№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 1 чэрвеня

  • 1625

    Памёр Анарэ д’Юрфэ (фр. Honoré d'Urfé, нар. 11 лютага 1568), французскі пісьменнік. Вучыўся ў езуіцкім каледжы, у 1590 уступіў у Каталіцкую Лігу герцага Гіза; трапіўшы ў палон у 1595, пачаў пісаць свае “Маральныя пасланні” (Epistres morales) у трох кнігах. Самы вядомы твор д’Юрфэ — вялізны пастаральны раман “Астрэя” (L’Astrée): у першым выданні ён налічваў 5399 старонак. Пяты том быў фактычна цалкам напісаны сакратаром д’Юрфэ Бальтазарам Баро і выдадзены пасля смерці Юрфэ. Фінал Баро супярэчыць агульнай логіцы папярэдніх частак (магчыма, аўтар пятага тому не чытаў папярэдніх :)), нашмат больш праўдападобны фінал быў прапанаваны ў 1626 годзе Марэнам Леруа дэ Гамбервілем.

  • 1878

    Нарадзіўся Джон Эдвард Мэйсфілд (анг. John Edward Masefield, памёр 12 траўня 1967), ангельскі паэт, празаік, журналіст. З 1930 году — паэт-лаўрэат. Вядомы таксама як аўтар фантастычных раманаў для дзяцей “Дзеці поўначы” (The Midnight Folk) і “Скрыня асалодаў” (The Box of Delights).

  • 1890

    Памёр Камілу Каштэлу Бранку (парт. Camilo Castelo Branco, нар. 16 сакавіка 1825), партугальскі пісьменнік. Быў вельмі пладавіты, напісаў больш за 260 кніг і стаў першым партугальскім аўтарам, які зарабляў на жыццё сваёй творчасцю. Большасць твораў напісана ў духу рамантызму, але з часам Камілу схіляецца у бок рэалізму. З рамантычных раманаў найбольш вядомыя “Лісабонскія таямніцы” (Misterios de Lisboa, 1854) і “Згубнае каханне” (Amor de perdição, 1862). Да рэалістычных твораў адносяць “Апавяданні пра правінцыю Мінью”, раманы “Эўсэбію Макарыю” (Eusébio Macário, 1879) і “Бразільянка з Празіньша” (A Brasileira de Prazins, 1882). За ўнёсак у партугальскую літаратуру кароль даў яму тытул віконта, а калі па стане здароўя Камілу ўжо не мог пісаць, парламент прызначыў яму пенсію. Аслепнуўшы, пісьменнік скончыў жыццё самагубствам.

  • 1915

    Нарадзіўся Ян Твардоўскі (польск. Jan Twardowski, памёр 18 студзеня 2006), польскі паэт і святар. Вучыўся ў Варшаўскім універсітэце, падчас вайны быў у падполлі, браў удзел у Варшаўскім паўстанні 1944 году. Найаўтарытэтнейшая постаць польскай культуры, лаўрэат шматлікіх узнагародаў. Вершы Твардоўскага перакладзеныя на многія мовы свету.

  • 1937

    Нарадзілася Колін Маккалаў (анг. Colleen McCullough), аўстралійская пісьменніца. У 1974 годзе быў надрукаваны яе дэбютны раман “Цім”, а праз тры гады — знакамітая кніга “Птушкі на цернях” (The Thorn Birds), якая была перакладзеная на 20 моваў і прынесла пісьменніцы сусветную славу. На беларускую мову раман пераклалі С. Дорскі і В. Рабкевіч.

  • 1938

    Памёр Эдэн фон Харват (ням. Ödön von Horváth, нар. 9 снежня 1901), аўстрыйскі пісьменнік. Дэбютаваў як драматург у 1920. Пасля факельнага шэсця нацыстаў, які засведчыў надыход “новага парадку”, Харват пераехаў з Берліна ў Вену. Яго кнігі былі сярод многіх іншых унесеныя ў спісы тых, што падлягалі знішчэнню, і спаленыя на плошчы ў Мюнхене (1933). Пасля аншлюсу Харват эміграваў у Парыж. Там пісьменнік, які ўсё жыццё баяўся маланкі, быў забіты галінай каштана, што ўпала падчас навальніцы на Елісейскіх палях. Па-майстэрску выкарыстоўваючы ў сваіх п'есах розныя сацыяльныя тыпажы, нацыянальныя мовы Габсбургскай імперыі, венскія гаворкі і жаргоны, Харват развіваў традыцыі народнай сацыяльна-крытычнай камедыі. Большасць яго п'ес сталі асновай кіна- і тэлефільмаў.

  • 1954

    Памёр Марцін Андэрсэн-Нэксё (дац. Martin Andersen Nexø, сапр. прозвішча Андэрсэн, нар. 26 чэрвеня 1869), дацкі пісьменнік-камуніст, адзін з заснавальнікаў Камуністычнай партыі Даніі. Першапачаткова ў творчасці Андэрсэна-Нэксё пераважаў песімізм часоў Fin de siècle, аднак пасля ўступлення пісьменніка ў Сацыял-дэмакратычную, а пасля Камуністычную партыю Даніі характар яго творчасці змяніўся. У 1906—1910 гадах Андэрсэн выдаў самую вядомую сваю працу — чатырохтомны раман “Пеле Заваёўнік” (Pelle Erobreren), які двойчы экранізавалі. Раман “Дытэ, дзіця чалавечае” (Ditte Menneskebarn, 1917—1921) прысвечаны самаахвярнасці жанчыны, а кніга “У жалезнае стагоддзе” (Midt i en Jærntid, 1929) высмейвае дацкіх фермераў часоў Першай сусветнай вайны. Пасля Другой сусветнай Андэрсэн-Нэксё перабраўся ў ГДР. Пачэсны грамадзянін Дрэздэна.

  • 1968

    Памерла Хелен Адамс Келер (анг. Helen Adams Keller, нар. 27 чэрвеня 1880), амерыканская пісьменніца, грамадскі дзеяч і выкладчык. Ва ўзросце 19 месяцаў Келер захварэла і ў выніку хваробы страціла зрок і слых. Натхнёная метадам навучання слепаглухой Лоры Брыджман, апісаным у “Амерыканскіх нататках” Чарлза Дыкенса, Келер захацела вучыцца. Яе настаўніцай зрабілася Эн Саліван, з якой будучая пісьменніца стасавалася наступныя 49 гадоў. Келер навучылася чытаць па-ангельску, па-французску, па-нямецку, па-грэцку і на лаціне метадам Брайля. Нягледзячы на тое, што Келер не магла пісаць самастойна, яна з’яўляецца аўтарам сямі кніг, самая вядомая сярод якіх — аўтабіяграфічная аповесць “Гісторыя майго жыцця” (Story of my life, 1903).

  • 2010

    Памёр Андрэй Вазнясенскі (руск. Андрей Вознесенский, нар. 12 траўня 1933), рускі паэт, празаік, мастак і архітэктар. Адзін з самых вядомых паэтаў-шасцідзясятнікаў. На беларускую мову вершы Вазнясенскага перакладаў Рыгор Барадулін; пераклады склалі кнігу “Высокае неба”.