Мэнке Кац (Menke Katz)
1906 - 1991
Бацька Мэнке Гіршэ-Довід Кац быў не дужа паспяховым у справе піўнога броварства, таму вырашыў падацца ў Амерыку да сваякоў, якія з’ехалі туды раней. Ён спадзяваўся неўзабаве перавезці з сабой сям’ю. У траўні 1914 Гіршэ-Довід Кац прыбыў у Нью-Ёрк.
Першая сусветная вайна не дала магчымасці сям’і Кацаў далучыцца да бацькі сямейства. Шэсць гадоў Бадона Кац, маці паэта, не мела ад мужа ніякіх звестак. Вайна прайшлася і па Свянцянах: літаральна за некалькі крокаў ад дома Кацаў была лінія фронту.
Голад і смерць старэйшага сына Эльчыка, найлепшага сябра Мэнке, прымусіла маці паэта пераехаць у роднае мястэчка Міхалішкі.
У 1919 годзе прыйшоў першы ліст ад бацькі, які на той момант жыў ужо ў Нью-Джэрсі. А ў 1920 годзе маці і чацвёра дзяцей прыехалі ў Амерыку.
Пасля пераезду паэт амаль адразу пачынае дасылаць свае літаратурныя спробы ў габрэйскамоўныя літаратурныя газеты. З сярэдзіны 1920-х яго творы пачалі з’яўляцца ва ўплывовых нью-ёркскіх газетах.
Першая паэтычная кніга Каца “Тры сястры” выйшла ў 1932 годзе ў горадзе Мілуокі.
У тыя часы ён далучыўся да габрэйскіх літаратурных колаў, якія былі пераважна левага кірунку і сімпатызавалі Савецкаму Саюзу. Гэта было абумоўлена падтрымкай габрэйскай літаратуры і адукацыі ў СССР. Але савецкія падзеі другой паловы 1930-х прымусілі Каца перагледзець свае погляды. У 1938 годзе выходзіць яго кніга “Мястэчка ў агні”, у якой знаходзіць адбітак яго перакананне, што габрэйская літаратура мусіць адмовіцца ад класавага падыходу, палітызаванасці і сімпатыі “пралетарскім пытанням”. Праз гэта многія сябры адвярнуліся ад яго. Наступная кніга “Адказ маёй бабкі Баданы” (1939) выклікала яшчэ большую палеміку.
У 1953 годзе, калі стала вядома пра забойства ў СССР габрэйскіх паэтаў, ён канчаткова парваў з левымі коламі, пачаў выдаваць уласны літаратурны часопіс “Бітэр-рут”.
Некалькі гадоў Мэнке Кац пражыў у Ізраілі, але, адчуўшы там варожасць да мовы і культуры ідыш, вярнуўся ў ЗША. Пасля Другой сусветнай вайны Кац пачынае пісаць па-ангельску. У 1972 годзе ён быў намінаваны на Пулітцэраўскую прэмію.
Памёр паэт у красавіку 1991 году.
За жыццё Мэнке Кац выдаў 18 зборнікаў паэзіі на ідышы і ангельскай. Яго творы перакладалі на французскую, грэцкую, італьянскую, іўрыт, японскую і іншыя.
Больш інфармацыі пра паэта можна знайсці на сайце яго сына Довіда Каца.