У 1809 годзе, калі будучаму пісьменніку было сем гадоў, яго бацька памёр, і маці разам з дзецьмі перасялілася ва універсітэцкі горад Цюбінген да свайго бацькі. У доме дзеда прайшло юнацтва Гаўфа. Ён чытаў шмат кніг з багатай дзедавай бібліятэкі, а ў 1818 годзе пайшоў вучыцца ў манастырскую школу. Праз два гады, у 1820-м, ён паступіў ва Універсітэт Цюбінгена, які скончыў праз чатыры гады са ступенню доктара філасофіі і тэалогіі.
Пасля заканчэння універсітэта Гаўф уладкаваўся на працу рэпетытарам у сям’ю міністра абароны – генерала барона Эрнста Югена фон Хёгеля – і вучыў яго дзяцей. Разам з гэтай сям’ёй ён падарожнічаў па Францыі і Германіі – за сваё кароткае жыццё ён пабываў у Парыжы, Брусэлі, Антвэрпене, Берліне, Ляйпцыгу, Дрэздэне, Брэмене.
Менавіта для дзяцей барона фон Хёгеля былі напісаныя чароўныя казі Гаўфа, якія ўпершыню былі надрукаваныя ў “Альманаху казак студзеня 1826 году для сыноў і дачок заможных саслоўяў” (Märchen-Almanach auf das Jahr 1826 für Söhne und Töchter gebildeter Stände), куды ўвайшлі такія творы, як “Гісторыя пра Маленькага Мука” (Die Geschichte vom kleinen Muck), “Каліф-Бусел” (Die Geschichte vom Kalif Storch) і іншыя творы, што адразу сталі вельмі папулярнымі. У тым жа 1826 годзе Гаўф напісаў раман “Старонкі з мемуараў Сатаны” (Mitteilungen aus den Memoiren des Satan) і “Чалавек з месяца” (Der Mann im Mond). Першы з гэтых двух раманаў быў напісаны ў духу гофманаўскай фрагментарнай прозы, другі ўяўляў сабой пародыю на сентыментальныя навэлы Генрыха Клорэна. Клорэн у адказ на гэта абрынуўся на ўсю творчасць Гаўфа, чым вымусіў апошняга напісаць саркастычную навэлу “Спрэчная казань Г. Клорэна пра “Чалавека з месяца” (Controvers-Predigt über H. Clauren und den Mann im Mond), у якой ён выказаў свае погляды на творчасць Клорэна.
Натхнёны раманамі Вальтэра Скота, у тым жа 1826 годзе Гаўф напісаў гістарычны раман “Ліхтэнштэйн” (Lichtenstein), які стаў вельмі папулярным у Германіі, і асабліва ў Швабіі, бо апавядаў пра адзін з самых цікавых момантаў гісторыі гэтага рэгіёну. Таксама Гаўф напісаў некалькі вершаў, якія пасля зрабіліся ледзь не народнымі песнямі.
У студзені 1827 году Гаўф атрымаў пасаду рэдактара “Штутгарцкай ранішняй газеты” і ажаніўся са сваёй кузінай Луізай Гаўф, у якую быў закаханы з дзяцінства. Аднак шчасце яго было нядоўгім – 18 лістапада 1827 году ён памёр ад ліхаманкі.
Літаратурная спадчына Гаўфа складае тры альманахі казак, адзін з якіх быў выдадзены яго жонкай пасля смерці пісьменніка, некалькі раманаў і вершаў. У Байрсбране знаходзіцца “Музей казак Вільгельма Гаўфа” (Hauffs Märchenmuseum), а ля замка Ліхтэнштэйн ля Штутгарта ўсталяваны помнік пісьменніку.
