№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Навіны літаратуры

У інтэрнэце прэзентуюць старонку Чэслава Мілаша

У інтэрнэце прэзентуюць старонку Чэслава Мілаша

У прэзентацыі возьмуць удзел беларускі паэт і перакладчык Андрэй Хадановіч, перакладчыцы Марыя Пушкіна і Ганна Янкута, а таксама некалькі віртуальных гасцей: дырэктар Польскага Інстытута Пётр Казакевіч, перакладчык і літаратуразнаўца Лявон Баршчэўскі, пісьменнік і філосаф Ігар Бабкоў. Удзельнікі прэзентацыі раскажуць, чаму юбілей Чэслава Мілаша так шырока святкуецца ў многіх краінах свету, як гэтую падзею адзначаюць беларускія пісьменнікі, перакладчыкі і іншыя культурныя дзеячы, анансуюць выданне чатырохтомніка беларускіх перакладаў паляка-набеліста і ўвогуле апавядуць пра тое, чаму Мілаш думае пра Беларусь, а Беларусь — пра Мілаша. Беларуская інтэрнэт-старонка “Родная Еўропа” — год Чэслава Мілаша” ўтрымлівае шэраг матэрыялаў, прысвечаных асобе польскага пісьменніка: біяграфію, бібліяграфію (беларускіх, польскіх, рускіх і ангельскіх выданняў), асобныя паэтычныя і празаічныя творы, відэазапісы, а таксама актуальныя навіны пра імпрэзы, конкурсы і праекты, прысвечаныя Мілашу, што ладзяцца…

Чытаць цалкам
Выйшаў двухтомнік Адама Бабарэкі

Выйшаў двухтомнік Адама Бабарэкі

Адам Бабарэка — літаратурны крытык, які за адно дзесяцігоддзе (1920-я) здолеў раскрыцца і знікнуць са старонак газет і часопісаў. Нягледзячы на багатую спадчыну, пры жыцці ў яго выйшла толькі адна кніга — зборнік апавяданняў. Зразумела, выдаваць яго пасля першага арышту ў 1930 годзе было немагчыма. У канцы 1950-х Бабарэку рэабілітавалі, але яго напрацоўкі так і заставаліся незапатрабаванымі. Адзін з укладальнікаў і рэдактар двухтомніка Віктар Жыбуль адзначае, што яшчэ ў 1926 годзе мела выйсці кніга крытыкі. Але ў гэты час адбыўся раскол “Маладняка”, і частка літаратараў, у тым ліку Бабарэка, стварылі аб’яднанне “Узвышша”, і кніга, якая рыхтавалася “Маладняком”, выйсці не магла ўжо з ідэйных меркаванняў. “Цягам 1920-х ствараліся штучныя ўмовы, каб кніжка ў Бабарэкі не выходзіла. Падразалі фінансаванне за кошт выдання кніжак іншых літаратараў. Не любілі Бабарэку канкурэнты, прадстаўнікі варожых “Узвышшу” суполак. І так атрымлівалася, што гэтыя людзі займалі пэўныя пасады. Да прыкладу, Цішка…

Чытаць цалкам
Найгоршай расійскай кнігай прызналі лаўрэата “Рускага Букера”

Найгоршай расійскай кнігай прызналі лаўрэата “Рускага Букера”

Гэты раман, напісаны мовай, стылізаванай пад старажытнарускую, у 2010 годзе стаў лаўрэатам прэміі “Рускі Букер”. Рашэнне журы выбраць яго з шорт-ліста, у якім таксама былі Алег Заянчкоўскі, Марыям Петрасян і Герман Садулаеў, выклікала здзіўленне публікі — як блогераў, так і прафесійных крытыкаў, якія палічылі раман бяздарным. Таксама прэмія “Поўны абзац” была ўручаная за найгоршы пераклад (Людміла Валадарская за пераклад кнігі Сесіліі Ахерн “Волшебный дневник”, “Иностранка”), найгоршую рэдактуру (Эрыка Джонг “Как спасти свою жизнь”, “Эксмо”) і найгоршую карэктуру (Дэвід Фрыдман “Пенис. История взлетов и падений”, “РИПОЛ классик”). Спецыяльнай прэміяй “Ганаровая непісьменнасць” быў адзначаны расійскі міністр адукацыі і навукі Андрэй Фурсенка за рэформу адукацыі. Прэмія “Поўны абзац” уручаецца штогод за самыя сумнеўныя дасягненні ў кнігавыдавецтве. Цырымонія па традыцыі праходзіць на выставе-кірмашы “Кнігі Расіі”.

