой бы яна не кахалася.

Парасон, мятла – усё гэта было, было... відэльцы і лыжкі – было, было... Яе позірк упаў на вялікі нож, добрых паўметра даўжынёй. Нож пабліскваў і нібы весела падміргваў, заахвочваючы яе да палкага кахання. Рэчы таксама прыкіпелі вачыма да іх абодвух... Няўжо яны сыдуцца? Няўжо такое магчыма?

Ганна-Марыя больш не валодала сабой, схапіла аберуч нож і аддалася яму з усім надмерам пачуццяў, так, як не аддавалася яшчэ нікому. Нож пранікаў у яе ўсё глыбей і глыбей, кроў забіла фантанам, і Ганна-Марыя закрычала ад задавальнення. Усе сямёра катоў паўскоквалі на стол і з вырачанымі вачыма сачылі за двубоем каханкаў. Нож любіў вострыя перажыванні і расцінаў усё, што траплялася яму на шляху. Кроў заліла падлогу. Згаладнелыя каты абселі лужыну і пачалі злізваць.

Зарыпела шафа, з яе выпаўз Пыласос. Ён выманіў з ваннага пакою Пральную Машыну, і закаханая пара падкаціла да гаспадыні. У яе на вачах Пралка аддалася Пыласосу. Ганна-Марыя не магла гэтага стрываць. Яна дазволіла нажу ўвайсці ў сябе па рукаятку, і апошняе, што вылавіў яе затуманены позірк, – гэта шчаслівыя абдоймы Пыласоса і Пралкі.

“Якога ж монстра яны народзяць!” – падумала яна. І памерла.



© Юрій Винничук, 2007

Пераклад з украінскай – Таццяна Урублеўская © 2009

Чытайце таксама

Дан Андэрсан

Дан Андэрсан

Шведскамоўны паэт і празаік, некаторыя свае вершы сам паклаў на музыку

Эльфрыдэ Елінэк

Эльфрыдэ Елінэк

Аўстрыйская пісьменніца, паэтка, эсэістка, драматург, літаратурны крытык. Лаўрэатка Нобелеўскай прэміі па літаратуры (2004).

Сяргей Пясэцкі

Сяргей Пясэцкі

Польскамоўны пісьменнік, публіцыст, афіцэр выведкі

Габрыэле Д'Анунцыё

Габрыэле Д'Анунцыё

Пералічэнне фактаў з біяграфіі не зможа даць нават аддаленага ўяўлення пра гэту неардынарную асобу

954