№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

У гэты дзень, 14 студзеня

  • 1818

    Нарадзіўся Захарыяс Тапеліюс (шв. Zacharias Topelius, памёр 12 сакавіка 1898), знакаміты фінскі паэт і празаік. Пісаў па-шведску. Знаёмства з пісьменнікам Юханам Людвігам Рунэбергам, які стаяў на чале фінскага нацыянальна-патрыятычнага руху, зрабіла на Тапеліюса вялізны ўплыў і перадвызначыла развіццё яго літаратурнай і грамадска-палітычнай дзейнасці. Тапеліюс вядомы сваёй гістарычнай прозай, а ягоны раман “Герцагіня Фінляндская” (1850) быў першай спробай стварэння буйнога гістарычна-нацыянальнага рамана ў фінскай літаратуры. Менавіта Тапеліюс першым прапанаваў зрабіць белы і блакітны колерамі фінскага сцяга.

  • 1850

    Нарадзіўся П’ер Лаці (фр. Pierre Loti, сапр. Луі Мары Жульен В’ё, памёр 10 чэрвеня 1923), французскі пісьменнік і афіцэр, стваральнік жанру каланіяльнага рамана. Папулярнасць яму прынёс ягоны першы раман “Азіядэ” (1879) – гісторыя кахання флоцкага афіцэра-француза і турчанкі. У Стамбуле ёсць гатэль і кавярня пад назвай “П’ер Лаці”.

  • 1896

    Нарадзіўся Джон Дос Пасас (анг. John Roderigo Dos Passos, памёр 28 верасня 1970), амерыканскі пісьменнік партугальскага паходжання – ягоныя продкі былі з вострава Мадэйра. У маладосці з сімпатыяй ставіўся да камунізму, пакуль не правёў некалькі месяцаў у СССР. Самы знакаміты твор Дос Пасаса – трылогія “ЗША”, куды ўваходзяць раманы “42-я паралель”, “1919” і “Вялікія грошы”.

  • 1898

    Памёр Льюіс Кэрал (анг. Lewis Carroll, сапр. Чарлз Лютвідж Доджсан, нар. 27 студзеня 1832), ангельскі пісьменнік, матэматык, логік, філосаф і фатограф. На беларускую мову кнігу “Скрозь люстэрка, і што там бачыла Аліса” (Through the Looking-Glass, and What Alice Found There) пераклала Вера Бурлак (ARCHE-10, 2009).

  • 1916

    Нарадзіўся Уладзіслаў Чарняўскі (памёр 22 снежня 2001), каталіцкі святар, перакладчык Бібліі і літургічных тэкстаў на беларускую мову.

  • 1925

    Нарадзіўся Юкіа Місіма (яп. 三島 由紀夫, сапр. Кімітакэ Хіраока; памёр 25 лістапада 1970), японскі празаік і драматург, адна з цэнтральных фігураў японскай літаратуры ХХ стагоддзя. Місіма займеў літаратурную славу ў самым пачатку літаратурнай кар’еры (аповесць “Споведзь маскі” апроч розгаласу выклікала яшчэ і скандал адкрытасцю выяўлення гомасэксуальнасці). Раман Місімы “Залаты храм” (1956) лічыцца самым чытаным творам японскай літаратуры ў свеце. Місіма скончыў жыццё самагубствам 25 лістапада 1970 году, зрабіўшы сабе сэпуку пасля няўдалай спробы дзяржаўнага перавароту.

  • 1928

    Нарадзіўся Ларс Форсэл (шведск. Lars Hans Carl Abraham Forssell, памёр 26 ліпеня 2007), шведскі пісьменнік, драматург, паэт, перакладчык, аўтар песняў і дзіцячых кніг. Атрымаў мноства ўзнагародаў за сваю творчасць. Яго імем названая вуліца ў Стакгольме.