№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

У гэты дзень, 21 жніўня

  • 1838

    Памёр Адэльберт фон Шаміса (ням. Adelbert von Chamisso, нар. 30 студзеня 1781), нямецкі паэт і натураліст. Часцей за ўсё Шаміса залічваюць да творцаў рамантычнае плыні. На беларускую мову вершы Шаміса перакладалі Алесь Зарыцкі, Алег Лойка і Уладзімір Папковіч.

  • 1871

    Нарадзіўся Леанід Андрэеў (руск. Леонид Андреев, памёр 12 верасня 1919), рускі пісьменнік. Прадстаўнік Срэбнага веку рускай літаратуры. Лічыцца пачынальнікам рускага экспрэсіянізму.

  • 1872

    Нарадзіўся Обры Бёрдслі (анг. Aubrey Vincent Beardsley, памёр 16 сакавіка 1898), ангельскі мастак-графік, ілюстратар, дэкаратар, паэт, адзін з найбуйнейшых прадстаўнікоў эстэтычнага руху 1890-х гадоў. Не меў прафесійнай мастацкай адукацыі, але дасягнуў поспеху дзякуючы выключнаму таленту. Славу яму прынеслі ілюстрацыі да рамана сэра Томаса Мэлары “Смерць Артура”, створаныя ў 1982 г. Таксама былі высока ацэненыя яго ілюстрацыі да “Саламеі” Оскара Ўайлда (1983). Літаратурная спадчына Обры Бёрдслі невялікая — няскончаная аповесць “Венера і Тангёйзэр” (Under Hill), упершыню надрукаваная ў часопісе “Савой” (1896) і ілюстраваная аўтарам, некалькі вершаў і ўрыўкаў, а таксама лісты.

  • 1943

    Памёр Генрык Пантопідан (дацк. Henrik Pontoppidan, нар. 24 ліпеня 1857), дацкі раманіст, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры (1917) — “за праўдзівае апісанне сучаснага жыцця Даніі”.

  • 1943

    Памёр Абрахам Мэрыт (анг. Abraham Grace Merritt, нар. 20 студзеня 1884), амерыканскі пісьменнік, рэдактар, адзін з заснавальнікаў жанру фэнтэзі. Яго творы пра страчаныя цывілізацыі і містычныя дэтэктывы карысталіся вялікай папулярнасцю і зрабілі ўплыў на многіх аўтараў, у тым ліку Г. Ф. Лаўкрафта, Д. Ўільямсана, Р. Брэдберы і інш. Раманы “Месяцовая затока” (The Moon Pool, 1919), “Карабель Іштар” (The Ship of Ishtar, 1924) лічацца класікай фантастычнай літаратуры.

  • 1979

    Памёр Генадзь Кляўко (нар. 28 лістапада 1931, афіц. 1 траўня 1932 г.), беларускі паэт, перакладчык. Аўтар зборнікаў вершаў “Абветраныя далягляды” (1962), “Сто крокаў” (1967), “Падкова над парогам” (выбранае, 1979), “Вязьмо” (1984), зборнікаў гумарыстычных вершаў і мініяцюраў “Каб не сурочыць” (1971), “Што праўда, то не грэх...” (1971) і інш. Перакладаў на беларускую мову творы пісьменнікаў народаў СССР. У 1975 годзе ў яго перакладзе выйшаў зборнік паўднёваасецінскай паэзіі “Трубіць алень”, у 1986 годзе выдадзены зборнік перакладаў вершаў Косты Хетагурава “Асецінская ліра”.

  • 1986

    Памёр Алешандры О’Ніл (парт. Alexandre O'Neill, нар. 19 снежня 1924), партугальскі паэт-сюррэаліст ірландскага паходжання, што ў 1948 стаў адным з заснавальнікаў Лісабонскага сюррэалістычнага руху, які, аднак, хутка распаўся. Вядомы сваім іранічным стаўленнем да Партугаліі і партугальцаў, аўтар зборнікаў паэзіі “У Дацкім каралеўстве” (No Reino da Dinamarca, 1958), “Вершы з адрасам” (Poemas com Endereço, 1962), “Невясёлы кірмаш” (Feira Cabisbaixa, 1965) і інш. Некалькі разоў быў арыштаваны палітычнай паліцыяй (PIDE), якая дзейнічала за дыктатарскім рэжымам Салазара

  • 2005

    Памерла Далія Равіковіч (іўр. דליה רביקוביץ'‎, нар. 27 лістапада 1936), ізраільская паэтка, грамадская дзяячка, перакладчыца на іўрыт вершаў Ў. Б. Ейтса, Э. По, Т. С. Эліята, аўтар дзіцячых твораў. Яе вершы, сабраныя ў 10 зборніках, перакладзеныя на 23 мовы свету. Лаўрэатка некалькіх нацыянальных прэмій, у тым ліку Прэміі прэм’ер-міністра (2005).

  • 2006

    Памёр Ісхар Самех (іўр. יזהר סמילנסקי‎, сапр. Ісхар Смілянскі, нар. 27 лістапада 1930), ізраільскі паэт, адзін з наватараў у габрэйскай літаратуры. Лаўрэат Прэміі імя Хаіма Брэнера, Прэміі імя Бяліка, Дзяржаўнай прэміі Ізраіля ў галіне літаратуры.

  • 2010

    Памёр Радольфа Энрыке Фогвіл (гішп. Rodolfo Enrique Fogwill, нар. 15 ліпеня 1941), аргентынскі пісьменнік, сацыёлаг, найбольш вядомы як аўтар рамана “Панцырнікі” (Los pichiciegos, 1983), аднаго з першых твораў, прысвечаных Фолклендскай вайне паміж Аргентынай і Вялікабрытаніяй.