№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

Нельга знесці з сабой краіну…

Нельга знесці з сабой краіну…

Нядаўна ў Полацку быў вынесы прысуд у дачыненні да 22-гадовага маладога чалавека, што скраў падарункавае выданне фотаальбома “Белавежскае дзіва” з кнігарні. Злодзея заўважылі і нават паспрабавалі затрымаць, але аматар Белавежскай пушчы вырашыў: лепш уступіць у кароткую бойку з гандляром, чым аддаць кнігу. Проста з кнігарні хлопец накіраваўся на рынак, дзе прадаў выданне за 15 тысяч рублёў. Дакладней, ледзь не падараваў, калі ўлічыць той факт, што ў інтэрнэт-каталогах фотаальбом каштуе каля 120 тысяч.Суд вырак злодзея на адзін год абмежавання волі. У якасці памякчальнай акалічнасці было ўлічанае поўнае пакрыццё стратаў і раскаянне ва ўчынку. Сам фотаальбом, які крыху страціў таварны выгляд, але не сваё пазнавальнае значэнне, вярнулі асуджанаму. Як напамін пра тое, што краявідамі пушчы ўсё ж лепш насалоджвацца на волі.

Чытаць цалкам
Лаўрэатам галоўнай паэтычнай прэміі Вялікабрытаніі стаў Філіп Грос

Лаўрэатам галоўнай паэтычнай прэміі Вялікабрытаніі стаў Філіп Грос

На радзіме Грос – адметны паэт, але імя яго не вядомае шырока. І ўсё ж перад такімі значнымі асобамі ў сучаснай брытанскай паэзіі, як Эліс Освальд (Alice Oswald), Шэран Олдс (Sharon Olds) і Крыстафер Рэйд (Christopher Reid), журы аддало перавагу яму. “The Water Table” – зборнік, што адначасова ахоплівае тэмы метафізічныя, палітычныя і рэлігійныя, але ў самым сэрцы яго – тэма вады. У кнізе паэт раскрывае праблемы навадненняў, змены клімату, экалогіі, крохкасці месца чалавецтва на планеце і сутнасці мастацтва.Паэт Сайман Эрмітыдж (Simon Armitage), што сёлета ўзначальваў журы, заявіў, што конкурс атрымаўся даволі моцным. Суддзі адбіралі лаўрэатаў са спісу ў 98 аўтараў, якія для шорт-ліста быў скарочаны да 10.Прэмія Эліята была заснаваная ў 1993 годзе на скродкі Валеры Эліят, удавы Т. С. Эліята. Летась пераможцай стала Джэн Хітфілд за зборнік “Nigh-No-Place”. Грашовая частка прэміі складае 15 тысяч фунтаў стэрлінгаў ($24,6 тысячы), што і робіць…

Чытаць цалкам
Памёр Эрык Сігал, аўтар знакамітай “Гісторыі кахання”

Памёр Эрык Сігал, аўтар знакамітай “Гісторыі кахання”

Па словах яго 29-гадовай дачкі Франчэскі (Francesca Segal), пісьменнік, што цягам 25 гадоў пакутаваў на хваробу Паркінсона, сканаў у нядзелю ў сваім доме ў Лондане, яго пахаванне прайшло ў аўторак.У 1967 годзе Эрык Сігал напісаў сцэнар да культавага мультыплікацыйнага фільма “Жоўтая падводная лодка” на аднайменную песню легендарнага брытанскага рок-гурта “The Beatles”. У 1970 годзе выйшаў яго самы знакаміты твор – аповесць “Гісторыя кахання”, што стаў бестсэлерам і разышоўся тыражом у 30 мільёнаў экзэмпляраў. У тым жа годзе паводле раману быў зняты аднайменны фільм, які намінаваўся на прэмію “Оскар” адразу ў сямі намінацыях, у тым ліку за найлепшы сцэнар. У выніку кінастужка атрымала адзін “Оскар” за музыку да фільма."Гісторыя кахання" ў перакладзе Алеся Асташонка выходзіла і па-беларуску. Прачытаць яе ў інтэрнэце можна тут.

