№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Ўолт Ўітмэн (Walt Whitman)

1819-1892

Ўолт Ўітмэн

Амерыканскі паэт, эсэіст і журналіст. Сучасныя літаратурныя крытыкі лічаць Ўолта Ўітмэна (разам з Эмілі Дыкінсан) заснавальнікам амерыканскага паэтычнага канону.

Ўолтэр Ўітмэн нарадзіўся 31 траўня 1819 году ва Ўэст-Хільсе на Лонг-Айлэндзе (Нью-Ёрк) у беднай сям’і фермераў Ўолтэра і Луізы ван Вэльсар Ўітмэн. Ён быў другім дзіцем з дзевяці. Калі Ўолтэру было чатыры, сям’я перабралася ў Бруклін. Сваё дзяцінства Ўітмэн успамінаў як неспакойны і няшчасны час, прычынай якога былі эканамічныя цяжкасці, з якімі сутыкнулася яго сям’я. З 1825 па 1830 гг. Ўітмэн вучыўся ў бруклінскай школе, але праз недахоп грошай у адзінаццацігадовым узросце мусіў скончыць сваё навучанне і пайсці працаваць. За ўсё жыццё паэт змяніў мноства прафесій: пасланец, наборшчык-укладчык, настаўнік, журналіст, рэдактар у газеце.

Першыя вершы паэта былі надрукаваныя ў 1850 г. Аднак раннія творы Ўолта Ўітмэна былі толькі прадвеснікамі нараджэння арыгінальнага паэтычнага стылю, які найбольш яскрава праявіўся ў яго зборніку “Лісце травы”. Кніга выйшла ў Нью-Ёрку ў 1855 годзе. Пазней усё сваё жыццё аўтар падзяляў на два этапы — да выхаду зборніка і пасля.

У “Лісці травы” Ўітмэн выявіў сябе як рэфарматар амерыканскай паэзіі, як пачынальнік “вольнага верша” — верлібра. Асноўныя тэмы гэтай кнігі, якую ўсё сваё жыццё аўтар перапісваў і дапаўняў (апошняе яе выданне выйшла ў 1891 г.): праблемы прыроды і цывілізацыі, адзінства ўсяго жывога і нежывога на зямлі, салідарнасць краін і народаў, дэмакратычнае развіццё грамадства і асобы ды іншыя. Сучаснікамі Ўітмэна кніга спачатку была ўспрынятая досыць неадназначна, у многім праз усхваленне чалавечай цялеснасці і сэксуальнасці.

Падчас грамадзянскай вайны 1861—1865 гг. Ўолт Ўітмэн працаваў санітарам у салдацкіх шпіталях. Падзеям вайны прысвечаны паэтычны цыкл “Барабанны бой”, а таксама некаторыя вершы.

Праз не вылечаную да канца хваробу, якой паэт заразіўся, працуючы ў шпіталі, у 1873 годзе яго разбіў параліч, ад якога ён так і не акрыяў. Аднак да канца жыцця Ўітмэн працягваў пісаць творы, напоўненыя аптымізмам і ўпэўненасцю.

Паэт памёр 26 сакавіка 1892 годзе ў горадзе Камдэн (Нью-Джэрсі, ЗША).

Чытайце таксама

Клаўс Элсбергс

Клаўс Элсбергс

Латышскі паэт і перакладчык

Сапфо

Сапфо

старажытнагрэцкая паэтка, адна з “дзевяці лірыкаў”, вартых крытычнага вывучэння

Паўль Цэлан

Паўль Цэлан

Нямецкамоўны паэт і перакладчык, адзін з найлепшых еўрапейскіх лірычных паэтаў

Курт Тухольскі

Курт Тухольскі

1803