Нарадзілася будучая паэтка ў Новай Англіі (Амхерст, штат Масачусэтс), 10 снежня 1830 году, у сям’і Эдварда Дыкінсана, юрыста і палітыка, што доўгі час уваходзіў у палату прадстаўнікоў і сенат штата, а таксама быў кангрэсмэнам ЗША, і Эмілі Дыкінсан (у дзявоцтве Норкрас). У сям’і было трое дзяцей: старэйшы сын Ўільям Остын, Эмілі Элізабэт і Лавінія. У доме, дзе нарадзілася Эмілі, сёння знаходзіцца яе мемарыяльны музей.
Паводле ўспамінаў розных людзей, Эмілі была спакойным дзіцем з добрымі паводзінамі; цётка будучай паэткі Лавінія так апісвала двухгадовую Эмілі: “Яна цудоўная і задаволеная… вельмі харошае дзіця, якое стварае вельмі мала праблемаў”. Тая ж цётка Лавінія пазней згадвала пра цікавасць дзяўчынкі да музыкі і пра яе талент у гранні на фартэпіяна.
Дыкінсан атрымала цалкам звычайную для віктарыянскай дзяўчынкі адукацыю – спачатку наведвала пачатковую школу, пасля, 7 верасня 1840 году, разам з сястрой Лавініяй паступіла ў амхерсцкі каледж, які толькі за два гады да гэтага пачаў прымаць дзяўчат, дзе правяла сем гадоў, вывучаючы ангельскую і лацінскую мовы і класічную літаратуру, батаніку, геалогію, гісторыю, арыфметыку.
У 1844 годзе памерла ад тыфу стрыечная сястра Эмілі Сафія Холанд, і смерць гэтая моцна траўмавала будучую паэтку. На некаторы час ёй давялося перарваць навучанне і выправіцца ў Бостан, каб паправіцца. У далейшым тэма смерці стала вельмі важнай у яе творчасці.
Скончыўшы 10 жніўня 1847 году каледж, Эмілі пачала наведваць жаночую семінарыю, але праз дзесяць месяцаў кінула яе і вярнулася дадому.
Калі Эмілі было васямнаццаць, яна пазнаёмілася з маладым адвакатам Бэнджамінам Франклінам Ньютанам, які стаў сябрам сям’і, а для паэткі – адным з тых старэйшых за яе мужчынаў, якія моцна на яе паўплывалі і якіх яна лічыла сваімі настаўнікамі. Ньютан пазнаёміў яе з вершамі Ўільяма Ўордсварта, падарыў кнігу вершаў Ральфа Ўолда Эмерсана і вельмі паважаў яе паэтычны талент: паміраючы ад туберкулёзу, ён пісаў ёй, кажучы, што хацеў бы дажыць да часу, калі яна дасягне той велічы, якую ён прадбачыць.
Вясной 1855 году Эмілі Дыкінсан разам з маці і сястрой выпраўляецца ў сваё самае далёкае падарожжа – яна праводзіць тры тыдні ў Вашынгтоне, дзе яе бацька прадстаўляе штат Масачусэтс у Кангрэсе. Пасля яны на два тыдні затрымліваюцца ў Філадэльфіі, каб наведаць родных. У Філадэльфіі Эмілі знаёміцца з Чарлзам Ўэдсвартам, знакамітым святаром, з якім у яе завязваецца цеснае сяброўства да самай яго смерці ў 1882 годзе. Нягледзячы на тое, што яны бачыліся толькі двойчы пасля 1855 году, Дыкінсан называе яго ў лістах “мая Філадэльфія”, “мой святар”, “мой самы дарагі ў свеце сябра”.
Пачынаючы з сярэдзіны 1850-х, маці Эмілі пачынае моцна хварэць (хварэла да самай сваёй смерці ў 1882 годзе), і значная частка хатніх абавязкаў перайшла да паэткі. Праз чатырнаццаць гадоў Лавінія зазначыла, што, улічваючы хранічную хваробу маці, адна з яе дачок мусіць заўжды быць пры ёй. Гэтую ролю ўзяла на сябе Эмілі.
Усё больш і больш аддаляючыся ад свету, улетку 1858 году Эмілі пачала ствараць корпус вершаў, якія цяпер лічацца самай значнай часткай яе спадчыны, старанна перапісваючы вершы і складаючы іх у рукапісныя кнігі. Пра існаванне гэтых кніг ніхто да яе смерці не ведаў. Але самым прадуктыўным часам яе творчасці лічыцца першая палова 1860-х гадоў.
У красавіку 1862 году Дыкінсан пазнаёмілася з літаратурным крытыкам Томасам Ўэнтвартам Хігінсанам (якому напісала ліст, прачытаўшы яго эсэ ў The Atlantic Monthly). Між імі завязалася ліставанне. Хігінсан захапляўся яе творчасцю, але думаў, што яна не хоча, каб яе вершы трапілі ў друк (не ведаючы, што асобныя яе творы ўжо былі надрукаваныя ў часопісе Springfield Republican у канцы 1850-х дзякуючы спрыянню яго рэдактара Сэмюэла Боўлза). Яна і сама ўпэўнівала яго, што думка пра выданне яе вершаў “чужая для яе, як небасхіл – для плаўніка рыбы”, аднак дадавала: “Калі слава належыць мне, я не змагу пазбегнуць яе”.
