Гімназічныя гады Сянкевіча прайшлі ў Варшаве. У 1866 годзе ён здаў экзамен на атэстат сталасці і прадоўжыў навучанне ў варшаўскай Галоўнай школе (пасля 1869 ператвораная ў Імператарскі ўніверсітэт) на філалагічным факультэце. У 1871 годзе пакінуў заняткі ва ўніверсітэце, бо не здаў заключнага экзамену па грэцкай мове.
Літаратурны талент Сянкевіча выявіўся яшчэ ў маладыя гады. У 1872 годзе была апублікаваная яго аповесць “Дарэмна” (Na marne). У гэты час пісьменнік супрацоўнічае адначасова з некалькімі газетамі. Свае апавяданні і фельетоны-хронікі ён падпісвае псеўданімам Літвас. Раннія творы Сянкевіча “Стары слуга” (Stary sługa, 1875), “Ганя” (Hania, 1876), “Селім Мірза” (Selim Mirza, 1877) склалі ў многім аўтабіяграфічную “Маленькую трылогію”.
Перыяд з 1876 па 1878 год Сянкевіч праводзіць у Амерыцы, у асноўным у Каліфорніі, а таксама ездзіць па еўрапейскіх краінах. Назіранні гэтых гадоў склалі цыкл “Лісты з дарогі”. Таксама пісьменнік выпускае некалькі твораў пра жыццё палякаў-эмігрантаў: “Па хлеб” (Za chlebem, 1880), “Дазорца маяка” (Latarnik, 1882), “Успамін з Марыпозы” (Wspomnienia z Maripozy, 1882).
Вярнуўшыся ў Польшчу, Сянкевіч паглыблена займаецца гістарычнымі даследаваннямі. Іх вынікам стала знакамітая трылогія, якая расказвае пра падзеі сярэдзіны сямнаццатага стагоддзя: “Агнём і мячом” (Ogniem i mieczem, 1883—1884), “Патоп” (Potop, 1884—1886) і “Пан Валадыёўскі” (Pan Wołodyjowski, 1887—1888).
У канцы 1880-х гадоў Сянкевіч звяртаецца да сучаснай тэматыкі і стварае раманы “Без догмы” (Bez dogmatu, 1889—1890) і “Сям’я Паланецкіх” (Rodzina Połanieckich, 1893—1894). У гэтыя гады пісьменнік шмат падарожнічае, лечыцца на замежных курортах, бывае ў еўрапейскіх сталіцах, наведвае Італію, Грэцыю, Гішпанію, Егіпет і востраў Занзібар. Польскія газеты ў 1891—1892 гадах друкуюць яго “Лісты з Афрыкі”.
У 1894—1896 гадах Сянкевіч публікуе свой самы знакаміты раман “Quo Vadis” пра пераслед хрысціян у часы Нерона.
Пяру пісьменніка належаць і такія раманы гістарычнай тэматыкі, як “Крыжакі” (Krzyżacy, 1897—1890), “На полі славы” (Na polu chwały, 1906). Яго апошнія працы — “Вір” (Wiry, 1910) і “У пустэльні і пушчы” (W pustyni i w puszczy, 1911) — прысвечаныя сучаснасці.
У 1900 годзе польская грамадскасць зладзіла ўрачыстае святкаванне юбілею Сянкевіча: адзначалася 25-годдзе яго літаратурнай дзейнасці. На сродкі, сабраныя юбілейным камітэтам, быў набыты радавы маёнтак Сянкевіча Абленгорак і паднесены пісьменніку ў падарунак. Ягелонскі ўніверсітэт, найстарэйшы ў Польшчы, абраў Сянкевіча ганаровым доктарам.
Вянком славы Сянкевіча стала прысуджэнне яму ў 1905 годзе Нобелеўскай прэміі.
У пачатку Першай сусветнай вайны пісьменнік накіроўваецца ў Вену, а затым — у Швейцарыю. Тут ён актыўна ўдзельнічае ў працы Камітэта дапамогі ахвярам вайны ў Польшчы. Здароўе пісьменніка пагаршаецца. 15 лістапада 1916 Генрык Сянкевіч памёр. У 1924 годзе прах пісьменніка быў перанесены ў Варшаву і пахаваны ў кафедральным саборы Святога Яна.