Чытаць цалкам
Выйшла новая кніга Рыгора Барадуліна

Выйшла новая кніга Рыгора Барадуліна

, былога амерыканскага дыпламата. Фотамайстэрства і філасофія, кароткія выказванні вобразаў у тэксце і іх мастацкае адлюстраванне ў здымках ствараюць малюнак шматграннага роздуму над адвечнымі пытаннямі жыцця.Народны паэт Рыгор Барадулін не здолеў прысутнічаць на вечарыне па стане здароўя. Падрабязней пра кнігу распавёў яе ўкладальнік і рэдактар, Алесь Камоцкі:– Гэта кніжка, якую трэба гартаць. Для зручнасці ў ёй няма нумарацыі старонак. Калі сёння нейкае выслоўе не выклікае эмоцыяў, то заўтра абавязкова выкліча. Не кожны афарызм змяшчае гучную філасофію, некаторыя з іх асацыятыўныя, некаторыя выдзяляюць толькі адну эмоцыю, як усё ў жыцці.Здымкі Джона Кунстадтэра — праваднікі па абшарах мудрасці, запаветаў, разваг і думак Барадуліна. Крыжы і буслянкі, бабулькі-сялянкі, вясковае жыццё беларускай вёскі, што адкрывае вачам чытачоў сутнасць і глыбіню беларускай культуры і прыроднай прыгажосці.Джон Кунстадтэр працаваў у амерыканскай дыпламатычнай службе, у тым ліку і ў Беларусі ў якасці намесніка…

Чытаць цалкам
“Дон Кіхота” Сервантэса надрукуюць у Twitter

“Дон Кіхота” Сервантэса надрукуюць у Twitter

Па словах аўтара ідэі, вэб-дызайнера з Віга Пабла Лопэса, твор гішпанскага пісьменніка будзе надрукаваны па пэўных правілах. Для праекту быў створаны спецыяльны сайт – twijote , і кожны наведнік гэтага сайта зможа надрукаваць толькі адно паведамленне.Такім чынам, на друк першай часткі прыгодаў Дон Кіхота і Санча Пансы спатрэбіцца каля году. Ідэя праекту, па словах Лопэса, складаецца ў тым, каб “паказаць, што сацыяльныя сеткі не толькі для батанікаў і псіхаў, што ў іх таксама можа існаваць культура”. Сачыць за друкам “Дон Кіхота” можна тут: #twijote. Раздзелы з "Дон Кіхота" ў перакладзе Якуба Лапаткі можна прачытаць на нашым сайце.

Чытаць цалкам
Вальжына Морт атрымала прэстыжную амерыканскую прэмію

Вальжына Морт атрымала прэстыжную амерыканскую прэмію

Літаратурныя прэміі Фундацыі Лэннэна (Lannan Literary Awards) — серыя ўзнагарод і стыпендый, заснаваная ў 1989 годзе, якой штогод уганароўваюцца як вядомыя, гэтак і маладыя “аўтары надзвычайных літаратурных якасцяў, якія зрабілі значны ўнёсак у ангельскамоўную літаратуру і выяўляюць патэнцыял для далейшай яскравай працы”.Прэмія лічацца адной з самых фінансава прывабных у свеце. Гэтак, за апошнія 20 год узнагароды Фундацыі Лэннэна атрымалі 173 чалавекі, а агульная сума прэмій склала 13 млн даляраў. Напрыклад, у 2006 годзе памер прэмій ў галіне паэзіі, мастацкай і дакументальнай літаратуры склаў па $150 тысяч кожная.Характэрна, што фонд не прымае заяваў на ўзнагароды або стыпендыі. Кандыдаты вулучаюцца ананімна “сеткай пісьменнікаў, літаратуразнаўцаў, выдаўцоў і рэдактараў ", пасля чаго літаратурны камітэт фундацыі прымае канчатковае рашэнне.Апроч Морт лаўрэаткай літаратурнай стыпендыі Фундацыі Лэннана за 2009 год стала 50-гадовая амерыканская паэтка Сара Ліндсэй.Вальжына Морт (Мартынава)…

Чытаць цалкам
За Гертай Мюлер шпіёніў пісьменнік

За Гертай Мюлер шпіёніў пісьменнік

Пра гэта паведамляецца ў выпуску перадачы Report Mainz, нямецкага палітычнага тэлечасопіса кампаніі ARD за 11 студзеня. Журналісцкі доказ пацвярджаецца дакументамі і паказаннямі сведкаў.Паводле дадзеных журналістаў, Шляйх паведаміў секурытатэ – румынскай палітычнай паліцыі, – што ў першай кнізе Мюлер Niederungen (“Нізіны”, першае цэнзураванае выданне – 1982) праявіліся “антыдзяржаўныя настроі” аўтара. Затым у 1980-х гадах Шляйх шпіёніў за Мюлер для секурытатэ, карыстаючыся пры гэтым таемным іменем Войку (Voicu). Сама Мюлер пацвердзіла, што Войку і Шляйх – гэта адна асоба.Журналістам таксама стала вядома, што нават пасля эміграцыі Шляйха ў Заходнюю Германію ён працягваў супрацоўнічаць з секурытатэ і на некаторы час вяртаўся ў Румынію, дзе зноўку даносіў спецслужбам. Пры гэтым былы сексот заявіў Report Mainz, што быў ахвярай рэжыму Чаўшэску, і адмовіўся адказваць на абвінавачанні.Герта Мюлер піша па-нямецку. У 1987 годзе…

