№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Жорж Экгаўт (Georges Eekhoud)

1854-1927

Жорж Экгаўт

Франкамоўны бельгійскі пісьменнік, сацыяліст, анархіст, ураніст, як у ХІХ ст. называлі геяў, упадніцкі эстэт, акадэмік, класік бельгійскай літаратуры. Аўтар шматлікіх натуралісцкіх і ўпадніцкіх паэмаў, фантастычных казак і навелаў, раманаў і эсэ. Змагар за бельгійскую справу, дзяржаву — на ўласным прыкладзе дэманстраваў двухкультур’е і двухмоўе, уласцівыя бельгійскай культуры, пясняр Антверпена і Брусэля, абаронца ўсіх дэкласаваных Бельгіі: беспрацоўных, валацугаў, гомасэксуалаў, пралетараў, злачынцаў па беднасці і г.д.

У 1899 годзе апублікаваў свой вядомы раман-утопію (сёння сказалі б: гендарную ўтопію) “Эскаль-Вігор” (Escal-Vigor), першы еўрапейскі раман, у якім смела, адкрыта, без забабонаў і кпінаў апісваецца гомасэксуальнае каханне. Раман, які каштаваў аўтару судовага працэсу — і раман, і аўтар пазней будуць апраўданыя. У 1899 годзе ўпершыню ў заходняй літаратуры пісьменнік апісаў з вялікай сімпатыяй, цалкам станоўча і з любоўю повязь шляхціца Анры дэ Кельмарка з маладзёнам Гідонам. І наадварот, часам у кнізе з агідай падавалася іх гетэрасэксуальнае атачэнне.

Гэта была не адзіная мастацкая спроба пісьменніка агучыць і замацаваць гомасэксуальную тэму ў літаратуры і грамадстве: ён піша іншыя эстэцкія гомаэратычныя зборнікі навелаў, апавяданняў: “Злавесны цыкл” (Le cycle patibulaire, 1892), “Мае прычасці” (Mes communions, 1895), раман “Іншае бачанне” (L'autre vue, 1904), “Аксамітныя злодзеі” (Voyous de velours, 1904—1926). Некаторыя тэксты з’явіліся ў адным зборніку пасля смерці пісьменніка зусім нядаўна: напрыклад, гомаэратычная навела “Кадрыля ўлана” (Le quadrille du lancier, 2015).

Асобна варта сказаць пра каханне Жоржа Экгаўта — Сандора П’ерона, друкара сацыялісцкай газеты, з якім пісьменнік пазнаёміўся ў 1891 годзе. Мужчынаў да скону звяжа змоўніцкае каханне, інтэлектуальнае сяброўства і супольная сацыялісцка-анархісцкая справа. Пры гэтым дзеля справядлівасці і шчырасці варта адзначыць, што ў абодвух будуць жонкі (эпоха абавязвала), якія былі ў курсе адносінаў сваіх мужоў. І ў прыгаданым ужо рамане “Эскаль-Вігор” у галоўных героях лёгка пазнаюцца рысы Жоржа Экгаўта і Сандора. Пра глыбіню пачуццяў і жарсць каханкаў можна даведацца з выдадзенай у 1993 годзе кнізе “Мой каханы маленькі Сандор” (Mon bien aimé petit Sander), у якой сабраныя інтымныя лісты і дзённікавыя запісы Жоржа Экгаўта і адказы Сандора. У двухстах пяцідзесяці лістах закадаванае каханне, якое не схаваць ад людзей, якое рвецца вонкі і дэманструе смеласць заходняй культуры, безупынную эмансіпацыю чалавека і ягоных нораваў.

Чытайце таксама

Сулейман Дыяманка

Сулейман Дыяманка

Сенегальска-французскі паэт, слэмер, спалучае паэзію і музыку

Чэслаў Мілаш

Чэслаў Мілаш

Польскі паэт, празаік, эсэіст, гісторык літаратуры, перакладчык, юрыст і дыпламат

Паўль Цэлан

Паўль Цэлан

Нямецкамоўны паэт і перакладчык, адзін з найлепшых еўрапейскіх лірычных паэтаў

Вірджынія Вулф

Вірджынія Вулф

Ангельская раманістка і эсэістка, адна з самых яркіх фігураў ангельскага мадэрнізму XX ст.

905