№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 9 сакавіка

  • 1814

    Нарадзіўся Тарас Шаўчэнка (укр. Тарас Шевченко, памёр 10 сакавіка 1861), украінскі пісьменнік, мастак, грамадскі дзеяч, пачынальнік новай украінскай літаратуры. Сярод перакладчыкаў твораў Т. Шаўчэнкі на беларускую мову – Янка Купала (які, між іншым, наследаваў яму ў пачатковы перыяд арыгінальнай творчасці), А. Куляшоў, П. Броўка, К. Крапіва, В. Стралко, В. Рыч і інш. У беларускім перакладзе выйшлі кнігі "Наймічка" (пер. К. Крапівы, 1940), "Выбраныя вершы і паэмы" (1948), "Кабзар" (2-е выд., 1952), "Кацярына" (пер. Я, Купалы, 1964), "Вершы. Паэмы" (Скарбы сусветнай літаратуры; Уклад.і камент. Э. М. Мартынавай, 1989), "Вершы. Паэмы" (пер. Я. Купалы, 1995), "Кабзар: Выбранае" (пер. Т. Мельчанкі, 2004).

  • 1883

    Нарадзіўся Францішак Аляхновіч (забіты 3 сакавіка 1944), беларускі драматург, тэатральны дзеяч, публіцыст, празаік. Лічыцца першым беларускім тэатразнаўцам і пачынальнікам беларускага тэатру. У 1927 годзе ў Віцебску быў арыштаваны і асуджаны на 10 гадоў зняволення на Салаўках. У верасні 1933 абменены ўладамі на вязня польскай турмы Браніслава Тарашкевіча. Пасля вяртання ў Вільню напісаў свой самы вядомы твор – успаміны пра знаходжанне ў савецкіх лагерах “У капцюрох ГПУ”. Твор упершыню надрукаваны ў польскай віленскай газеце Słowo; рускі пераклад успамінаў апублікавала парыжская газета “Возрождение”. У 1935 у Вільні ўспаміны выйшлі асобнай кнігай на польскай мове пад назвай Siedem lat w szponach G.P.U. У 1937 у Варшаве выдадзены яшчэ адзін польскі варыянт кнігі пад назвай Prawda o Sowietach. Твор перакладаўся на італьянскую мову (La verita sulla Russia Bolscevica) і на партугальскую ў Бразіліі (Sete annos nas garras sovieticas). Украінскі пераклад друкавала газета “Діло”, рэдакцыя якой затым выпусціла ўспаміны асобнай кнігай “7 літ на Соловках”. Толькі ў канцы 1937-га аўтар здолеў выдаць кнігу на беларускай мове. Быў застрэлены на сваёй кватэры савецкімі дыверсантамі, засланымі з-за лініі фронту.

  • 1895

    Памёр Леапольд фон Захер-Мазох (ням. Leopold Ritter von Sacher-Masoch, нар. 27 студзеня 1836), аўстрыйскі пісьменнік, дзякуючы творам якога ў псіхіятрыі і сэксапаталогіі з’явілася новае слова – мазахізм, уведзенае ў 1886 годзе псіхіятрам і неўролагам Рыхардам фон Крафт-Эбінгам. Уласныя перажыванні аўтара знайшлі адбітак у яго найбольш вядомых творах “Венера ў футры” і “Разведзеная жанчына”. У 1885 Захер-Мазох ананімна апублікаваў раман "Адна галіцыйская гісторыя. Год 1846" і з таго часу штогод пісаў па кнізе, эксперыментуючы з самымі разнастайнымі літаратурнымі жанрамі – пісаў гістарычныя даследаванні, п'есы, фельетоны, літаратурна-крытычныя тэксты і інш. Леапольд фон Захер-Мазох ажаніўся са сваёй жарснай прыхільніцай Аўрорай фон Румслін, якая таксама пачала пісаць, узяўшы сабе псеўданім "Ванда фон Дунаева" (імя гераіні "Венеры ў футры" (Venus im Pelz, 1870)). Пасля яны разам падпісваліся пад навэламі прозвішчам Захер-Мазох (без імені). Вялізныя патрабаванні жонкі, сквапнай да грошай, прымусілі пісьменніка заняцца больш прыбытковым заробкам. Тады Захер-Мазох пачаў пісаць парнаграфічныя навэлы, апранаючы сваіх гераіняў у гуцульскія строі і даючы ў рукі бізуны. Праз яго творы праходзіць тэма здзекаў дэспатычнай жанчыны са слабога мужчыны. У Львове, родным горадзе пісьменніка, яму пастаўлены помнік.

  • 1918

    Памёр Франк Ведэкінд (сапр. Беньямін Франклін Ведэкінд, ням. Benjamin Franklin Wedekind, нар. 24 ліпеня 1864), нямецкі паэт і драматург, папярэднік экспрэсіянізму. Яго драмы былі пастаўленыя ў многіх тэатрах свету. У Ведэкінда была інтымная сувязь з аўстрыйскай пісьменніцай Фрыдай Уль, былой жонкай Аўгуста Стрындберга, ад якой нарадзіўся сын.

  • 1994

    Памёр Чарлз Букоўскі (анг. Charles Bukowski, сапр. Генрых Карл Букоўскі, нар. 16 жніўня 1920), амерыканскі паэт і празаік. Букоўскі літаральна з дзяцінства хацеў стаць пісьменнікам, але першы яго досвед скончыўся сумна – у 1941 годзе Чарлз сыходзіць з дому, пасля таго як бацька, прачытаўшы яго апавяданні, літаральна выкідвае рэчы сына на двор. Першае апавяданне Букоўскі было надрукаванае ў 1944 г., праз два гады наступнае. Але Букоўскі расчароўваецца ў пісьменніцкай дзейнасці і амаль дзесяць гадоў нічога не піша. У 1955 Бук трапляе ў клініку з дыягназам крываточная язва, прычына якой – празмернае ўжыванне алкаголю. Яго выратоўваюць ад смерці, але забараняюць піць. Забарону Букоўскі ігнаруе. Пісьменнік памёр ад лейкеміі, у хуткім часе пасля таго, як скончыў свой апошні раман “Макулатура” (Pulp). Цырымонію пахавання ажыццявілі будысцкія манахі. На яго магільнай пліце напісана “Не спрабуй” (Don’t try). На беларускую мову вершы Букоўскі перакладала Юля Цімафеева, прозу – Наста Гвоздзева, Ігар Кулікоў, Людміла Бузук, Аляксей Знаткевіч і Яўгенія Манцэвіч.