Чытаць цалкам
Уручылі літаратурную прэмію “Дэбют”

Уручылі літаратурную прэмію “Дэбют”

У намінацыі “Паэзія” лаўрэатам стаў Віталь Рыжкоў за зборнік паэзіі “Дзверы, замкнёныя на ключы” (Мінск, “Логвінаў”), у намінацыі “Проза” — Наталка Харытанюк за кнігу “Трынаццаць гісторый пра мёртвага ката” (Мінск, “Логвінаў”), у намінацыі “Мастацкі пераклад” — дзве перакладчыцы са шведскай: Наста Лабада за кнігу Тувэ Янсан “Маленькія тролі і вялікая паводка” (Мінск, “Зміцер Колас”) і Вольга Цвірка за кнігу Мікаэля Ніэмі “Папулярная музыка з Вітулы” (Мінск, “Логвінаў”).Лявон Баршчэўскі і Вольга ЦвіркаНаста ЛабадаДа разгляду журы прымаліся дэбютныя кнігі, напісаныя па-беларуску аўтарамі ва ўзросце да 35 гадоў і выдадзеныя на працягу 2010 году, а таксама грунтоўныя часопісныя і газетныя публікацыі. Старшыня ПЭН-цэнтра Андрэй Хадановіч выказаў надзею, што прэмія стане штогадовай і будзе ўручацца ў тых жанрах, у якіх працаваў Багдановіч. Удзельнікі вечарыны ўшанавалі памяць філосафа, выкладчыка, энцыклапедыста і выдаўца Аляксандра Грыцанава, які пайшоў з жыцця 21 сакавіка. Глядзіце таксама:…

Чытаць цалкам
“Ціхі Дон” упершыню надрукуюць без купюраў

“Ціхі Дон” упершыню надрукуюць без купюраў

Чатыры тамы ў адной кнізе на тысячу старонак будуць выпушчаныя акадэмічным накладам у тысячу асобнікаў не пазней за 9 красавіка. Рукапіс, які доўгі час лічылі страчаным, але знайшлі ў 1990-х, падрыхтавала да выпуску расійскае выдавецтва, а надрукаваць вырашана было ў Харкаве, дзе ў 1932 годзе ўпершыню быў выдадзены “Ціхі Дон”. Рускі пісьменнік Аляксандр Стручкоў разам са старэйшай дачкой Міхаіла Шолахава дзесяць гадоў працавалі над узнаўленнем тэксту — ён будзе значна адрознівацца ад выдання савецкіх часоў. “Розніца складае некалькі тысяч словаў, — расказаў намеснік старшыні Харкаўскага аддзялення Саюза пісьменнікаў Расіі Леанід Мачулін. — Па-першае, былі шматлікія праўкі цэнзараў па ўсім тэксце, па-другое, у савецкім выданні быў выкінуты цэлы раздзел — дваццаць чацверты, у якім Шолахаў апісваў Вешанскае паўстанне”. У перспектыве кнігу плануюць выпусціць вялікім накладам і распаўсюдзіць не толькі на тэрыторыі Расіі, Украіны і Беларусі, але і за межамі постсавецкай прасторы.

Чытаць цалкам
Уручэнне прэміі

Уручэнне прэміі "Дэбют" пройдзе ў Дзень паэзіі

Будуць адзначаныя пераможцы ў трох намінацыях: паэзія, проза, мастацкі пераклад. Да разгляду журы прымаліся дэбютныя кнігі, напісаныя па-беларуску аўтарамі ў веку да 35 гадоў і выдадзеныя цягам 2010 году, а таксама грунтоўныя часопісныя і газетныя публікацыі. Цырымонія адбудзецца ў галерэі “Ў” па адрасе: пр. Незалежнасці, 37а, ст. м. “Плошча Перамогі”. Пачатак у 19.30. Выступяць пісьменнікі і перакладчыкі Генадзь Бураўкін, Алесь Разанаў, Уладзімір Арлоў, Барыс Пятровіч, Лявон Баршчэўскі, Андрэй Хадановіч, а таксама маладыя аўтары, творы якіх увайшлі ў шорт-ліст прэміі. Прагучаць песні на вершы Максіма Багдановіча ў выкананні беларускіх музыкаў. Пасля цырымоніі адбудзецца аўтограф-сесія пераможцаў у кнігарні выдавецтва “Логвінаў” пры галерэі. Уваход вольны. Шорт-ліст літаратурнай прэміі “Дэбют”:Паэзія:Ірына Бельская. Падборка вершаў “…Бо ранак раніць”. “Дзеяслоў”, №44. Ігар…

Чытаць цалкам
Кніжны баль у Амстэрдаме

Кніжны баль у Амстэрдаме

Сёлета Кніжны баль упершыню будзе адбывацца без Хэры Мюліша, пастаяннага ўдзельніка мерапрыемства. Ён уваходзіў у так званую “вялікую тройку” нідэрландскай літаратуры (Groote Drie) разам з Герардам Рэве і Вілемам Фрэдэрыкам Хермансам, а пасля смерці апошніх нават пачаў гаварыць пра “вялікую адзінку”. Адна з самых важных падзеяў сёлетняга Кніжнага тыдня – прэзентацыя ў амстэрдамскім Гарадскім тэатры оды ў гонар “вялікай тройкі”. Шэраг пакладзеных на музыку вершаў у памяць трох пісьменнікаў выканалі спевакі Боб Фоска, Т’ерд Бомхаф і Элен тэн Даме. Ганаровым госцем Кніжнага тыдня зрабіўся пісьменнік-іранец Кадэр Абдалах, які афіцыйна адкрыў урачыстасць. Маладыя пісьменнікі Эстэр Герытсэн, Эрнэст ван дэр Кваст, Гюстаў Пейк і Крысціян Вейтс выступілі з прамовамі ў гонар “вялікай тройкі”. Па словах удзельнікаў і журналістаў, “без Хэры Мюліша Кніжны баль ніколі ўжо не будзе такім, як раней”. Мюліш наведваў Кніжны баль больш за 50 гадоў.

