№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Антоні Эдвард Адынец

Невядома што, альбо Рамантычнасць

Вершы



Анакрэонтык

(Anakreontyk)


Скардзіўся Амур Венеры:
“Сумна, матачка, да зморы:
На Алімпе, на Цытэры —
Сёння тое, што і ўчора.

Ноч па дні ідзе звычайна —
Да чаго ж дзядуля нудны!
Ўсё ён робіць аднастайна,
Ўсё на нейкі лад паўсюдны.

У тваёй, матуля, волі,
Зоры, што лятуць бясконца, —
Мне б такую, дзе ніколі
Не згасае ўночы сонца”.

Сэрца матчына сцялося,
Так ён жаліўся без меры —
І ў нябёсных вочках Зосі
Сыну дом дала Венера.

Не згасае сонца ззянне
Ў іхнай цёмнай сіняй ночы,
І смяецца ў іх Каханне,
Й дому іншага не хоча.

1823



Рэха ў Альпах

(Echo w Alpach)


У альбом Генрыеты А., якая пераклала
асобныя вершы аўтара на італьянскую



Горны пастух у зацішнай даліне
          Часам на флейце зайграе —
Песня з вятрамі над Альпамі плыне,
Й рэха нягучнае ў той жа хвіліне
          Мкнецца з далёкага краю.

Ў рэху ж напеў, хоць нібыта знаёмы,
          Ласкай такой ажывае,
Быццам анёл да нябёснага дому
Ў высях ляціць паўз альпійскія стромы
          Й ціха й лагодна спявае.

— Рэха? — пастух усклікае. — Такую
          Сам я найграў сабе ўцеху?
О, што з таго, што ніхто не пачуе?
Хай толькі зноў, хоць аднойчы, збуджу я
          Гэтулькі мілае рэха!

1830, Жэнева



Невядома што, альбо Рамантычнасць

(Niewiadomo co, czyli Romantyczność)


(Водле аўтарскага каментара, балада напісаная ў суаўтарстве з Юльюшам Славацкім; назву ж параіў Адам Міцкевіч)

Двое йшлі ў начы бяззорнай,
Бачаць — хорт паводдаль чорны.
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

І адзін пытаў другога:
“Ты харта прыкмеціў тога?
          Ці то хорт?
          А ці чорт?”

Тут абодва змоўклі разам,
Рады не дадуць з адказам —
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Ледзь не млеюць у трывозе,
Ў роў залезшы пры дарозе:
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Вось дыханне прытаілі,
Ды бліжэе з кожнай хвіляй
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Вось ужо ён іх мінае,
Хвост угору выгінае —
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Вось паўз іх прабег ён далей,
Тыя ўсталі й разважалі —
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Дзіва! Бег ён, бег, а потым
Знік у мгле за паваротам —
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

Двое ўслед яму глядзелі,
Ажно так і не даўмелі —
          Ці то хорт?
          А ці чорт?

каля 1832



Залатая рыбка

(Złota rybka)


Яну Захар'ясевічу, у перайманне ягонай песенькі з тою ж назваю

Мкнецца рыбка, ззяе
Залатой луской,
А юнак збірае
Кветкі над ракой.

“Стой, — ён кажа, — рыбка,
Рыбка, пачакай!
Не знікай так шыбка,
Наглядзецца дай!”

А яна йму тут жа:
“Калі гэтак, моў,
Заглядзеўся дужа —
Дык нясі дамоў”.

Хлопец замарудзіў,
Галаву скубе:
“Гэта як жа будзе? —
Кажа ён сабе, —

З ёй сядзі сам-насам,
Не адводзь вачэй —
А ў рацэ тым часам
Колькі іх яшчэ!..”

Разважаў нямала,
Часу выйшла досць,
Ажно разабрала
Ўрэшце рыбку злосць.

Раз — ды й нечакана
Шаснула на дно.
“Тое бабнік, панны!
Хітрыкі адно!”

1870


пераклад з польскайАнтон Францішак Брыль



Пераклад – Антон Францішак Брыль © 2011

Чытайце таксама

Ігар Кулікоў

Ігар Кулікоў

Паэт і перакладчык.

Уладзімір Арлоў

Уладзімір Арлоў

Беларускі гісторык, празаік, эсэіст, паэт, папулярызатар гісторыі

Рышард Крыніцкі

Рышард Крыніцкі

Польскі паэт, перакладчык і выдавец, прадстаўнік літаратурнай групы “Новая хваля” (Nowa Fala)

Аксана Забужка

Аксана Забужка

Украінская паэтка, пісьменніца, літаратуразнавец, публіцыст

2951