№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Змест


Алок Вайд-Мэнан Вулічны гвалт Вершы Фрэнк О’Хара Трымаю воблака ў абдымках Вершы Пэт Паркер Так прагну з табой кахацца і словы замест гэтага пішу Вершы Ўолт Ўітмэн Як Адам на золку ўранні Вершы Эмі Лоўэл Калі б я здолела злавіць зялёны ліхтар светляка Вершы Сара ТысдэйлЭрына Верш Алфрэд Эдвард Хаўсмэн Больш не пытай: баюся, не змаўчу Вершы Гедрэ Казлаўскайтэ Размаўляць на забытых мовах Вершы Івар Сільдпачуццё што нешта не так Вершы Сімона дэ БавуарДругі пол Фрагмент кнігі Жан Както Белая кніга
Іда Ліндэ Мама забойцы Урывак з рамана Жорж Экгаўт Татуіроўка Апавяданне Уладзіслаў Гарбацкі Апошні ўраніст Эсэ
Крысціна Бандурына Something Special Вершы Карэкцыя перспектывы Апавяданне Надзя Гусакоўская не вставать рано утром, чтоб не упасть Вершы Уладзіслаў Гарбацкі Прыдарожныя макі Апавяданне Каровы ды мужыкі Апавяданне Дар’я Трайдэн Нямая Апавяданне Вампірызм Апавяданне Хвароба Апавяданне Дзмітрый Ермаловіч-Дашчынскі Небесный сеанс прерывается Вершы
“Вось так я пішу” Рэпрэзентацыя негетэранарматыўнай сэксуальнасці ў літаратуры Матэрыялы круглага стала
Вольга Гапеева Гульня ў гендар, або Чаму качкі размаўляюць на лавандавай мове Эсэ Альгерд Бахарэвіч “Зразумейце маю адзіноту”: “Дзёньнік” Вітальда Гамбровіча як досьлед уласнае сэксуальнасьці Эсэ Дар’я Трайдэн Бог і мілыя хлопчыкі: рэлігія і гомаэротыка ў творах Герарда Рэвэ Эсэ Кацярына Маціеўская Эфект Пігмаліёна Эсэ Ганна Янкута Гісторыя аднаго сына Эсэ Справа Роджэра Кейсмента Эсэ Літаратурнае жыццё бостанскага шлюбу Эсэ Уладзіслаў Гарбацкі Як беларусы ў 1928 годзе гей-шлюбам палохалі Эсэ Апошні enfant terrible ХХ стагодзьдзя Эсэ Жанчына, што кахала мужчынаў, якія кахалі мужчынаў Эсэ Уладзімір Валодзін Уголовное преследование гомосексуалов в СССР (1946-1991): цифры и дискурсы

У гэты дзень, 23 лістапада

  • 1763

    Памёр Антуан-Франсуа Прэво (фр. Antoine-François Prévost d'Exiles, нар. 1 красавіка 1697), адзін з найбуйнейшых французскіх пісьменнікаў XVIII ст., аўтар рамана “Манон Леско”. У падлеткавым узросце Прэво — езуіцкі паслушнік, затым вайсковец. Не вытрымаўшы дысцыпліны, вяртаецца да царквы, гэтым разам уступіўшы ў бенедыктынскі ордэн, потым бяжыць з Францыі. Жыве то ў Англіі, то ў Нідэрландах, займаючыся літаратурнай дзейнасцю. У Нідэрландах выдае “Успаміны знатнага чалавека” (Mémoires d’un homme de qualité, 1728—1732), а таксама ўступае ў сувязь з маладой пратэстанткай, з якой, аднак, не жэніцца. У Англіі піша свае самыя вядомыя творы — раманы “Ангельскі філосаф” (Histoire de M. Cleveland, fils naturel de Cromwell, philosophe anglais, 1732—1739) і “Манон Леско” (Histoire du chevalier de Grieux et de Manon Lescaut). У 1734 годзе вяртаецца ў Францыю. 23 лістапада 1763 году ў лесе Шанцільі з ім здараецца ўдар, ад якога пісьменнік памірае. Паводле іншай версіі, Прэво не памёр ад удару, а толькі страціў прытомнасць. Яго палічылі мёртвым, але падчас ускрыцця ён ачуняў і тут жа памёр ад смяротнага ўдару скальпеля. Аднак па некаторых звестках, гэта толькі легенда.

  • 1886

    Памёр Адам Ганоры Кіркор (нар. 21 студзеня 1818), беларускі грамадскі дзеяч, этнограф, публіцыст, выдавец, гісторык, краязнавец, археолаг, літаратуразнавец. Чалец-карэспандэнт Імператарскага археалагічнага таварыства, чалец Расійскага геаграфічнага таварыства, чалец Акадэміі ведаў у Кракаве. Выдаваў у Вільні ў 1843—1858 навукова-літаратурныя альманахі “Радэгаст”, “Разумовыя дзённікі”, “Віленскі альманах”, часопіс “Віленскі зборнік”. Быў кіраўніком Віленскага музея старажытнасцяў, якому ахвяраваў уласную археалагічна-этнаграфічную калекцыю, сабраную ў час экспедыцыі па Менскай і Віленскай губернях. У кнізе “Пра літаратуру братніх славянскіх народаў” (1874), выказаў ідэю пра беларускую культуру як цэласную шматвяковую гістарычную з’яву ў адзінстве пісьмовых і вусна-паэтычных відаў творчасці.

