№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Эмілі Бронтэ (Emily Brontë)

1818 - 1848

Эмілі Бронтэ
Эмілі Джэйн Бронтэ – ангельская паэтка, аўтарка рамана “Навальнічныя пагоркі” (Wuthering Heights, 1847). Другая па ўзросце сярод сёстраў Бронтэ.

Эмілі Бронтэ нарадзілася 30 ліпеня 1818 году ў Торнтане ля Брэдфарда (Ёркшыр). Некаторы час яна разам з Шарлотай вучылася ў дабрачыннай школе ў Кован-Брыдж. Асабліва блізкія стасункі звязвалі яе з малодшай сястрой Эн. Эмілі і Эн стварылі свой ўяўны свет Гондал, які зрабіўся крыніцай іх паэтычнага натхнення.

Некалькі месяцаў у 1835 годзе Эмілі навучалася ў Роўхедскай школе, але неўзабаве вярнулася дадому, у Хаўарт, бо сумавала па родных. У 1837 годзе яна служыла гувернанткай у галіфакскім прадмесці Лоў-Хіл, а ў 1842 годзе разам з Шарлотай з’ехала ў Брусэль, каб працягнуць адукацыю. Па вяртанні з Брусэля да канца жыцця яна не пакідала Хаўарт.

У 1846 годзе выйшаў зборнік “Вершы Керэра, Эліса і Эктана Бэла” (Poems by Currer, Ellis, and Acton Bell) – такімі былі псеўданімы трох сёстраў. Творы Эмілі – “Эліса” – атрымалі досыць высокую ацэнку крытыкаў. У 1847 годзе быў выдадзены раман Эмілі Бронтэ “Навальнічныя пагоркі”, які пасля прынёс ёй славу. Пры жыцці Эмілі гэты раман застаўся амаль незаўважаным, і толькі пасля яе смерці, калі Шарлота ажыццявіла другое яго выданне, “Навальнічныя пагоркі” былі высока ўхваленыя.

У біяграфічнай даведцы Шарлота адзначала “жахлівы, надзвычай змрочны”, пранізлівы аповед пра два ёркшырскія сямействы (Эрншаў і Лінтан) і пра іх злога генія Хіткліфа. Кэтрын Эрншаў і Хіткліфа звязвае дэманічная жарсць. Іх каханне трагічнае. Толькі пасля смерці яны цудоўным чынам яднаюцца: іх целы кладуць у адну магілу. Вядомая ангельская пісьменніца Элізабэт Гаскел пісала, што раман “Навальнічныя пагоркі” змушае многіх чытачоў дрыжаць ад жаху і “агіды да той выразнасці <...> з якой намаляваныя адмоўныя <...> персанажы”.

У адрозненне ад Шарлоты, у Эмілі Бронтэ не было блізкіх сяброў, яна рэдка пісала лісты, мала каго, за выключэннем родных, любіла. Яе характару былі ўласцівыя стаічная цвёрдасць і містыцызм.

У верасні 1848 году Эмілі прастудзілася на пахаванні брата і 19 снежня памерла ад хуткацечнага туберкулёзу.

Сёння асабліва высока ацэньваецца яе паэзія. Вершы “Успаміны” (Remembrance), “Палоннік” (The Prisoner) і іншыя прынеслі ёй славу таленавітай паэткі.

У гонар Эмілі Бронтэ названы кратар на Меркурыі.

Чытайце таксама

Ян Балабан

Ян Балабан

Чэшскі пісьменнік, перакладчык, эсэіст. Перакладаў Лаўкрафта

Канстанцінас Кавафіс

Канстанцінас Кавафіс

Не прызнаны пры жыцці паэт, які пісаў на новагрэцкай мове

Іда Ліндэ

Іда Ліндэ

Шведская пісьменніца і перакладчыца.

Жан-Жазэф Рабэарывелу

Жан-Жазэф Рабэарывелу

Многімі лічыцца першым афрыканскім паэтам-мадэрністам

1339