№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Мая Сарышвілі

Жорсткі адказ

Вершы



* * *

(დაძველებული პარკეტის სუნი)


Пах старога паркету. Аскепак
Аранжавага шкла ля самых вачэй.
Хапаюся за думку аб прасторы,
Дзе паважна пагойдваюцца цяжкія карэты
І слімакам сніцца шум дажджу.
А тут няма чым дыхаць,
Быццам малекулы кіслароду
Паштучна загарнулі ў паперу.



* * *

(კუზიანო, კუზიანო)


Гарбун, гарбун

Я растаўкла сухія крылцы матылёў
Нацерла імі падпахі

Там цесна
Б’ецца ў цемры дзюба тэрмометра
Няма на што глядзець і няма чаго бачыць
Але разам з крылцамі ўцерлася
Вестка пра шлях

Дзюба сціскае таблічку
На ёй накрэслены
Жоўтыя літары малітваў

Срэбра
Імчыцца ўверх па дзюбе, выліваецца
Са шкла, з пасцелі, з дому, з берагоў…

Цсс… не бойся, квазімода, не дрыжы
Яшчэ не многа снегу на тваім пагорку
Яшчэ чарада не ўцякае ад сцюжы



* * *

(ასე არ გამოვა -)


Нічога не атрымаецца –
Нават калі ты вывернеш лес,
Нідзе ніводнага кораня.
Падобны да страшнага сну
Неўкарэнены свет.
Гарады, пакладзеныя на асфальт.
Скамянелыя моры.
Куды хіснецца зямля,
Туды і саслізгваюць –
Быццам вялізныя брытвы,
Слізгаюць без перашкодаў…
А мы так упарта,
Адну за адной,
Выцягваем з целаў
Старыя жылы жыцця,
Што хутка ўжо нават
Пчолы не змогуць джаліць
Расстаўленых на раялях
Парцалянавых нашых дзяцей.



* * *

(გესმის ქოშინი?)


Чуеш задышлівы подых?
Гэта служанка ў маім пакоі, старая
Ноч, што не можа болей сачыць
За рэчамі. Нават прывіды,
Якіх яна з цяжкасцю гадавала,
У твар ёй смяюцца й няма на іх рады.
Фіранкі не могуць стрымаць
Святла, што падае з вокнаў –
На вострых неонавых промнях
Нанізаны сон, зіхатлівыя шыльды
Высмоктваюць кроў са словаў, і мне шкада
Літар – нямых палонніц, пашыхтаваных,
Выстаўленых у вітрыне крычаць да раніцы.
Шклянка з малаком у чорнай ваце.
Усё, што не б’ецца, нават мой тэлефонны
Нататнік, бы крохкая рэч, загорнуты ў чорную вату,
З якой, у дурным алфавітным парадку,
Выдуманыя сябры прывітальна махаюць рукой.



* * *

(ახლა ქარიშხალმა სხვაგვარად გადააწყო შეშლილები.)


Што па-вар’яцку змяшалася ў гэтай віхуры,
Я шыхтавала па-новаму. Па краях
Дзяцей расставіла рыфмамі,
І рушыла дэманстрацыя,
Як вершы вар’ятаў. Толькі мая
Усмешка, быццам пашкоджанае крыло,
Валочыцца ўнізе нялоўка –
Ні прыбярэш, ні схаваеш,
І ўсе яе топчуць нагамі
Ў шматлюдным натоўпе,
А з неба валіцца зліва.
Зірнула ўгору, а кроплі –
Маленькія мегафоны,
І я за кожнай бягу,
І ў кожную вершы чытаю.
Ніводнай не прапусціла,
Вар’ятка! Помню, як лезла
На хісткую сцэну, у поўнай залі.
Як у дзяцінстве, калі памірала мама,
У страху залезла на стол,
Каб Бог
Чуў лепей маю малітву.



Жорсткі адказ

(სასტიკი პასუხი)


Вы мне казалі, што з чатырох
Я павінна была пакінуць не больш за дваіх,
А я не магла абраць – каго менавіта…
Тым часам яны падрасталі,
Рабіліся моцнымі,
Так што забіць іх стала няпроста.
Быў бы ў мяне адзін –
Усе чатыры разы цалавала б яго,
І ніхто б яму не сказаў, што астатніх
Я прыкончыла дзеля гэтых трох пацалункаў.
Але я, дурніца, не выскрабла іх,
Не прапалола стэрыльнай матыкай,
Не вырвала, быццам гланды,
Так што прабачце.
Думала, нават калі я паслухаю вас,
Мой жывот усё роўна надзьмецца грудочкам –
Так і хадзіла б усё жыццё, носячы столькі,
Колькі дзяцей я забіла, – вечных,
Жахлівых магільных капцоў
На сваім жываце.
Вы мне казалі, што з чатырох
Я павінна была пакінуць не больш за дваіх,
А я не магла абраць – каго менавіта,
Тым часам яны падрасталі, краналі
Пальчыкамі мой твар, вымаўлялі
Першыя словы…

Пераклад з грузінскайАндрэй Хадановіч



© Мая Сарышвілі, 2010

Пераклад – Андрэй Хадановіч © 2010

Чытайце таксама

Рышард Крыніцкі

Рышард Крыніцкі

Польскі паэт, перакладчык і выдавец, прадстаўнік літаратурнай групы “Новая хваля” (Nowa Fala)

Леў Стахоўскі

Леў Стахоўскі

Нарадзіўся ў 1911 годзе ў сям’і Міколы Стахоўскага (1879–1948), грамадска-палітычнага дзеяча і лекара

Грэгары Корса

Грэгары Корса

Амерыканскі паэт і мастак, адзін з яркіх прадстаўнікоў Біт-пакалення

Клайв Стэйплз Льюіс

Клайв Стэйплз Льюіс

А ў 1950—1956 гадах выходзіць самы знакаміты празаічны твор Льюіса — цыкл з сямі казачных аповесцяў “Хронікі Нарніі” (The Chronicles of Narnia). Менавіта “Хронікі” зрабілі Льюіса адным з класікаў жанру фэнтэзі.

1550