№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Леапольд Стаф

Апошняе падарожжа

Вершы



Ты

(Ty)

Валасы твае, харугва мае любасці.
Лоб твой, цёплы і выпуклы, як кадзіла.
Вочы твае, што засынаюць на твары тваім.
Вусны твае, брама ў Вырай.
Зубы твае паміж вуснамі тваімі, як снег на барве.
Язык твой, саспелы для вуснаў маіх.
Шыя твая, калона з косці слановай.
Плечы твае, гладкія, як думка дзяўчыны.
Рукі твае, што двума языкамі полымя ахінуць маё цела.
Грудзі твае, напятыя, аддацца гатовыя.
Жывот твой, мармуровы пляц перад храмам.
Ногі твае, стуленыя, як двое пужлівых ягнятак.
Ступні твае, што пераступілі парог майго дому і якія я ўскладаю на лоб свой.

Бітва

(Bitwa)

Мы вычарпалі словы кахання.
Як апаноўвае маўчанне шэрагі двух войскаў, што цалкам аддаліся бітве, так маўчанне легла паміж намі.
Я аддаўся бітве кахання. Звонам шабляў былі нашыя пацалункі, уздыхам параненых было нашае цяжкое дыханне, грукат колаў быў у нашых жылах.
І я адкінуў цябе прэч, як падзертую харугву.

Пясок

(Piasek)

Падумай пра тысячы гадоў, якія спатрэбіліся, каб дождж, вецер, рэкі і мора ператварылі скалу ў радно пяску, якім ты бавішся.
Падумай пра тысячы існаванняў, якія спатрэбіліся, каб вусны твае былі гарачымі ад пацалункаў маіх.
Як пілігрым, які пяском ачышчаецца ад грахоў, падношу ў далонях сваіх дзве прыгаршчы пылу, якім ты бавішся, і паліваю ім свае плечы.

Карціны

(Obrazy)

Певень, што пяе, конь, што іржэ, кот, што вяртаецца: золак.
Лілея, што хіліцца, лімон, што падае, дрэва, што распускаецца: поўдзень.
Пяскі, якія сінеюць, дым, які ўздымаецца, каханкі, што знаходзяць адно аднаго: ноч.

Пасля

(Potem)

Яна заснула ў маіх руках. Каб асланіць яе ад холаду ночы, я ціха распусціў яе валасы на яе грудзях.
У траве вакол нас жамярынкі адна за адной наноў распачалі гудзенне.
Тым часам маткі так люлялі сваіх дачок.

Праблемы

(Problemy)

Праблемы не вырашаюцца.
Праблемы перажываюць сябе,
Як дні, што, мінаючы, знікаюць.
Як зношаная вопратка,
З якой ужо вырас,
Спадае з плеч.
І ў апошнія дзверы
Ўваходзіш аголены і вольны,
Як золак.

Мова

(Mowa)

Не трэба разумець спеву салаўя,
Каб ім захапляцца.
Не трэба разумець кумкання жаб,
Каб ім упівацца.
Я разумею мову чалавека,
У якой ёсць двурушныя словы, што маняць.
Калі б я яе не разумеў,
Быў бы найвялікшым паэтам.

Крыўда

(Krzywda)

Мой мудры сабака
Пражыў сваё кароткае жыццё,
Нават не ведаючы,
Што свет – загадка.

Вясна

(Wiosna)

Сяджу ў садзе.
Усё старое, як свет.
Сонца, дрэвы, кветкі.
Толькі я малады,
Як уласны ўнук,
Як шмат унукаў,
Бо іх багата.
Яны смяюцца з мяне.
Я таксама.

Вечар

(Wieczór)

Ляжу ў чоўне
Ціхім адвячоркам.
Зоркі нада мною.
Зоркі пада мною
І зоркі ўва мне.

Апошняе падарожжа

(Podróz ostatnia)

Хачу здзейсніць падарожжа і не бяру з сабою пэндзляў.
Іду шукаць адказу, якога няма ў спеве салаўя, ва ўсмешцы жанчыны, у водары ружы.
Пакідаю вам свае вершы. Чытайце іх, калі маўчанне сусвету аточыць вас, калі задрыжыце ў трывозе.
Я ўслаўляў водар ружы, усмешку жанчыны, спеў салаўя і не вывеў нідзе знаку, які абазначае смутак.
Аднойчы вечарам, калі будзеце любавацца поўняй над расквітнелым міндалём, узгадайце паэта, смутак якога быў такі вялікі, што ён рушыў у падарожжа ў край, адкуль няма вяртання.

Заўжды!

(Zawsze!)

Гляджу на лісты мёртвыя, апалыя долу. Нічога не змянілася для мяне паміж іх нараджэннем і сконам! Я быў нешчаслівы, калі пасля зімы наступіла вясна. Цяпер восень, і мне яшчэ больш сумна.
Сонца, сонца! Што з твайго вяртання, калі яна пакінула мяне назаўсёды!

Песня

(Pieśń)

Чуецца песня... Гэта жабрак. Калі нават ён спявае, гэты стары, што ніколі нічога не меў, чаму енчыш ты, у якога столькі цудоўных успамінаў?


пераклад з польскай – Ганна Міхальчук



Пераклад – Ганна Міхальчук © 2009

Чытайце таксама

Максім Багдановіч

Максім Багдановіч

Беларускі паэт, літаратурны крытык, адзін з пачынальнікаў беларускага мастацкага перакладу

Аляксандр Чак

Аляксандр Чак

Аляксандр Чак (сапраўднае імя – Аляксандр Чадарайніс) – латышскі паэт і празаік, якога лічаць пачынальнікам урбаністычнай паэзіі ў Латвіі

Амбраз Бірс

Амбраз Бірс

Амерыканскі пісьменнік і журналіст, выбітны публіцыст-сатырык свайго часу.

Эрнэст Брыль

Эрнэст Брыль

Польскі паэт, празаік, драматург, перакладчык, журналіст

3155