№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 4 красавіка

  • 1774

    Памёр Олівер Голдсміт (анг. Oliver Goldsmith, нар. 10 лістапада 1730), ангельскі празаік, паэт і драматург ірландскага паходжання, яркі прадстаўнік сентыменталісцкай прозы, вядомы сваім сентыментальна-меладраматычным раманам “Вэкфілдскі святар” (The Vicar of Wakefield, 1766), паэтычнай антыідыліяй “Пакінутая вёска” (The Deserted Village, 1770), а таксама шэрагам п’есаў. Апошнім буйным творам Голдсміта быў фарс “Ноч памылак, альбо Знявага лепей за ганарыстасць” (1773); гэта была адзіная з п’есаў XVIII ст., якая не сыходзіла з ангельскай сцэны да самага XX ст. Ён лічыцца аўтарам класічнай дзіцячай казкі “Гісторыя цацы” (The History of Little Goody Two-Shoes”), з якой пайшло выслоўе “goody two-shoes” (“цаца”).

  • 1806

    Памёр Карла Гоцы (іт. Carlo Gozzi, нар. 13 снежня 1720), італьянскі драматург, аўтар казачных п’есаў (ф’яба), што выкарыстоўваюць фальклорныя элементы сюжэту і прынцыпы камедыі дэль артэ ў выбары персанажаў-масак. Згодна з легендай сваю першую п’есу Гоцы напісаў, паспрачаўшыся з Гальдоні (які быў тады ў зеніце славы), што напіша п’есу з самым простым сюжэтам, якая зробіцца знакамітай. Так з’явілася “Любоў да трох апельсінаў” — п’еса, якая перадвызначыла з’яўленне жанру ф’ябы, альбо трагікамічнай казкі для тэатра.

  • 1818

    Нарадзіўся Томас Майн Рыд (анг. Thomas Mayne Reid, памёр 22 кастрычніка 1883), ірландска-амерыканскі пісьменнік. Бацька будучага аўтара прыгодніцкіх раманаў быў пастарам. Атрымаўшы адукацыю ў Белфасце, Майн Рыд вырашае ехаць у ЗША, дзе як журналіст удзельнічае ў Мексіканскай вайне 1846 — 1848 гадоў. Гэтыя падзеі былі пакладзеныя ў аснову шэрагу раманаў, у тым ліку “Вершніка без галавы” (The Headless Horseman). Атрыманае на вайне раненне сталася вынікам таго, што апошнія гады жыцця Майн Рыд не мог рухацца без мыліцаў. У Савецкім Саюзе карыстаўся папулярнасцю, у той час як ў Ірландыі і ЗША ў ХХ ст. быў ужо амаль невядомы.

  • 1846

    Нарадзіўся граф дэ Латрэамон (фр. comte de Lautréamont, сапр. Ізідор Дзюкас; памёр 24 лістапада 1870), французскі паэт і празаік. Памёр у 24 гады, пакінуўшы 2 творы — паэму прозаю “Песні Мальдарора” (Les Chants de Maldoror, 1869) і зборнік “Вершы І і ІІ”. Баючыся пераследу за блюзнерства і непрыстойнасць, “Песні Мальдарора” Дзюкас выдаў пад псеўданімам. Адметнасць кнігі палягае ў тым, што, як зазначае рускі літаратуразнаўца Г. Косікаў у артыкуле “Пякельная машына Латрэамона”, “Песні Мальдарора” выраслі зусім не з “жыццёвага досведу” аўтара, якога ў яго папросту не было, а з незлічонага мноства прачытаных у школьныя гады кніг. <...> “Песні Мальдарора” — гэта кніга, напісаная “па матэрыялах” іншых, раней прачытаных кніг, якія служаць прадметам пераймання, і калі паспрабаваць даць ім самае папярэдняе літаратурнае азначэнне, то варта прызнаць, што гэта не толькі адкрыта, але і прынцыпова другасны твор — самазабыўная імітацыя разнастайных белетрыстычных узораў”. “Адкрылі” Латрэамона толькі ў 1920-я гады, і прадстаўнікі авангардных рухаў залічылі яго да сваіх папярэднікаў.

  • 1908

    Адбыўся паэтычны дэбют Жана Както (Jean Cocteau, 1889 — 1963), французскага пісьменніка, кінарэжысёра, актора, мастака. У гэты дзень на Елісейскіх палях у тэатры Феміна прайшоў выступ “васямнаццацігадовага паэта-пачаткоўца”. Арганізаваў вечар сябар Както, актор Эдуар дэ Макс, уступнае слова сказаў вядомы ў той час паэт Ларан Таяд. Выступ быў вельмі паспяховым, Както практычна адразу пачаў актыўна друкавацца і ў хуткім часе выпусціў некалькі зборнікаў — “Лямпа Аладына” (La lampe d’Aladin), “Легкадумны прынц” (Le prince frivole), “Танец Сафокла” (La danse de Sophocles), “Вакалізы” (Les vocalises), — якія потым, паводле ўласнага прызнання, хацеў бы цалкам знішчыць.

  • 1914

    Нарадзілася Маргерыт Дзюрас (фр. Marguerite Duras, сапр. Данадзьё, памерла 3 сакавіка 1996), французская пісьменніца. Нарадзілася ў паўднёвым В’етнаме. Самы знакаміты яе твор — аўтабіяграфічная аповесць “Каханак” (L’Amant, 1984), за якую яна атрымала Ганкураўскую прэмію. Па гэтай аповесці ў 1992 годзе быў зняты аднайменны фільм (рэжысёр — Жан-Жак Ано).

  • 1991

    Памёр Макс Фрыш (ням. Max Frisch, нар. 15 траўня 1911), швейцарскі раманіст і драматург. Да 1950-х гадоў зарабляў на жыццё працай архітэктара. Сусветную вядомасць Фрышу прынеслі тры раманы: “Штылер” (Stiller, 1954), “Homo Faber” (1957) і “Назаву сябе Гантэнбайн” (Mein Name sei Gantenbein, 1964). У 1960-я гады Фрыш шмат падарожнічае, наведвае Японію, ЗША і іншыя краіны. У 1972 годзе ён асталёўваецца ў Берліне, а ў пачатку 1980-х гадоў перасяляецца ў ЗША, дзе жыве ў Нью-Ёрку са сваёй спадарожніцай жыцця Эліс Лок-Керы, якой прысвячае частку сваіх дзённікаў. Гэтыя дзённікі, знойдзеныя ў архівах яго сакратаркі, былі апублікаваныя ў сакавіку 2010. У іх — разважанні пра жыццё ў ЗША падчас прэзідэнцтва Роналда Рэйгана.