№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 9 кастрычніка

  • 1824

    Нарадзіўся Уладзімеж Вольскі (польск. Włodzimierz Wolski, памёр 29 ліпеня 1882), польскі паэт, празаік і перакладчык. Апроч лібрэта да дзвюх операў Манюшкі Вольскі пакінуў пасля сябе зборнікі вершаў “Паўстанцкія спевы” (Śpiewy powstańcze, 1863), “Праменьчыкі” (Promyki, 1869), “Лісты з Бельгіі”, раман “Дамок на вуліцы Глыбокай” (Domek przy ulicy Głębokiej, 1859) і іншыя творы. Песню Вольскага “Марш зуаваў” на беларускую мову пераклаў Васіль Сёмуха.

  • 1892

    Нарадзіўся Іва Андрыч (сербск. Иво Андрић, памёр 13 сакавіка 1975), югаслаўскі празаік, эсэіст, дыпламат баснійскага паходжання, лаўрэат Нобелеўскай прэміі (1961). У ліпені 1914 быў арыштаваны як “югаслаўскі нацыяналіст” і амаль год правёў у турме, а па выхадзе з яе да лета 1917 году знаходзіўся пад хатнім арыштам. Зрабіў паспяховую дыпламатычную кар’еру, служыў у Ватыкане, Бухарэсце, Трыесце, Марсэлі, Парыжы, Мадрыдзе, быў сакратаром пастаяннай дэлегацыі Каралеўства Югаславіі пры Лізе Нацый у Жэневе. Першым падпісаў у 1954 годзе Навісадскую дамову пра адзінства сербскахарвацкай літаратурнай мовы. У перакладзе на беларускую выйшла дзве кнігі Андрыча: зборнікі “Трывожны год” (Аповесці і апавяданні. Мн.: Мастацкая літаратура, 1978; пераклад Б. Сачанкі) і “Мост на Дрыне: Раман; Пракляты двор: Апавяданні” (пераклад Б. Сачанкі, І. Чароты. Мн.: Мастацкая літаратура, 1993).

  • 1893

    Нарадзіўся Марыё ды Андрады (парт. Mario Raul de Morais Andrade, памёр 25 лютага 1945), бразільскі паэт, празаік, мастацтвазнаўца, фатограф. Адзін з пачынальнікаў мадэрнізму ў бразільскай літаратуры, яго другі паэтычны зборнік “Звар’яцелы Сан-Паўлу” (Pauliceia Desvairada, 1922) фактычна распачаў сучасную бразільскую паэзію. Цэнтральная фігура авангардызму Сан-Паўлу на працягу 20 гадоў, сябра мадэрнісцкай “Групы пяці”. Аўтар самага значнага бразільскага мадэрнісцкага рамана “Макунаіма” (Macunaima, 1928). Зрабіў значны ўплыў на сучасную бразільскую літаратуру, яго аўтарытэт музыказнаўцы і эсэіста распаўсюдзіўся далёка за межы роднай краіны.

  • 1906

    Нарадзіўся Леапольд Сэдар Сэнгор (фр. Leopold Sedar Senghor, памёр 20 снежня 2001), сенегальскі паэт і філосаф, палітык, першы прэзідэнт Сенегала, сябра Французскай акадэміі, заснавальнік негрыцюду. Аўтар вершаў, прысвечаных у асноўным лёсам Афрыкі і яе народаў. Зборнікі вершаў Сэнгора былі ўпершыню выдадзеныя ў 40-я гады XX стагоддзя.

  • 1924

    Памёр Валерый Брусаў (руск. Валерий Брюсов, нар. 13 снежня 1873), рускі паэт, празаік, драматург, перакладчык, літаратуразнаўца, літаратурны крытык і гісторык. Адзін з заснавальнікаў рускага сімвалізму. Першы зборнік яго вершаў называецца Chefs d’oeuvre (“Шэдэўры”, 1905). Перакладаў Верхарна, Вэрлена, Метэрлінка, Гюго, Ўайлда, Байрана і інш.

  • 1967

    Памёр Андрэ Маруа (фр. Andre Maurois, сапр. Эміль Саламон Вільгельм Эрзог, нар. 26 ліпеня 1885), французскі пісьменнік, сябра Французскай акадэміі. Пазней псеўданім пісьменніка зрабіўся яго афіцыйным імем.

  • 1978

    Памёр Жак Брэль (фр. Jacques Brel, нар. 8 красавіка 1929), бельгійскі франкамоўны паэт, спявак, актор і рэжысёр. Большасць тэкстаў да сваіх песняў пісаў сам. Першую кружэлку выпусціў у 1953 годзе, а ўжо ў 1966-м, на піку поспеху, пакінуў сцэну. У кіно дэбютаваў у 1967 годзе, у фільме Андрэ Каена “Прафесійная рызыка”, у тэатры — у 1968 (спектакль “Чалавек з Ламанчы”, дзе Брэль сыграў дзве ролі — Дон Кіхота і Сервантэса). Таксама здымаўся ў Марсэля Карнэ (“Забойцы ў імя парадку”), Эдуара Малінара (“Зануда”) і інш. Некаторыя свае песні выконваў на дзвюх мовах — французскай і нідэрландскай, напрыклад, Le plat pays — гл. па-французску тут, па-нідэрландску разам з беларускім перакладам Ганны Янкута — тут.

  • 1980

    Чэслаў Мілаш атрымаў Нобелеўскую прэмію па літаратуры.

  • 1991

    Заснавана прэмія “Рускі Букер” за найлепшы раман на рускай мове.

  • 1999

    Памёр Морыс Вэст (Morris West, нар. 26 красавіка 1916), аўстралійскі пісьменнік, аўтар раманаў “Адвакат д’ябла” (The Devil's Advocate, 1959), “Чаравікі рыбака” (The Shoes of the Fisherman, 1963), “Богавы блазны” (The Clowns of God, 1981). Нягледзячы на шырокую вядомасць Вэста ў свеце, аўстралійскія крытыкі не надавалі яму шмат увагі ў сваіх працах. Памёр Вэст, дапісваючы свой раман “Апошняя споведзь” (The Last Confession), дзе расказваецца пра суд над Джардана Бруна. У 2000 годзе сям’я Вэста вырашыла выдаць гэты незавершаны раман без адзінай праўкі, пакінуўшы чытачу дадумваць заканчэнне твора самому.