Партугальскі пісьменнік, паэт, журналіст левых палітычных поглядаў, лаўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне літаратуры 1998 году, гуманіст і атэіст. Сябра Партугальскай камуністычнай партыі з 1969 года. Еўраскептык. Крытыкаваў брусэльскую і страсбурскую бюракратыю, параўноўвае Еўропу са старой кабетай, якая ў цяперашнім свеце абсалютна нічога не робіць, ні на што не ўплывае, проста старэе.
Жузэ Сарамагу аддаваў перавагу сацыяльным антыўтопіям, часта сатырычным ("Каменны плыт", "Перабоі ў смерці", "Слепата", "Яснасць). Гэта не проста шэдэўры літаратуры (пакуль не перакладзеныя на беларускую мову), але раманы сацыяльнай і палітычнай значнасці для Еўропы.
Нароўні з антыўтопіямі ён шмат энэргіі аддаваў напісанню гістарычных раманаў: "Грэшная зямля", "Успаміны аб кляштары", "Гісторыя аблогі Лісабона", "Вандроўка слана" і апошні ягоны філасофска-гістарычны раман-развітанне "Каін".
За смелыя, нават дзёрзкія інтэрпрэтацыі біблійныйх сэжютаў у рамане "Евангелле паводле Ісуса" Ватыкан і ўрад Партугаліі арганізавалі ў 1992 годзе сапраўдны байкот пісьменніку, у выніку чаго той перабраўся ў Іспанію, на Канары. Тым не менш, твор быў перакладзены на больш чым 25 моваў і ўрэшце прынёс Сарамагу Нобелеўскую прэмію.