Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары
Чытаць далейНарадзіўся Дыянісіяс Саламос (грэцк. Διονύσιος Σολωμός, памёр 9 лютага 1857), грэцкі паэт, аўтар “Гімна свабодзе” (1823), які зрабіўся нацыянальным гімнам Грэцыі (з 1869).
Памёр Вільгельм фон Гумбальт (ням. Friedrich Wilhelm Christian Karl Ferdinand Freiherr von Humboldt, нар. 22 чэрвеня 1767), нямецкі філолаг, філосаф, мовазнаўца, дзяржаўны дзеяч, дыпламат. Адзін з пачынальнікаў лінгвістыкі як навукі. Развіў вучэнне аб мове як бесперапынным творчым працэсе і аб “унутранай форме мовы” як выражэнні індывідуальнага светапогляду народа. Шмат у чым вызначыў шлях і кірунак развіцця нямецкай і нават еўрапейскай гуманітарнай думкі сваёй эпохі. Быў сябрам Гётэ і Шылера.
Нарадзіўся Валянцін Карэль (шведск. Walentin Chorell, памёр 18 лістапада 1983), фінска-шведскі паэт, празаік, драматург. Дэбютаваў у 1941 годзе са зборнікам вершаў “Віно і бутля” (Vinet och lägeln). Таксама пісаў раманы і п’есы. Першы вялікі поспех Карэлю прынесла яго п’еса “Фабіян адчыняе вароты” (Fabian öppnar portarna), пастаноўкі якой з захапленнем прымалі гледачы ў многіх тэатрах Швецыі.
Нарадзіўся Жак Брэль (фр. Jacques Brel, памёр 9 кастрычніка 1978), бельгійскі франкамоўны паэт, спявак, актор і рэжысёр. Большасць тэкстаў да сваіх песняў пісаў сам. Першую кружэлку выпусціў у 1953 годзе, а ўжо ў 1966-м, на піку поспеху, пакінуў сцэну. У кіно дэбютаваў у 1967 годзе, у фільме Андрэ Каена “Прафесійная рызыка”, у тэатры — у 1968 (спектакль “Чалавек з Ламанчы”, дзе Брэль сыграў дзве ролі — Дон Кіхота і Сервантэса). Таксама здымаўся ў Марсэля Карнэ (“Забойцы ў імя парадку”), Эдуара Малінара (“Зануда”) і інш. Некаторыя свае песні выконваў на дзвюх мовах — французскай і нідэрландскай, напрыклад, Le plat pays — гл. па-французску тут, па-нідэрландску разам з беларускім перакладам Ганны Янкута — тут.
Памёр Эрык Аксель Карлфельт (шведск. Erik Axel Karlfeldt, нар. 20 ліпеня 1864), шведскі паэт, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры 1931 году — “за ягоную паэзію (пасмяротна)”. Ёсць меркаванне, што яму хацелі ўручыць прэмію ў 1919 г., але Карлфельт ад яе адмовіўся.
Памёр Сяргей Клычкоў (руск. Сергей Клычков, нар. 13 ліпеня 1889), рускі паэт, празаік і перакладчык. У 1930-я гады займаўся пераважна перакладамі (эпасы народаў СССР, народныя песні і паданні, творы шматлікіх грузінскіх паэтаў — Г. Леанідзэ, Важа Пшавела і інш., паэма Ш. Руставелі “Віцязь у тыгравай шкуры”). У 1937 годзе Сяргей Клычкоў быў арыштаваны па ілжывым абвінавачанні, прысуджаны да смяротнай кары і ў той жа дзень расстраляны.
Памёр Герард Рэвэ (нід. Gerard Reve, нар. 14 снежня 1923), нідэрландскі пісьменнік, класік нідэрландскай літаратуры ХХ ст. Разам з Хары Мюлішам і Вілемам Фрэдэрыкам Хермансам складае “Вялікую Тройку” (De Grote Drie) паваеннай нідэрландскай літаратуры. Поўнае імя пісьменніка — Герард Карнэліс ван хет Рэвэ. Творы Рэвэ былі для многіх чытачоў шакавальнымі, бо ён адзін з першых закрануў тэму гомасэксуалізму; другой яго ўлюбёнай тэмай была рэлігія. Эратычная проза Рэвэ прысвечаная даследаванню ўласнай сэксуальнасці.