  • 1906

    У Вільні пачалося выданне “Нашай Нівы”.

  • 1923

    Памёр Урмуз (рум. Urmuz, сапр. Дэметру Дэметрэску-Бузэў, нар. 17 сакавіка 1883), румынскі пісьменнік-авангардыст. Прызнаны папярэднікам дадаізму, сюррэалізму і тэатра абсурду, паўплываў на творчасць Э. Іянэска. Творы перакладзеныя на ангельскую, французскую, італьянскую, гішпанскую, нідэрландскую і чэшскую мовы. Скончыў жыццё самагубствам у абсурдысцкай манеры — застрэліўся без прычыны ў парку.

  • 1927

    Памёр Станіслаў Пшыбышэўскі (польск. Stanisław Feliks Przybyszewski, нар. 7 траўня 1868), польскі празаік, паэт, драматург перыяду Маладой Польшчы, прадстаўнік польскага дэкадансу. Быў пад уплывам поглядаў Ф. Ніцшэ, прапагандаваў скрайні мадэрнісцкі эстэтызм і эратызм. У драматургіі арыентаваўся на Ібсэна, Метэрлінка, Стрындберга. Яшчэ пры жыцці ахутаны легендамі, быў героем шматлікіх плётак і показак. У Берліне яго называлі “геніяльным палякам”. Пісаў на польскай і нямецкай мовах. 1976 Памёр Андрэ Мальро (фр. André Malraux, нарадзіўся 3 лістапада1901), французскі пісьменнік, культуролаг, ідэолаг Пятай рэспублікі. На яго працах “выхоўваліся” такія філосафы і пісьменнікі, як Альбэр Камю і Жан Грэнье.

  • 1966

    Нарадзіўся Міхась Скобла, беларускі паэт, парадыст, перакладчык, эсэіст. Аўтар кніг паэзіі “Вечны Зніч” (1990), “Вочы Савы” (1994), “Нашэсце Поўні” (2000), кнігі літаратурных пародыяў “Розгі ў розніцу” (1993), зборніка вершаў для дзяцей “Камень-перунок” (1998), кнігі гістарычных нарысаў “Дзярэчынскі дыярыюш” і інш. Укладальнік анталогій беларускай паэзіі ХХ ст. “Краса і сіла” (2003) і сусветнай паэзіі ў беларускіх перакладах “Галасы з-за небакраю” (2008), у склад якой ўвайшлі творы 658 паэтаў, перакладзеныя з 57 моваў. Працуе намеснікам галоўнага рэдактара выдавецтва “Беларускі кнігазбор”, вядзе аўтарскую праграму “Вольная студыя” на Радыё Свабода. Лаўрэат літаратурнай прэміі імя Алеся Адамовіча (2000).

  • 1976

    Памёр Андрэ Мальро (фр. André Malraux, нарадзіўся 3 лістапада1901), французскі пісьменнік, культуролаг, ідэолаг Пятай рэспублікі. На яго працах “выхоўваліся” такія філосафы і пісьменнікі, як Альбэр Камю і Жан Грэнье.

  • 1978

    Памёр Ганс Ёст (ням. Hanns Johst, нар. 8 ліпеня 1890), нямецкі празаік, драматург, паэт, прэзідэнт Палаты пісьменнікаў Рэйха (Reichsschrifttumskammer, 1935—1945), групэнфюрэр СС (1942), аўтар афарызму “Калі я чую пра культуру, я здымаю з засцерагальніка свой браўнінг” (Wenn ich Kultur höre entsichere ich meinen Browning). Яго раннія сачыненні былі напісаныя пад уплывам экспрэсіянізму (“Пачатак”, Der Anfang, 1917; “Кароль”, Der König, 1920). Потым звярнуўся да натуралістычнай філасофіі (п'есы “Мяняла і гандляр”, Wechsler und Händler, 1923; “Томас Пэйн”, Thomas Paine, 1927). Першая п'еса Б. Брэхта “Ваал” была напісаная ў адказ на п'есу Ёста “Самотнік” (Der Einsame), драматызацыю біяграфіі антысеміцкага драматурга Грабэ.

  • 1990

    Памёр Руал Дал (анг. Roald Dahl, нар. 13 верасня 1916), валійскі англамоўны пісьменнік, аўтар раманаў, казак, навелаў. Майстар парадаксальнага апавядання. Адна з яго вядомых кніг “Чарлі і шакаладная фабрыка” паслужыла сцэнарам для фільма “Вілі Вонк і шакаладная фабрыка” 1971 году і аднайменнага фільма 2005 году. На беларускую мову апавяданні пісьменніка перакладала Анка Упала.