№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

У гэты дзень, 8 студзеня

  • 1824

    Нарадзіўся Ўільям Ўілкі Колінз (анг. William Wilkie Collins; памёр 23 верасня 1889), ангельскі празаік, драматург. Самы вядомы яго раман – "Жанчына ў белым" ("The Woman in White", 1860; рас. пер. 1957) – лічыцца адным з першых дэтэктыўных раманаў на ангельскай мове.

  • 1878

    Памёр Мікалай Някрасаў (руск. Николай Некрасов, нар. 10 снежня 1821), рускі паэт, празаік і публіцыст. На беларускую мову вершы Някрасава перакладаў Мікола Федзюковіч.

  • 1896

    Памёр Поль Мары Вэрлен (фр. Paul Marie Verlaine, нар. 30 сакавіка 1844), французскі паэт, адзін з заснавальнікаў літаратурнага імпрэсіянізму і сімвалізму. На беларускую мову вершы Вэрлена перакладалі М. Багдановіч, А. Лойка, Г. Дубянецкая, С. Ліхадзіеўскі, Л. Дранько-Майсюк і інш.

  • 1911

    Нарадзіўся Уладзімір Дудзіцкі (сапр. Уладзімір Гуцька; дакладная дата смерці невядомая, пасля 1976) – беларускі пісьменнік, журналіст, кіраўнік беларускай рэдакцыі Радыё "Вызваленне" (цяпер Радыё "Свабода"). Яго першы зборнік “Песні і думы” быў канфіскаваны НКУС і бясследна знік. У 2010 у Мінску выйшаў найбольш поўны яго збор твораў (выдавецтва “Лімарыус”, серыя “Галасы Айчыны”).

  • 1933

    Нарадзіўся Хуан Марсэ (сапр. Хуан Фанэка Рока, Juan Marsé Carbó, Juan Faneca Roca), гішпанскі пісьменнік Барселонскай школы, сцэнарыст, журналіст, лаўрэат шэрагу міжнародных прэмій, аўтар кніг для дзяцей.

  • 1934

    Памёр Андрэй Белы (рус. Андрей Белый, сапр. Борис Бугаёв; нар. 26 кастрычніка 1880), расійскі паэт, празаік, крытык, літаратуразнаўца, адзін з галоўных прадстаўнікоў сімвалізму ў рускай літаратуры. У 1978 годзе ў Расіі заснаваная літаратурная прэмія імя Андрэя Белага.

  • 1938

    Нарадзіўся Васіль Стус (па некаторых крыніцах 6 студзеня) (укр. Василь Стус; памёр 4 верасня 1985), украінскі паэт, перакладчык, празаік, літаратуразнаўца, праваабаронца, герой Украіны. Перакладаў на ўкраінскую мову Цэлана, Кіплінга, Гётэ, Рэмбо, Мапасана, Рыльке, Лорку і інш. На беларускую мову вершы Васіля Стуса перакладалі А. Каско, В. Сахарчук, А. Мінкін, В. Стралко ("Крыніца", № 4, 2001), а запісы "З лагернага сшытку" пераклаў Ціхан Чарнякевіч ("Дзеяслоў", № 35).

  • 1976

    Памёр П’ер Жан Жуў (фр. Pierre Jean Jouve, нар. 11 кастрычніка 1887), французскі паэт, празаік, эсэіст, перакладчык. Адзін з першых пісьменнікаў, што ўспрынялі адкрыцці псіхааналізу, злучыўшы іх з філасофіяй еўрапейскіх містыкаў, пошукамі Гёльдэрліна, К’еркегора, Нэрваля, Бадлера, Рэмбо, Малармэ. Важны матыў творчасці Жува — міфалогія жаночага, пошукі якой адлюстраваліся ў раманах “Паліна 1880” (Paulina 1880, 1925), “Вагадзю” (Vagadu, 1931), “Крывавыя гісторыі” (1932) і зборніках вершаў “Шлюб” (Noces, 1928), “Крывавы пот” (1934), “Нябесная матэрыя” (Matière céleste, 1937), “Злітуйся, Божа” (1938).

  • 1997

    Памерла Аляксандра Саковіч (сапр. Іна Рытар; псеўд. Б. Еўтах, нар. 27 снежня 1906), беларуская пісьменніца, мемуарыстка (ёй напісаныя успаміны пра Я. Купалу, Я. Коласа, Я. Лёсіка, П. Бузука, М. Грамыку, У. Ігнатоўскага, А. Цвікевіча, М. Доўнар-Запольскага і інш). Кніга аповесцяў, апавяданняў, успамінаў і артыкулаў А.Саковіч "У пошуках праўды" выйшла ў Нью-Ёрку ў 1986.