№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Клаўс Элсбергс

Мой свет у сумётах тоне

Вершы

Пераклад з латышскай Васіль Сёмуха

сёння туману няма


сёння туману няма на маяк
я гляджу мы паперы рабы ўмеем так
караблю ці істоце падаць дапамогу
у гавань знайсці альбо ў творчасць дарогу
увайсці у жыццё у свабоду а можа і ў смерць

альбо рукі крыж-накрыж з балкона глядзець.

* * *

яду на паперы лінію,
_____________________
Цягну на паперы лінію.
_____________________

Лінія гэта простая: __________
Лінія гэта прыгожая: _________

Цягну на паперы лінію,
лінія вядзе да цябе.
Я шапчу і шапчу малітву,
малітву за цябе.

Нічога другога не ўмею,
вяду на паперы лінію.

Я чакаю і чакаю,
_______________
каля палаты чакаю
_______________

Можа, сонечнага часу?
Чакаю і чакаю.

Хай будзе добра каханай маёй.
Так многім на свеце хай будзе добра.

* * *


я ў дубулцкім цёмным бары
з яго лёгкім няўпэўненым рухам
вячэраю спехам
утаропіўшы вочы
праз вялікую шыбіну
у завіруху

“ува мне скача сонечны зайка
а на дварэ сцюдзянее зюзя”
вось так сабе маракуючы валакуся
у пакоік
пасвіць сваіх французаў

і сярод душаў нябожчыкаў-галаў
мне зрабілася так самотна
як той зорцы
што выліла сэрца
прамянямі ў сусвет незваротна.

* * *


я хваляю зноў да цябе падымуся
ды мора што за цвёрдасць зараз цвярдзей
глядзі даспадобы мядзведзікамі куляцца
глядзі колькі радасці ў нашых дзяцей

няхай і па мне пакуляюцца трошкі
няхай стануць коўзанкаю мае вочы
калі ж і табе здамся я ледзяным
калі ўвесь застыну – коўзайся й ты дасхочу...

* * *


як чорная здань падпаўзае нудота
і непрыкметна падступна употай
чакаю ратунку ад вас ад дваіх

у цішыні ў абдымках
альбо ў тваіх.

* * *


калі колкая зорка адна за адной патухае
і бачыш як свет спакваля аціхае

я іду тады зноў лугавінамі сноў

(ды толькі ў абдымках у цішыні
ці ў тваіх, у тваіх – каб адны...)

* * *


гладкае голае мора
гладкая голая ты
лётаў бы птахам над вамі
цвіркаў бы да хрыпаты

толькі ж хадзіцьму я зводдаль
спрыкралы ад нематы
гладкае голае мора
гладкая голая ты.

* * *


адзінока па вуліцы я ішоў
радаваўся як дзіця ігліцы
рады быў яснаму светламу дню
полудзень звон пазваніў са званіцы

маці ішла адзіночка насустрач
з дзіцем сваім ішла адзінока
маці не глянула нават дзіця
кінула на мяне як на пудзіла вокам

мора было ўсё ў крошыве лёду
блізка здаліся не блізі а далі
лёд іскрыўся ў промнях сонца
снежныя іскры маўкліва ззялі.

* * *


бачыш
як адпаўзаецца Час
быццам вялізазны ўдаў

уночы
ён сціскае колцамі нас
доўга душыць умее

мы старэем
і робіцца гэта з намі

заўсёды ўночы
каму яно трэба
бачыць на дзённым святле

як яно там усё дзеецца
нават нам
гэта выела б вочы.

* * *


па-вядзьмачы
зайграе аркестрык
прусачы
крылата-ракетныя журавы
заскачуць

як пусты кашалёк сціснецца
Рыга
не ведаў яшчэ час такіх
здрыгаў
стварэнні храпастыя – святыя яны
над крылатасцю чалавечай – паны

а мне гонар – жыць пад адным дахам
з будучай цывілізацыяй гэтых птахаў.

* * *


умеем ведаем як трэба вершы складаць
умеем ведаем як тыя вершы чытаць

няшчасны хто з гэтакім шчасцейкам знаецца
ах ты літаратурухна як табе маецца.

* * *


бо мой свет у сумётах тоне
бо ў свеце маім ёсць вартоўня
бо ў свеце маім у вартоўні грубка
і полымя ў грубцы бухае пругка

калі нехта ў мой свет завітае
няхай пасядзіць няхай выпаліць грубку
хай кіпеню нагатуе ў кубку
хай пакурыць і вып’е чаю.

* * *


не толькі аналгін горкі
але і жыццё каб вы ведалі
не трэба Вушасты не трэба спяшацца
не будзем развітвацца

слязіна ў павучынай сетцы
вось мая доля каб вы ведалі
але не трэба блытаць мяне ўсё-такі
не будзем развітвацца.

* * *


мне пасылку прыслалі з рознымі сэрцамі
чырвонымі як абкіпелыя ракі
сутоньвалася а я стаяў ля акна
і дзівіўся як кланяецца ветру вецце
як хвалямі зыбіцца трава
хрыпеў гадзіннік і печ быццам таксама хрыпела
і пыл набіваўся ў нос

гэта ж трэба якія вар’яты
ну каму ж бо шчасце давалі

такія пасылкі.

Слова ад перакладчыка.

 

 

пераклад з латышскай – Васіль Сёмуха



Перакладзена з выданняў:
Klāvs Elsbergs. Pagaidīsim Ausaino. Rīga, 1981; Bēdas uz nebēdu. Rīga, 1986.

Пераклад з латышскай – Васіль Сёмуха © 2010

Чытайце таксама

Сабіна Брыло

Сабіна Брыло

Беларуская паэтка, журналістка.

Браты Грымы

Браты Грымы

Якаб Грым (1785—1863) і Вільгельм Грым (1786—1859) — нямецкія лінгвісты, даследчыкі нямецкай народнай культуры, збіральнікі фальклору.

Віторыё Альф'еры

Віторыё Альф'еры

Віторыё Альф'еры вядомы найперш як драматург. Ён аўтар таксама палітычных трактатаў, вершаў, мемуараў

Сільвія Плат

Сільвія Плат

Амерыканская паэтка і празаік, якую лічаць адной з галоўных прадстаўніц і заснавальніц жанру “спавядальнай паэзіі”.

2843