№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 5 верасня

  • 1569

    Памёр Бернарда Таса (іт. Bernardo Tasso, нар. 11 лістапада 1493), італьянскі пісьменнік, бацька Тарквата Таса. Галоўны твор Бернарда Таса — паэма “Амадзіс”, напісаная пад уплывам Арыёста і з жаданнем зраўняцца з ім, якое не спраўдзілася. Заблытаную інтрыгу крыніцы твора (гішпанскі раман “Амадзіс Гальскі”) аўтар заблытвае яшчэ больш, нечакана пераходзячы ад аднаго сюжэту да іншага. Асноўную ролю ў творы адыгрываюць элементы цудоўнага, алегорыя і грувасткія параўнанні.

  • 1750

    Нарадзіўся Роберт Фэргюсан (анг. Robert Fergusson, памёр 16 кастрычніка 1774), шатландскі паэт. Яго літаратурная спадчына складае 50 вершаў на ангельскай мове і 33 на шатландскім дыялекце. Творчасць Фэргюсана моцна паўплывала на Роберта Бэрнса. У 1774 годзе паэт атрымаў траўму галавы, зваліўшыся з лесвіцы, і гэта прывяло да вар’яцтва. Праз некалькі тыдняў Фэргюсан памёр. Пераклады яго вершаў на беларускую мову можна пачытаць тут.

  • 1803

    Памёр Шадэрло дэ Лакло (фр. Pierre Ambroise François Choderlos de Laclos; нар. 18 кастрычніка 1741), французскі пісьменнік і вайсковец. Аўтар сусветна вядомага эпісталярнага рамана “Небяспечныя сувязі” (Les liaisons dangereuses, 1782), які быў экранізаваны чатыры разы за XX стагоддзе. Акрамя літаратурнай дзейнасці Лакло быў таленавітым вынаходнікам і вайскоўцам. Менавіта ён прапанаваў сучасны метад нумарацыі дамоў у Парыжы (падзел на цотныя і няцотныя па розных баках вуліцы).

  • 1817

    Нарадзіўся Аляксей Талстой (руск. Алексей Толстой, памёр 10 кастрычніка 1875), рускі пісьменнік, граф, чалец-карэспандэнт Пецярбургскай АН, адзін са стваральнікаў Казьмы Пруткова. Аўтар баладаў, сатырычных вершаў, гістарычнага рамана “Князь Срэбны” (“Князь Серебряный”, надрукаваны ў 1863), драматычнай трылогіі “Смерць Іаана Грознага” (“Смерть Иоанна Грозного”, 1866), “Цар Фёдар Іаанавіч” (“Царь Фёдор Иоаннович”, 1868), раманаў “Вупыр” (“Упырь”, 1841), “Сям'я вурдалака” (“Семья вурдалака”, 1839) і інш. Аўтар праніклівай лірыкі з ярка выяўленым музычным пачаткам, псіхалагічных навелаў у вершах і іншых твораў.

  • 1860

    Нарадзіўся Кандрат Лейка (памёр 6 верасня 1921), беларускі празаік, драматург і педагог. Пачынальнік беларускай дзіцячай літаратуры. Творы Кандрата Лейкі публікаваліся ў “Нашай ніве”, “Нашай думцы”, “Беларускім Календары” ў 1912—1920 гг. У 1912 выдаў у Вільні “Снатворны мак” — першую п’есу для беларускага лялечнага тэатра.

  • 1893

    Нарадзіўся Язэп Фарботка (памёр 8 чэрвеня 1956), беларускі нацыянальны дзеяч, паэт, фатограф, навуковец, перакладчык. Першыя вершы надрукаваў у “Нашай ніве” ў 1912 годзе — “Зацьменне” і “Зруйнаваў”. Пераклаў урывак з “Пана Тадэвуша” на беларускую мову.

  • 1909

    Нарадзіўся Багдан-Ігар Антоныч (укр. Богдан-Ігор Антонич, памёр 6 ліпеня 1937), украінскі паэт, празаік, перакладчык, літаратуразнаўца, “закаханы ў жыццё паганец”. Праз афіцыйную забарону шырокую вядомасць яго творы атрымалі толькі ў сярэдзіне 1960-х гадоў. Але пры гэтым Антоныч зрабіў моцны ўплыў на сучасную ўкраінскую паэзію. Пры жыцці паэта выйшлі толькі тры яго паэтычныя зборнікі — “Прывітанне жыцця” (“Привітання життя”, 1931), “Тры пярсцёнкі” (“Три перстені”, 1933), “Кніга Льва” (“Книга Лева”, 1936). На беларускую мову вершы Б.-І. Антоныча перакладалі М. Аляхновіч, В. Рагойша і інш. У часопісе “ПрайдзіСвет” прадстаўленыя пераклады А. Пятровіч, К. Маціеўскай і М. Мартысевіч. Больш пра аўтара можна прачытаць тут.

  • 1914

    Загінуў Шарль Пэгі (фр. Charles Péguy, нар. 7 студзеня 1873), французскі паэт, драматург, публіцыст, эсэіст і рэдактар. У час Другой сусветнай вайны імя Пэгі зрабілася свайго кшталту вымоўным — як імя патрыёта, які аддаў жыццё за радзіму. Жан Както, характарызуючы Францыю як краіну, якая заўсёды пагарджала тымі, хто з’яўляецца яе гонарам, пісаў: “Бедны Пэгі! Я вельмі яго любіў. Ён быў анархістам. Што б ён сказаў, дазнаўшыся, як выкарыстоўваецца ягонае імя?” (“Цяжар быцця”).

  • 2003

    Памёр Кір Булычоў (руск. Кир Булычёв, сапр. Ігар Мажэйка; нар. 18 кастрычніка 1934), савецкі пісьменнік-фантаст, навуковец-арыенталіст, сцэнарыст. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1982) за сцэнары да фільма “Праз церні да зораў” (“Через тернии к звёздам”) і поўнаметражнага мультфільма “Таямніца трэцяй планеты” (“Тайна третьей планеты”). Аўтар аповесці “Сто гадоў таму наперад” (“Сто лет тому вперёд”, 1977), паводле якой зняты папулярны ў 1980-х гг. дзіцячы фільм “Госця з будучыні”. Доўгі час пісьменнік хаваў сваё сапраўднае імя, бо баяўся, што яго звольняць з працы (Інстытут усходазнаўства) за нібы несур’ёзную справу — напісанне фантастыкі. Падчас уручэнні Дзяржпрэміі імя давялося раскрыць, але звальнення не адбылося.