№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Хуга Баль (Hugo Ball)

1886 - 1927

Хуга Баль
Нямецкі пісьменнік, адзін з заснавальнікаў дадаізму, а таксама пачынальнік “гукавой паэзіі”.

Нарадзіўся ў простай каталіцкай сям’і ў горадзе Прымасэнс (Германія). У 1906–1910 гг. вывучаў сацыялогію і філасофію ва універсітэтах Мюнхена, Гайдэльберга і Базэля. Дысертацыю, прысвечаную Фрыдрыху Ніцшэ, не скончыў, гэты час стаў для яго пераломным момантам: Баль звярнуўся да пратэстантызму. У 1910 г. пераехаў у Берлін з намерам стаць акторам, супрацоўнічаў з тэатральным рэжысёрам Максам Райнхартам. У 1911 годзе Баль надрукаваў сваю першую п’есу. З 1911 да 1912 году працуе драматургам у Плаўэне, з 1912 да 1914 – у Мюнхене. У гэты час таксама супрацоўнічае з часопісамі Revolution, Die Neue Kunst, Die Aktion, Phöbus.

У пачатку Першай сусветнай вайны запісваецца добраахвотнікам у войска. Але ўжо праз некаторы час расчароўваецца ў вайне. У 1915 годзе Хуга Баль разам са сваёй будучай жонкай Эмі Хенінгс эмігруе ў Швейцарыю і пасяляецца ў Цюрыху. Працуе піяністам у Varieté-Ensemble. У Швейцарыі Баль працягвае цікавіцца анархізмам і Бакуніным, а таксама перакладае некаторыя яго творы. Гэтыя пераклады, праўда, так ніколі і не былі надрукаваныя.

У лютым 1916 году разам з Гансам Арпам, Трыстанам Тцарам і Марсэлем Жанко Хуга Баль заснаваў у Цюрыху кабарэ “Вальтэр”, калыску дадаізму. 14 ліпеня 1916 году на свет з’явіўся знакаміты “Маніфест дадаізму”, напісаны Балем.

Удзел Баля ў руху дадаістаў цягнуўся прыкладна два гады. Даволі непрацяглы час Баль працаваў у часопісе Freie Zeitung у Берне. У ліпені 1920 году ён зноў вяртаецца да каталіцтва, выходзіць на пенсію і з жонкай Эмі пераязджае ў кантон Тычына, дзе вядзе даволі беднае, асвечанае рэлігіяй жыццё.

Сярод найбольш адметных твораў Хуга Баля варта ўзгадаць яго п’есу “Нос Мікеланджэла. Трагікамедыя ў чатырох дзеях” (Die Nase des Michelangelo. Tragikomödie in vier Auftritten, 1911), дзённік падзеяў часоў дадаізму ў Цюрыху “Уцёкі з часу” (Die Flucht aus der Zeit, 1927), біяграфія Германа Гесэ “Герман Гесэ. Яго жыццё і творчасць” (Hermann Hesse. Sein Leben und sein Werk, 1927) і іншыя.

Памёр Хуга Баль у 1927 годзе ў Швейцарыі.

Чытайце таксама

Джэфры Чосэр

Джэфры Чосэр

Уладзімір Садоўскі

Уладзімір Садоўскі

Інжынер, краязнаўца, пісьменнік.

Фрэнсіс Брэт Гарт

Фрэнсіс Брэт Гарт

Амерыканскі празаік, вядомы па творах пра каліфарнійскіх золаташукальнікаў

Мая Сарышвілі

Мая Сарышвілі

Грузінская паэтка

1769