№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Рыхард Дэмэль (Richard Dehmel)

1863 - 1920

Рыхард Дэмэль
Нямецкі паэт-імпрэсіяніст Рыхард Дэмэль нарадзіўся 18 лістапада 1863 году ў сям’і лясніка ў Вэндыш-Хэрмсдорфе. У 1882 годзе скончыў у Берліне школу і да 1887 году вывучаў прыродазнаўчыя навукі, эканоміку і філасофію. Атрымаў званне доктара філасофіі, рэдагаваў газету паляўнічых і быў сакратаром суполкі нямецкіх спажывецкіх таварыстваў. Пасля 1885 году – вольны пісьменнік. Аднак яшчэ да гэтага Дэмэль надрукаваў зборнікі вершаў “Выратаванні” (Erlösungen, 1891), “Зноў каханне” (Aber die Liebe, 1893). Выдадзены ў 1896 годзе зборнік “Жанчына і свет” (Weib und Welt) стаўся сапраўдным скандалам (нягледзячы на тое, што асобныя яго часткі нават не трапілі ў друк). Прычына гэтага скандалу – цікаўнасць аўтара перадусім да тэмы кахання і Эрасу. Да пачатку Першай сусветнай вайны былі надрукаваныя зборнікі вершаў “Метамарфозы Венеры” (Die Verwandlungen der Venus, 1907), “Прыўкрасны дзікі свет” (Schöne wilde Welt, 1913), а таксама раман у баладах “Два чалавекі” (Zwei Menschen. Roman in Romanzen, 1903) і камедыя “Дурань Міхаэль” (Michel Michael, 1911).

У пачатку Першае сусветнае вайны Дэмэль добраахвотнікам сышоў на фронт і служыў да 1916 году, калі быў моцна паранены, і праз атрыманае раненне ў 1920 годзе памёр. У 1922 годзе была пасмяротна выдадзеная аўтабіяграфія Дэмэля “Маё жыццё” (Mein Leben). Многія вершы паэта былі пакладзеныя на музыку Рыхардам Штраўсам, Максам Рэгерам, Антонам Вэбэрам і іншымі кампазітарамі.

Творчасць Дэмэля грунтуецца на перакананні існавання па-за межамі дабра і зла, адмаўлення рэлігіі, найперш хрысціянства; ягоны валадар і бог – толькі ва ўласным “Я”.

Верш “Спатканне” пакладзены на музыку аўстрыйскага кампазітара-экспрэсіяніста Арнольда Шонбэрга, тэарэтыка і практыка атанальнай музыкі. Пераклад зроблены для выканання беларускім аркестрам “Класік-Авангард” музычнай кампазіцыі А. Шонбэрга на сцэне Мінскай філармоніі.

Чытайце таксама

Павал Орсаг Гвездаслаў

Павал Орсаг Гвездаслаў

Славацкі паэт, драматург, перакладчык, грамадскі дзеяч. Класік славацкай літаратуры

Аксана Драгаманава

Аксана Драгаманава

Украінская эмігранцкая пісьменіца, карыталася псеўданімам Аксана Гард

Ян Балабан

Ян Балабан

Чэшскі пісьменнік, перакладчык, эсэіст. Перакладаў Лаўкрафта

Таня Малярчук

Таня Малярчук

Украінская пісьменніца. Паводле ўласнага прызнання, “ці то кабета, ці то празаік”

1027