Чытаць цалкам
Памёр казачнік Сяргей Казлоў

Памёр казачнік Сяргей Казлоў

Прычынай яго смерці стала запаленне лёгкіх.Сяргей Казлоў нарадзіўся 22 жніўня 1939 года ў Маскве. Скончыў Літаратурны інстытут імя М. Горкага.З 1960-х гадоў ён пісаў казкі, многія з якіх леглі ў аснову самых папулярных савецкіх мультфільмаў. Сярод іх “Осенняя рыбалка” (1968), “Страшный, серый, лохматый” (1971), “Как Львенок и Черепаха пели песню” (1974), “Как Ежик и Медвежонок встречали Новый год” (1975), “Трям! Здравствуй!” (1980), “Поросенок в колючей шубке” (1981), “Зимняя сказка” (1981).“Ежик в тумане” (1975), зняты Юрыем Нарштэйнам па сцэнару Сяргея Казлова, у 2003 годзе быў прызнаны найлепшым мультфільмам усіх часоў і народаў па выніках апытання 140 кінакрытыкаў і мультыплікатараў з розных краінаў.Акрамя таго, Сяргей Казлоў быў аўтарам многіх празаічных і паэтычных кнігаў, а таксама перакладаў і пераказаў фальклору народаў СССР.

Чытаць цалкам
Абвешчаны лаўрэат найстарэйшай прэміі Гішпаніі

Абвешчаны лаўрэат найстарэйшай прэміі Гішпаніі

Раман апавядае гісторыю двух мужчынаў за восемдзесят, былога нацыста, што жыве на ўсходнім узбярэжжы Гішпаніі, і былога палонніка канцлагера Маўтхаўзэн, які жыве ў Аргентыне і ўсё жыццё прысвяціў высочванню жывых дагэтуль нацыстаў.Па кнізе маладая цяжарная жанчына паступова пачынае здагадвацца, кім насамрэч ёсць яе сусед, былы нацыст, і якую ролю ён адыграў у канцэнтратыйным лагеры ў Аўстрыі.Грашовы эквівалент прэміі, заснаванай яшчэ ў 1944 годзе, складае 18 тысяч еўра. У розныя гады яе пераможцамі былі Мігель Дэлібэс, Кармэн Лафарэт, Рафаэль Санчэс Ферлосіа, Кармэн Мартын Гайтэ і Хуан Хасэ Мільяс.

Чытаць цалкам
Колэм Тайбін -- галоўны прэтэндэнт на Брытанскую прэмію Коста 2009

Колэм Тайбін -- галоўны прэтэндэнт на Брытанскую прэмію Коста 2009

Кнігу “Brooklyn”, што апавядае гісторыю маладой ірландкі, якая ў 1950 годзе эмігруе з Ірландыі 1950-х гадоў у Нью-Ёрк, журы прызнала лепшай за сёлетняга ўладальніка Букера – “Wolf Hall” Хілары Мэнтэл.Галоўны ж лаўрэат прэміі Коста абіраецца з пераможцаў у пяці намінацыях: раман, дэбютны раман, паэзія, біяграфія і кніга для дзяцей. Яе грашовы эквівалент складае 30 000 фунтаў.Найлепшай паэтычнай кнігай году стаў зборнік "A Scattering" Крыстафера Рэйда (Christopher Reid).Астатнія лаўрэаты:Рафаэль Сэлбарн (Raphael Selbourne), былы гандляр скутэрамі, за дэбютны раман "Beauty";Грэм Фармэла (Graham Farmelo) за “The Strangest Man: The Hidden Life of Paul Dirac, Quantum Genius", біяграфію Поля Дырака, піянера квантавай механікі;Патрык Нэс (Patrick Ness) за дзіцячую кнігу "The Ask and the Answer", другую кнігу з трылогіі "Chaos Walking".Літаратурная прэмія Коста (Costa Book Award), да 2006 – Ўітбрэдская літаратурная прэмія (Whitbread Book Awards) – заснаваная ў 1971 годзе і ўручаецца Асацыяцыяй кнігароў…

Чытаць цалкам