Дыкінсан падабалася апісваць сябе ў лістах да Хігінсана самым таямнічым чынам: “Я маленькая, як птушачка, мае валасы непаслухмяныя, як калючкі на каштанах, а мае вочы падобныя да херасу, які госці пакідаюць на донцы шклянкі”. Дыкінсан вельмі цаніла парады Хігінсана, з часам пачаўшы называць яго “дарагі сябра” і падпісвацца “Ваш гном” ці “Вашая вучаніца”. Яго цікавасць да яе творчасці моцна падтрымлівала Эмілі; праз шмат гадоў пасля знаёмства яна пісала, што ў 1862 годзе ён уратаваў ёй жыццё. Ліставаліся яны да самай смерці паэткі.
У другой палове 1860-х гадоў паводзіны Эмілі робяцца для іншых людзей усё больш дзіўнымі. Яна пакідае дом усё радзей і радзей і нават размаўляе з гасцямі праз дзверы, не выходзячы да іх. Амаль ніхто яе не бачыць, а калі і бачыць, то заўважае: Дыкінсан увесь час надзявае белую сукенку. З тымі нешматлікімі суседзямі, з якімі яна падтрымлівае стасункі, яна абменьваецца невялічкімі цыдулкамі. Нягледзячы на такую ізаляцыю, яна застаецца добразычлівай у дачыненні да іншых людзей: калі да сям’і прыходзілі госці, яна часта перадавала ім маленькія падаруначкі, вершы ці кветкі. Апроч гэтага, яна добра ўмела ладзіць з дзецьмі.
Сучаснікі лепш ведалі Дыкінсан-садоўніцу, чым Дыкінсан-паэтку. Яна вывучала батаніку з дзевяцігадовага ўзросту і разам з сястрой даглядала сад, які, на жаль, не захаваўся. Апроч гэтага, яна збірала гербарый, для якога сушыла расліны, а пасля класіфікавала іх паводле Лінэя. Часам Дыкінсан дасылала сябрам букеты кветак з уласнымі вершамі, але, паводле біёграфаў, кветкі цанілі больш за паэзію.
15 чэрвеня 1874 году бацька паэткі, знаходзячыся ў Бостане, памёр ад інсульту. Роўна праз год, 15 чэрвеня 1875 году, з маці Дыкінсан таксама здарыўся ўдар, што пацягнула за сабой частковы паралюш і пагаршэнне памяці. Пакутуючы ад няшчасцяў, што напаткалі сям’ю, Дыкінсан пісала: “Дом так далёка ад Дому”.
У апошнія гады жыцця Дыкінсан працягвала пісаць, але ўжо нічога больш не выдавала і не ўпарадкоўвала свае творы. Яна папрасіла сястру спаліць пасля яе смерці ўсе яе паперы. Лавінія, якая таксама ніколі не выйшла замуж, так і жыла ў Хомстэдзе да сваёй смерці ў 1899 годзе.
У 1872–1873 гадах Дыкінсан пазнаёмілася з Отысам Філіпсам Лордам, масачусэцкім суддзём. Мяркуецца, што пасля смерці яго жонкі ў 1877 годзе стасункі паміж Лордам і паэткай сталі больш блізкімі, аднак амаль усё іх ліставанне было знішчанае. У 1884 годзе Лорд памёр пасля доўгай і працяглай хваробы. Дыкінсан назвала яго сваёй апошняй стратай, бо незадоўга да гэтага, 1 красавіка 1882 году памёр (таксама пасля доўгай хваробы) яшчэ адзін блізкі ёй чалавек – Чарлз Ўэдсварт, а 14 лістапада 1882 году – маці паэткі (хаця Дыкінсан пасля пісала, што блізкімі яны ніколі не былі).
У канцы 1884 году Дыкінсан пісала: “Гэтыя Смерці занадта цяжкія для мяне, і варта мне толькі ўзняць сваё Сэрца пасля адной, як адразу ж прыходзіць другая”. Здароўе яе пагоршылася. У лістападзе 1885 году слабасць зрабілася такой відавочнай, што брат адмяніў сваю паездку ў Бостан. Некалькі месяцаў паэтка была прыкутая да ложку, але вясной яшчэ здолела разаслаць сябрам лісты. 15 траўня 1886 году яна памерла. Прычынай смерці пазначылі хранічны нефрыт, які доўжыўся каля двух з паловай гадоў. На пахавальнай службе Хігінсан прачытаў верш Эмілі Бронтэ “Мая баязлівая душа” – любімы верш паэткі.
Пасля смерці Эмілі Лавінія стрымала сваё абяцанне і спаліла большую частку карэспандэнцыі паэткі. Але вершы, запісаныя ў нататнікі, былі захаваныя. На сённяшні дзень яна лічыцца значным творцам амерыканскай літаратуры, і многія крытыкі лічаць яе разам з Ўолтам Ўітмэнам, Ўолесам Стывенсам, Робертам Фростам, Томасам Стэрнзам Эліятам і Хартам Крэйнам адным з самых значных паэтаў, якіх толькі нараджала амерыканская зямля.
