№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Караль Жэра (Karol Antoni Żera)

1743 - пасля 1798

Караль Жэра
Беларуска-польскі пісьменнік і педагог. Звестак пра яго жыццё захавалася вельмі мала. Нарадзіўся ён у в. Тварогі-Выпыхі на Падляшшы (цяпер на тэрыторыі Польшчы) у сям’і збяднелага шляхціца. Вядома, што з 1751 Караль Жэра атрымліваў адукацыю дома (вучыўся грамаце ў бацькі), а з 1754 — у Драгічынскай езуіцкай калегіі. У 1765 у Пінску ўступіў у ордэн францысканцаў і прыняў манаскае імя Гаўдэнцый. Пасля займаўся выкладчыцкай працай у бернардынскай школе-інтэрнаце ў г. Сянно на Віцебшчыне. Дата смерці пісьменніка невядомая. Мяркуюць, што ён памёр пасля 1798, бо менавіта гэтым годам датуецца апошняя фрашка ў яго зборніку фацэцый, жартаў, анекдотаў, поўная назва якога — “Vorago rerum. Бездань рэчаў, торба смеху, гарох з капустай, кожная сабака з іншай вёскі, або кніга, што ўключае збор усяго цікавага і мудрага, дасціпнага і глыбокага, пытанняў і адказаў, без ладу і парадку ўкладзеных дзеля адпачынку і забавы, а часам і для збавення душы, нядаўна пачатая, а да сканчэння свету не скончаная”. Гэты зборнік у свой час распаўсюджваўся ў рукапісах, але на сёння мае два польскія друкаваныя выданні. Першае было падрыхтавана З. Глогерам яшчэ ў 1893 (рукапіс не захаваўся), а другое — К. Жукоўскай у 1980 г. на аснове рукапісу, які захоўваецца ў Расійскай нацыянальнай бібліятэцы (Санкт-Пецярбург). На беларускую мову з “Торбы смеху…” перакладзеныя асобныя фрашкі. Цяжка сказаць, якое з вышэйзгаданых выданняў больш важнае і каштоўнае. В. Карнейчык на аснове прааналізаванага матэрыялу зазначыла, што “глогераўская версія больш нагадвае сапраўдную silva rerum (рукапісную кнігу), у якую запісвалася ўсё: гісторыі пра знаёмых, анекдоты, урыўкі з пропаведзяў ксяндзоў, песенькі, загадкі. Другі ж варыянт уяўляе з сябе кнігу са стройнай кампазіцыяй”. З гэтай прычыны падчас працы над перакладам было выкарыстанае менавіта глогераўскае выданне 1893 г. У тэксце захаваныя падрадковыя тлумачэнні і каментары З. Глогера.

Чытайце таксама

Ўістан Х’ю Одэн

Ўістан Х’ю Одэн

Англа-амерыканскі паэт і эсэіст. Лічыцца найвялікшым паэтам ХХ стагоддзя.

Марыс Леблан

Марыс Леблан

Французскі пісьменнік, аўтар дэтэктыўных раманаў пра Арсэна Люпэна

Міхаіл Валодзін

Міхаіл Валодзін

Кусуяма Масао

Кусуяма Масао

Японскі тэатральны крытык, рэдактар, дзіцячы пісьменнік

2074