№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 7 верасня

  • 1599

    Нарадзіўся Якаб Вестэрбан (нід. Jacob Westerbaen, памёр 31 сакавіка 1970), нідэрландскі пісьменнік, сябра класіка нідэрландскай літаратуры Залатога стагоддзя Канстантэйна Хёйгенса. Вестэрбан пісаў вершы, у якіх выступаў супраць артадаксальных святароў, і пераасэнсоўваў у п’есах сюжэты, пазычаныя ў замежных аўтараў, пераважна камедыйныя (фактычна, пераказваў іх па-нідэрландску).

  • 1870

    Нарадзіўся Аляксандр Купрын (руск. Александр Куприн; памёр 25 жніўня 1870), рускі пісьменнік. Найбольш вядомы як аўтар аповесцяў “Паядынак” (“Поединок”, 1905), “Малох” (“Молох”, 1896) , “Алеся” (“Олеся”, 1898), “Гранатавы бранзалет” (“Гранатовый браслет”, 1910), экранізаваны ў 1965 годзе.

  • 1887

    Нарадзілася Эдыт Луіза Сітуэл (анг. Dame Edith Louisa Sitwell DBE, памерла 9 снежня 1964), ангельская паэтка, празаік, літаратурны крытык. Дама-Камандор Ордэна Брытанскай імперыі. Аўтарка паэтычных зборнікаў “Дамы клоўнаў” (Clowns’ Houses, 1918), “Вясковыя элегіі” (Rustic Elegies, 1927), “Звычаі Залатога Берага” (Gold Coast Customs, 1929), “Песня холаду” (The Song of the Cold, 1948) і інш., кніг гістарычных аповесцяў і нарысаў “Ангельскія эксцэнтрыкі” (English Eccentrics, 1933)і іншых кніг, а таксама мастацкай біяграфіі Джонатана Свіфта “Я жыву пад чорным сонцам” (I Live under a Black Sun, 1937) і інш.

  • 1894

    Нарадзілася Гала Далі (сапр. Алена Дзьяканава; памерла 10 чэрвеня 1982), жонка французскага паэта Поля Элюара, затым каталонскага жывапісца Сальвадора Далі. Была крыніцай натхнення для Поля Элюара, пасля знаёмства з ёй Элюар пачаў пісаць інтымную лірыку.

  • 1907

    Памёр Сюлі-Прудом (фр. Sully-Prudhomme, сапр. Рэнэ Франсуа Арман Прудом; нар. 16 сакавіка 1839), французскі паэт, першы лаўрэат Нобелеўскай прэміі па літаратуры (1901). У свой час вельмі паважаны як у літаратурных, так і акадэмічных колах, Сюлі-Прудом цяпер малавядомы нават у Францыі. Першы зборнік “Стансы і вершы” (Stances et poèmes, 1865) выклікаў усеагульныя ўхвальныя водгукі. У наступных творах — “Аўгіевы стайні” (Les Ecuries d'Augias, 1866), зборніках “Італьянскія замалёўкі” (Croquis italiens, 1866 — 1868) і “Адзінота” (Les Solitudes, 1869) — гучаць тэмы неўзаемнага кахання, а таксама канфлікту паміж навукай і рэлігіяй. Атрымаўшы адмову ад кузіны, з якой хацеў ажаніцца, паэт на ўсё жыццё застаецца халасцяком. Наступныя значныя творы — зборнік “Марная пяшчота” (Les Vaines tendresses, 1875), а таксама філасофскія паэмы “Справядлівасць” (La Justice, 1878) і “Шчасце” (Le Bonheur, 1888). У “Паэтычным тэстаменце” (Le Testament poétique, 1900) Сюлі-Прудом выступаў у абарону класічнага французскага вершаскладання, супраць свабоднага верша, а таксама крытыкаваў сімвалістаў і дэкадэнтаў.

  • 1911

    Французскі паэт Гіём Апалінэр арыштаваны па падазрэнні ў выкраданні “Моны Лізы” з Луўра. Праз пяць дзён апраўданы.

  • 1919

    Нарадзіўся Алесь Асіпенка, беларускі пісьменнік, сцэнарыст. Аўтар раманаў “Вогненны азімут” (1966), “Непрыкаяны маладзік” (1974, поўнае выд. 1982), “Святыя грэшнікі” (1988), зборнікаў апавяданняў і аповесцяў “Лёд растае” (1958), “Абжыты кут” (1964), “Канец бабінага лета” (1975), “Два дні і дзве ночы” (1977) і інш. Лаўрэат Літаратурнай прэміі імя І. Мележа (1981) за раман “Непрыкаяны маладзік”.

  • 1923

    Нарадзіўся Эдуард Асадаў (руск. Эдуард Асадов, памёр 21 красавіка 2004), папулярны савецкі паэт і празаік. Браў удзел у Вялікай Айчыннай вайне, быў цяжка паранены і страціў зрок. Скончыў Літаратурны інстытут імя М. Горкага. Аўтар 60 кніг.

  • 1933

    Максім Горкі на з'ездзе пісьменнікаў абвясціў лозунг “крытычнага рэалізму”.

  • 1941

    Нарадзіўся Уладзімір Гайдук, беларускі паэт. Першыя вершы напісаў яшчэ вучнем пачатковых класаў. Дэбютаваў у 1956 г. лістом-вершам “Пазнаёмімся” і вершамі “Захад сонца” і “Зіма ідзе”. Творы У. Гайдука друкуюцца ў “Ніве”. Аўтар некалькіх зборнікаў паэзіі. Нарадзіўся і жыве на Беласточчыне.

  • 1962

    Памёр Тодась Асьмачка (укр. Тодось Осьмачка, Осьмачка Теодосій Степанович; нар. 3 траўня 1895), украінскі празаік, паэт, перакладчык. Некалькі разоў прасіў дазвол выехаць з СССР, за гэта яго накіроўвалі на прымусовае псіхіятрычнае лячэнне. Падчас Другой сусветнай вайны Асьмачку ўдалося выехаць на захад. На яго творчасць паўплывалі сімвалізм і экспрэсіянізм, у позніх зборніках заўважны ўплыў неарамантызму. Перакладаў на ўкраінскую мовы творы О. Ўайлда і Ў. Шэкспіра. Актыўна ўдзельнічаў у эмігранцкім таварыстве “Мистецький український рух”.

  • 1962

    Памерла Карэн Бліксэн (дацк. Karen Blixen, нар. 17 красавіка 1885), дацкая пісьменніца. На Захадзе больш вядомая пад псеўданімам Ісак Дынісэн. Два разы намінавалася на Нобелеўскую прэмію — у 1954 і 1957 г., сябравала з Э. Хэмінгуэем, Т. Капотэ, А. Мілерам, Э. Э. Камінгсам. Пісала на ангельскай, потым перакладала свае кнігі на дацкую. Значную частку жыцця пражыла ў Афрыцы (Кеніі). Страціўшы там каханага, яна вярнулася ў Данію і ўжо ў сталым узросце пачала актыўную літаратурную дзейнасць. Найбольш вядомы твор Бліксэн — кніга ўспамінаў “З Афрыкі” (Out of Africa, 1937), выдадзены пад іменем І. Дынісэна, экранізаваны ў 1985 г. (ролю пісьменніцы выканала Мэрыл Стрып).