№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 17 сакавіка

  • 1680

    Памёр Франсуа дэ Ларашфуко (фр. François VI, duc de La Rochefoucauld; нар. 15 верасня 1613), французскі пісьменнік і філосаф-мараліст. Аўтар шырокавядомага зборніка афарызмаў “Роздумы, або Маральныя выслоўі” (1665), больш вядомага як “Максімы” (Maximes). Яшчэ пры жыцці выйшла 5 выданняў “Максімаў”, кожнае з якіх нястомна дапаўнялася пісьменнікам. Другі значны яго твор – “Мемуары” (Mémoires sur la régence d’Anne d’Autriche, 1662), на падставе якіх пазней быў заснаваны сюжэт рамана “Тры мушкецёры” А. Дзюма (гісторыя аб падвесках каралевы Анны Аўстрыйскай). У “Мемуарах” падрабязна апісаныя гістарычныя падзеі часоў Фронды.

  • 1883

    Нарадзіўся Урмуз (рум. Urmuz, сапр. Дэметру Дэметрэску-Бузэў, рум. Demetru Demetrescu-Buzău; памёр 23 лістапада 1923), румынскі пісьменнік-авангардыст. Прызнаны папярэднікам дадаізму, сюррэалізму і тэатру абсурду, паўплываў на творчасць Э. Іянэска. Творы перакладзеныя на ангельскую, французскую, італьянскую, гішпанскую, нідэрландскую і чэшскую мовы. Скончыў жыццё самагубствам у абсурдысцкай манеры – застрэліўся без прычыны ў парку.

  • 1889

    Памёр Ёзэф Алберт Албердынк Тэйм (нід. Josephus Albertus (Joseph) Alberdingk Thijm, нар. 13 жніўня 1820), нідэрландскі паэт, празаік, мастацкі крытык і выдавец. У паэзіі наследаваў Вілему Білдэрдэйку. Значная частка яго крытычных працаў была прысвечаная творчасці Ёста ван дэн Вондэла, пра якога ён выдаў кнігу “Партрэты Вондэла” (Portretten van Josst van den Vondel, 1876), а затым працаваў над зборам ягоных твораў.

  • 1898

    Нарадзіўся Ізі Харык (ідыш איזי כאריק, расстраляны 29 лістапада 1937), беларускі габрэйскі ідышамоўны паэт. Літаратурную дзейнасць пачаў у 1920 публікацыямі ў габрэйскіх газетах. У 1922 годзе ў Мінску выйшла яго першая кніга вершаў “Трапятанне”. З 1925 друкаваўся ў габрэйскiм часопісе “Штэрн”. З 1928 пачалі з’яўляцца пераклады вершаў Харыка на беларускую мову. Пераехаў у Мінск, працаваў рэдактарам часопіса “Штэрн”. Да 1936 году ў Мінску, Маскве і Кіеве выйшла 13 яго кніг на ідышы. З пачатку 1930-х гадоў выступаў з артыкуламі і нарысамі таксама ў беларускамоўных выданнях. Перакладаў на ідыш творы Я. Коласа, М. Чарота. Арыштаваны ў Мінску ў Доме спецыялістаў і прысуджаны пазасудовым органам НКВД 28 кастрычніка 1937 як “сябра трацкісцка-зіноўеўскай арганізацыі” да найвышэйшай меры пакарання з канфіскацыяй маёмасці. Прысуд быў выкананы 29 лістапада 1937 году ў турме НКВД. Рэабілітаваны ваеннай калегіяй Вярхоўнага суда СССР 13 чэрвеня 1956. Асабістая справа № 6870-с захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі. Падборку вершаў Ізі Харыка ў перакладзе Ганны Янкута можна пачытаць тут.

  • 1926

    Нарадзіўся Зігфрыд Ленц (ням. Siegfried Lenz), нямецкі пісьменнік, драматург, лаўрэат прэміі Гётэ (2000). Уваходзіў у літаратурную суполку “Група 47” і разам з Гюнтэрам Грасам удзельнічаў у ажыццяўленні ўсходняй палітыкі Вілі Бранта. Як пісьменнік і грамадзянін заўжды адчуваў адказнасць за наступствы нацызму і лічыў сваім абавязкам рабіць папераджальныя захады супраць яго адраджэння. Найбольш вядомыя яго раманы – “Урок нямецкай” (Deutschstund, 1968), “Жывы прыклад” (Das Vorbild, 1973), “Краязнаўчы музей” (Heimatmuseum, 1978), Вучэбны пляц” (Exerzierplatz, 1981) і інш. Творы Ленца перакладзеныя больш чым на 30 моваў свету.

  • 1948

    Нарадзіўся Ўільям Гібсан (англ. William Gibson), амерыканскі пісьменнік-фантаст. З 1967 г. жыве ў Канадзе, куды з'ехаў, па яго словах, каб пазбегнуць прызыву на в’етнамскую вайну. Гібсан – аўтар панятку “кіберпрастора” (cyberspace), першы ў літаратуры апісаў віртуальную рэальнасць. Лічыцца заснавальнікам стылю кіберпанк, але сам не любіць такога вызначэння і лічыць яго згубным для жанру. Вельмі папулярнай стала яго трылогія “Нейрамант” (Neuromancer, 1984), “Граф Нуль” (Count Zero, 1986 ); “Mona Lisa Overdrive” (1988). Па яго апавяданнях былі знятыя аднайменныя стужкі “Джоні-мнемонік” (1981, экранізаваны ў 1995) і “Гатэль “Новая ружа” (1981, экранізаваны ў 1998), таксама выкупленыя правы на экранізацыю іншых твораў. У суаўтарстве з Т. Мэдаксам напісаў сцэнары для двух серый серыяла “Сакрэтныя матэрыялы”.

  • 2005

    Памерла Андрэ Нортан (анг. Andre Alice Norton; нар. 17 лютага 1912), амерыканская пісьменніца, якую Амерыканская асацыяцыя пісьменнікаў-фантастаў прызнала “вялікім майстрам навуковай фантастыкі і фэнтэзі”. Лаўрэатка каля 20 прэмій і прызоў. Напісала больш за 130 раманаў. Найбольш знакамітыя з іх – серыя касмічных операў “Каралева Сонца”, цыклы “Вядзьмарскі свет” і “Эльфійская трылогія”.