Чытаць цалкам
Названыя лаўрэаты “арабскага Букера” – 2011

Названыя лаўрэаты “арабскага Букера” – 2011

Раджа Алем – першая жанчына, якая атрымала прэмію, заснаваную ў 2007 годзе з мэтай прамоцыі найлепшых узораў арабскае літаратуры. Лаўрэаты прэміі былі абвешчаныя 14 сакавіка ў Лондане. Заснавальнікі прэміі – Дабрачынны фонд Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў, Міжнародны кніжны кірмаш Абу-Дабі і аргкамітэт прэстыжнай ангельскай Букераўскай прэміі. У сувязі з гэтым за ўзнагародай замацавалася неафіцыйная назва “арабскі Букер”. Герой рамана “Арка і матылёк” Мухамеда Ачаары – мараканец, сын якога, як лічыць сям’я, вучыцца ў Парыжы. Нечакана бацька атрымлівае паведамленне ад тэрарыстычнай арганізацыі “Аль-Каіда” пра тое, што яго сын загінуў у Афганістане ў баі з заходнімі салдатамі. Раман расказвае, як трагічная навіна ўплывае на бацьку тэрарыста і на яго ўзаемадачыненні з жонкай. Як адзначае журы прэміі, раман паказвае, што ісламскі экстрэмізм прыносіць мусульманскай грамадзе не меншую шкоду, чым заходнім краінам. Сам Мухамед Ачаары – не толькі празаік, паэт і журналіст, але яшчэ і былы міністр культуры…

Чытаць цалкам
Нямецкія “Званы старое Казкі” загучалі па-беларуску

Нямецкія “Званы старое Казкі” загучалі па-беларуску

Гісторыя культуры і мастацтва любога народа ніколі не развіваецца ізалявана, характар іх шмат у чым фармуецца ў пастаянным дыялогу з іншымі культурамі. Дыялогу, які дазваляе не толькі пазнаць і зразумець, але і прыняць іншую культуру, зрабіцца правадыром “чужой” і носьбітам сваёй традыцыі, і, як вынік, выявіць уласныя механізмы развіцця і вызначыць самабытнасць сваёй культуры. Як правіла, вынік такога дыялогу, адна з формаў якога – літаратурны або паэтычны пераклад, успрыманне пачуццяў, вобразаў, думак у рамках сваёй моўнай сістэмы, магчымасць зрабіць “іншае” часткай “свайго” ўніверсальнага сэнсу, выяўленая ў стварэнні прызнаных шэдэўраў выяўленчага мастацтва, літаратуры, музыкі, паэзіі ... У гэтым сэнсе канцэрт, які пройдзе 17 сакавіка ў камернай зале імя Л. П. Александроўскай у межах XX фестывалю “Адраджэнне беларускай капэлы”, – унікальны. Перш за ўсё таму, што гэта канцэрт-прэзентацыя кнігі перакладаў вершаваных тэкстаў вакальных цыклаў нямецкіх кампазітараў XVIII – XX стагоддзяў вядомага…

Чытаць цалкам
Працоўны дом з “Олівера Твіста” ўратаваны ад зносу

Працоўны дом з “Олівера Твіста” ўратаваны ад зносу

Як пісаў са змрочнай іроніяй і не менш змрочным настроем 25-гадовы Чарлз Дыкенс, гэта было “месца звычайных свецкіх забаваў для найбяднейшых класаў грамадства, такі сабе цагляна-вапнавы Элізіюм”. Закінуты геаргіянскі будынак на Клевелэнд-стрыт, вядомы ў часы Дыкенса як працоўны дом Странд-Юніян, атрымаў ад Міністэрства культуры, сувязі і спорту статус забароненай для зносу пабудовы. На гэтае рашэнне паўплывала арганізацыя “Ангельская спадчына”, зазначыўшы, што будынак каштоўны не столькі сваім архітэктурным абліччам, колькі гістарычнай і літаратурнай вядомасцю. Такім чынам, цяпер будынку не пагражае, што яго знясуць і на яго месцы пабудуць жылы дом. Гэта адзін з трох ацалелых у Лондане працоўных дамоў і адзіны, які ўсё яшчэ дзейнічаў у 1830-х гадах (акурат тады, калі Дыкенс пісаў раман “Олівер Твіст”). Гэта дазваляе з вялікай дакладнасцю казаць, што менавіта з яго пісьменнік “спісваў” працоўню ў рамане. Сам Дыкенс жыў у падлеткавым узросце зусім недалёка – метраў за 100 – ад гэтай пабудовы,…

Чытаць цалкам