№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 6 студзеня

  • 1493

    Нарадзіўся Олаўс Петры (лац. Olaus Petri, шведск. Olof Pettersson; памёр 19 красавіка 1552), дзеяч шведскай Рэфармацыі, пісьменнік, перакладчык рэлігійнай літаратуры.

  • 1619

    Памёр Андрэй Волян (нар. у траўні 1530), вялікалітоўскі палітычны дзеяч, філосаф, ідэолаг рэфарматаў-евангелістаў, літаратар. Пісаў на лаціне. Працу Воляна “Аб грамадзянскай або палітычнай свабодзе” пераклаў на беларускую Ул. Шатон.

  • 1725

    Памёр Чыкамацу Мондзаэман (яп. 近松門左衛門, сапр. Сугіморы Набуморы, нар. 1653), знакаміты японскі драматург тэатра кабукі і лялечнага тэатра ніньга-дзьяруры (бунраку). Яго называюць "японскім Шэкспірам".

  • 1732

    Нарадзіўся Мація Антун Рэлкавіч (харв. Matija Antun Relković, памёр 22 студзеня 1798), харвацкі пісьменнік і мовазнаўца эпохі Асветніцтва.

  • 1833

    Нарадзіўся Джэбран Халіль Джэбран (арабск. جبران خليل جبران‎‎, анг. Khalil або Kahlil Gibran, Gibran Khalil Gibran; памёр 10 красавіка 1931), амерыканскі філосаф, мастак, паэт і празаік ліванскага паходжання. Самая вядомая яго кніга — "Прарок" (The Prophet, 1923), перакладзеная больш чым на 100 моваў.

  • 1844

    Нарадзіўся Мануэль Гансалес Прада (гішп. Manuel González Prada, памёр 22 ліпеня 1918), перуанскі паэт, літаратурны крытык, дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Перу. Зрабіў вялікі ўнёсак у развіццё інтэлектуальнага жыцця Перу ў пачатку XX стагоддзя, яскравы прадстаўнік лацінаамерыканскага мадэрнізму.

  • 1878

    Нарадзіўся Карл Сэндберг (анг. Carl Sandburg; памёр 22 ліпеня 1967), амерыканскі паэт, гісторык, празаік і фалькларыст шведскага паходжання, двойчы лаўрэат Пулітцэраўскай прэміі.

  • 1885

    Памёр Петэр Крыстэн Асб'ёрнсэн (нарв. Peter Christen Asbjørnsen; нар. 15 студзеня 1812), нарвежскі пісьменнік, навуковец і збіральнік народных казак.

  • 1892

    Нарадзіўся Адам Станкевіч (памёр 29 лістапада 1949), беларускі рыма-каталіцкі святар, грамадска-культурны дзеяч, асветнік, культуролаг, выдавец, публіцыст.

  • 1898

    Нарадзіўся Уладзімір Сасюра (укр. Володимир Сосюра, памёр 8 снежня 1965), украінскі савецкі паэт-лірык. Вершы Ул. Сасюры на беларускую мову перакладалі Ул. Дубоўка, С. Дзяргай, С. Грахоўскі, Ю. Гаўрук.

  • 1905

    Нарадзіўся Казіс Барута (літ. Kazys Boruta, памёр 9 сакавіка 1965), літоўскі паэт, празаік, перакладчык, грамадскі дзеяч. Сярод яго перакладаў — "Лялечны дом" (1963) Ібсэна, "Шмат шуму з нічога" Ў. Шэкспіра (1952, 1963), драма Шылера "Вільгельм Тэль" (1952, 1962), паэзія С. Ясеніна, У. Маякоўскага, С. Маршака, Я. Райніса і інш.

  • 1915

    Нарадзіўся Алан Ўілсан Ўотс (анг. Alan Wilson Watts; памёр 16 лістапада 1973), брытанскі філосаф, пісьменнік, лектар. Вядомы як перакладчык і папулярызатар усходняй філасофіі для заходняй аўдыторыі.

