Пісьменнікі ў выгнанні, або Як беларусы ў Франкфурт ездзілі
26 кастрычніка 2011
Што яшчэ? Ганебны беларускі стэнд, метр на метр, з поўнай адсутнасцю густу і з заўсёднымі бясконцымі шматмоўнымі, у рост чалавека, кнігаальбомамі. Гэтым разам з Радзівіламі.
— Мільён каштуе, і можна разлічвацца беларускімі! — ганарліва і неяк паблажліва паведамляе прадстаўнік стэнду абсалютна іншапланетным рускамоўным немцам. “А ўкраінскі стэнд — ля прыбіральні”, — прытыкае свае тры грошыкі якісьці апалагет Бацькаўшчыны з нашай дэлегацыі.
Ганаровы госць на выставе — Ісландыя. На іхным стэндзе ісландскі прэзідэнт здымаецца з усімі ахвотнымі і, здаецца, сам ініцыюе здымкі — падграбае да наведнікаў і ветла прапануе фотапаслугі. “Ну, вядома, што ён тут з радасцю фоткаецца, бо з усімі сваімі ўжо сто разоў перафоткаўся”, — зноў падказвае дасціпнік з беларускай дэлегацыі.
Сярод цунамі кніг і каталогаў літаратары ў Франкфурце пачуваліся яўна чужымі: ладзілі сякія-такія імпрэзы, але ў нейкіх кава-закутках і неяк непераканаўча чытаючы свае тэксты на фоне хадзячых айпадаў і кіндлаў (электронная кніжка такая), а таксама глянцаванага буяння бясконцых палёў кітайскай паліграфіі.
У гэтай бядзе пацешыў толькі стэнд Writers in Exile/“Пісьменнікі ў выгнанні”, куды нас абсалютна выпадкова запрасілі прадстаўнікі Саюза нямецкіх пісьменнікаў. Акрамя збольшага белых мапаў свету, на якіх радыкальным чырвоным пазначаліся краіны, дзе пісьменнікаў забіваюць, катуюць і арыштоўваюць (здагадайцеся, якога колеру была РБ), на гэтым стэндзе больш нічога не выстаўлялася. Хіба проста пасярод стэнду разлягаўся даўгі вялізны стол з адзіным кавалкам крывянкі на пластыкавай талерцы. Ну, і кавалкі сушанай ісландскай рыбкі, а таксама дзве пляшкі ісландскай жа барматухі, якую прысутныя называлі чамусьці “брэндзі”. За амаль вясельным сталом засядалі вясёлыя нямецкія пісьменнікі і іх ісландскія, аднак не менш вясёлыя калегі. Стол з сялянскім закусонам нагэтулькі не адпавядаў выставе, што наведнікі, няўцямна гледзячы спярша на стол, а потым на назву павільёна, ужо з разуменнем ківалі галовамі і шапталіся: “Хай ад’ядаюцца, гаротнікі”.
Калі старшыня Саюза нямецкіх пісьменнікаў (о вяршыня паліткарэктнасці — ён венгр!) пачуў нашае пытанне: “А вы тут не пачуваецеся збыткоўнымі?” — то ўпэўнена даеў апошні кавалак крывянкі, запіў яго стограмам барматухі, зноў закусіў, цяпер ужо салёнай ісландскай рыбкай, выцер гусарскія вусы і толькі тады ганарліва адказаў: “No, we are the salt of the Earth ”.
Пасля такой грандыёзнай маральнай падтрымкі з боку нямецкіх пісьменнікаў мы перасталі адчуваць сябе лішнім на гэтым свяце кнігі і пазбыліся гэтага жадання: па вяртанні да роднай, смеху вартай, з дзесяццю паліцамі, кнігарні, засіліцца на ікееўскай лямпе. Немцы нас падсцябнулі, і мы сабралі каштоўнай інфармацыі для нашай літаратурнай сітуацыі. Дык вось, каштоўная інфармацыя для вас, беларускія перакладчыкі:
Ці вядома вам, шаноўныя паслядоўнікі Св. Гераніма, што малыя, але добрыя літаратуры пішчаць як хочуць, каб іх перакладалі?! І заўважце, малая краіна — не значыць малая мова. Таму што падчас выставы рудая ірландка і бялявы валіец, адпаведна, на ірландскім і валійскім стэндах, ледзь не закідалі нас з ног да галавы рускамоўнымі бюлетэнямі са сваімі Translation programs. Яны аплачваюць працу перакладчыка і часам нават друк кнігі (напрыклад, ірландцы).
Вось спасылкі:
На ірландацаў: “Ірландскі літаратурны абмен”
На валійцаў.
На новазеландцаў (нагадваем, новазеландскай мовы не існуе!): "Працэс па запаўненні заявак — просты і яго можна зрабіць анлайн", — сцвярджаюць аўтары сайта “Згуртаванне выдаўцоў Новай Зеландыі”.
А яшчэ падтрымліваюць пераклады сваёй літаратуры на беларускую нашыя амаль-суседзі эстонцы: “Эстонскі літаратурны цэнтр”
І проста суседзі латышы.
Ой, і суседзі рускія: Фонд Міхаіла Прохарава” (Слабо “Чапаева і пустэчу” па-беларуску?)
А яшчэ нарвежцы: (там адразу бланк заяўкі на сайце). Фонд падтрымкі нарвежскай літаратуры “Норла”.
Калі хто захоча выдаць кнігу з гэтых літаратураў, дык вам, шаноўныя перакладчыкі, без нас ніяк не абысціся (як, дарэчы, і нам без вас). Таму звяртайцеся ў “Логвінаў” — зробім супольна.