  • 1931

    Нарадзіўся Эдгар Лоўрэнс Доктараў (анг. Edgar Lawrence Doctorow), амерыканскі пісьменнік. На аснове яго кніг знятыя некалькі фільмаў, самы вядомы з якіх – "Рэгтайм" (Ragtime, 1981, рэж. Мілаш Форман).

  • 1931

    Нарадзіўся Хуан Гайтысола (гішп. Juan Goytisolo), гішпанскі пісьменнік, крытык, журналіст. Лаўрэат шэрагу літаратурных прэмій, у тым ліку Нацыянальнай літаратурнай прэміі Гішпаніі (2008). Нястомны крытык заходняй цывілізацыі, жыве ў Маракешы (Марока).

  • 1942

    Памёр Аляксандр Бяляеў (рус. Александр Беляев; нар. 4 сакавіка 1884), расійскі савецкі пісьменнік-фантаст, адзін з заснавальнікаў навуковай фантастыкі ў Расіі.

  • 1945

    Памерла Магдалена Радзівіл (у дзявоцтве Завіша, у першым шлюбе Красінская; нар. 8 ліпеня 1861), дзяячка беларускага культурнага руху, мецэнатка. Фінансавала выдавецтва “Загляне сонца і ў наша аконца”, Беларускае выдавецкае таварыства, газету “Беларус” і інш. Матэрыяльна падтрымлівала выданне першых кніг М. Багдановіча, К. Буйло і інш. На знак удзячнасці ёй В. Іваноўскі і І. Луцкевіч змясцілі герб Завішаў “Лебедзь” на тытульным аркушы зборніка вершаў М. Багдановіча “Вянок”.

  • 1951

    Памерла Майла Талвіё (фін. Maila Talvio; нар. 17 кастрычніка 1871), фінская пісьменніца, перакладчыца польскай літаратуры (Г. Сянкевіча, Э. Ажэшкі, Б. Пруса і інш.). У 1899 г. выдала кнігу пра падарожжа ў Горадню "Niemen virran varsilta".

  • 1954

    Нарадзіўся Уладзімір Марук (памёр 23 студзеня 2010), беларускі паэт, перакладчык з узбекскай, туркменскай, армянскай моваў, рэдактар.

  • 1963

    Памёр Андрэй Александровіч (нар. 9 студзеня 1906), беларускі паэт, дзіцячы пісьменнік, перакладчык, публіцыст.

  • 1975

    Памёр Юрка Віцьбіч (па іншых звестках 4 студзеня)(сапр. Серафім Шчарбакоў; псеўданімы: Юрка Стукаліч, Алесь Крыжаніч; нар. 2 чэрвеня 1905), беларускі пісьменнік, публіцыст, краязнаўца і дзеяч эміграцыі ў Амерыцы. Уваходзіў у літаб’яднанне “Узвышша”, заснаваў літаратурную суполку “Шыпшына”, арганізаваў выданне часопіса “Звіняць званы Святой Сафіі”, рэдагаваў “Беларускі голас”.

  • 1981

    Памёр Арчыбалд Джозэф Кронін (анг. Archibald Joseph Cronin; нар. 19 ліпеня 1896), шатландскі пісьменнік, лекар. Сярод самых вядомых яго раманаў – "Замак Броўдзі", ”Цытадэль”. Многія раманы былі экранізаваныя. У 1994 у Расіі выйшаў 5-томнік яго твораў.

  • 2004

    Памёр Янка Юхнавец (нар. 3 лістапада 1921), беларускі паэт, празаік, драматург, мастак, скульптар. З 1949 жыў у ЗША. Літаратурную дзейнасць пачаў у эміграцыі. Дэбютаваў у друку ў 1948 (часопісы “Шыпшына” і “Сакавік”). Аўтар зборнікаў паэзіі “Шорах моўкнасці” (Нью-Ёрк, 1955), “Новая Элегія” (Баварыя, 1964), “Калумбы” (Нью-Ёрк, 1967). Выйшлі кнігі выбранай паэзіі “Творы” (Нью-Ёрк, 1989—1990), “Сны на чужыне” (Мінск, 1994; з серыі “Галасы беларускага замежжа” выдавецтва “Мастацкая літаратура”).