У публікацыі з ласкавага дазволу праваўладальніка выкарыстаныя ілюстрацыі да кнігі, зробленыя Мікітам Уласавым для часопіса "Хорошие родители" (www.tvoymalysh.com.ua). Рэдакцыя дзякуе Наташы Гузеевай і Міхаілу Маргулісу за дапамогу ў падрыхоўцы публікацыі.
Я цябе вельмі люблю
Быў вечар.
Мама, як заўсёды, дачытала казку пра зайчыка, які вельмі любіў маму. Аленка ведала гэтую казку на памяць.
Мама загарнула кніжку і сказала:
— А цяпер спаць.
— Я яшчэ не хачу, — адказала Аленка. Падумала трошкі і спытала:
— Мама, ты мяне любіш?
— Вельмі.
Пасля казкі пра зайчыка Аленка заўсёды пачынала гульню “Хто каго мацней любіць”.
— А як — вельмі?
— Вось так! — мама абняла дачку і пацалавала.
— Не, ты пакажы як! — настойліва папрасіла Аленка.
— Вось так! — мама раскінула рукі.
— І я так! — Аленка таксама раскінула рукі.
— Ага, а я тады люблю цябе вось так! — і мама ўзняла рукі ўгару.
— Ну, і я так! — Аленка таксама ўзняла рукі ўгару.
— Добра. Тады я цябе люблю — да акна.
— А я цябе — вунь да таго дрэва ў двары, — сказала Аленка.
— А я цябе — да наступнага дрэва ў парку.
Аленка соннымі вачыма паглядзела ў акно. “Як моцна мама мяне любіць — да таго дрэва ў парку, дзе арэлі”.
— А я цябе — да зоркі, — ціха сказала яна, пазяхнула і закрыла вочы.
Мама пацалавала дачку і паправіла коўдру.
Узяла кніжку, якую толькі што чытала, і пачала разглядаць малюнкі. Яна адчула сябе мамай-зайчыхай, якая вельмі любіць сваё маленькае зайчаня.
Потым патушыла святло і падышла да акна. Зырка ззяла першая зорка. Мама зашморгнула фіранкі, каб святло зоркі і месяца не перашкаджала Аленцы спаць.
“А я цябе люблю да зоркі і назад”, — падумала мама.
Быў ранак.
У акне ззяла сонца. Тата нахіліўся над Аленкай.
— Час уставаць, — сказаў тата і раскудлаціў Аленцы валасы. — Табе ў дзіцячы сад, мне на працу.
Аленка дрыгала нагамі, смяялася і раптам спытала:
— Татка, а ты мяне любіш?
— Вельмі.
— А як — вельмі?
— Вось так! — тата схапіў дачку разам з коўдрай, моцна прыціснуў да сябе, а пасля падкінуў уверх.
— Не, не!.. Ты раскажы, ЯК ты мяне любіш! — настойліва папрасіла Аленка.
— Добра, раскажу! Я цябе люблю, як аловак любіць тачылку.
— А я цябе — як марозіва.
— Добра. Тады я цябе — як прышчэпка вяроўку.
— А я цябе — як мульцік пра Капітошку.
— Зразумела. Тады я цябе люблю, як зубы любяць зубную шчотку, валасы — грабеньчык, а рукі — мыла.
— А я цябе люблю, як мая попа любіць гаршчок, — і Аленка зайшлася ад смеху.
І ўжо ў дзіцячым садку, цалуючы татку на развітанне, Аленка шапнула яму на вуха:
— А яшчэ я люблю цябе да самога Сонца. Пакуль, — і пабегла.
Тата глядзеў услед дачцэ і думаў пра сябе:
“А я цябе люблю да Сонца і назад”.
Быў дзень, і Аленка спытала за абедам бабулю:
— Ты мяне любіш?
— Вельмі.
— А як гэта ў цябе — “вельмі”?
— Жыць без цябе не магу! — паківала галавой бабуля.
— Не, ты растлумач, як! — настойліва папрасіла Аленка.
— Ну, добра, добра, — бабуля задумалася. — Я цябе люблю, як лекі, якія мушу прымаць кожны дзень і ўсё жыццё.
— А я цябе люблю, як кашу з малаком. Я яе таксама кожны дзень ем.
— Добра. Тады я цябе — як палку, без якой не магу хадзіць.
— А я цябе — як скакалку, без якой не магу скакаць.
— А я цябе — як тапкі, якія грэюць мае хворыя ногі.
— А я цябе — як банцік, без якога растрэплюцца мае валасы.
— А я цябе люблю, як паветра, без якога няма жыцця.
— А паветра — яно ў небе. І я цябе люблю да самога неба! А на небе сёння добрае надвор’е, — выпаліла Аленка і пабегла да сваіх лялек.
Бабуля выпіла свае лекі, узяла палку, падышла да акна і паглядзела на неба.
— А я цябе люблю да самага неба, а потым яшчэ далей за неба, і далей за тое, што далей за неба…— сказала яна. Толькі Аленка яе ўжо не пачула.
Аленка забаўлялася з мядзведзікам Борчыкам і расказвала яму, хто каго як любіць. Яна толькі не магла растлумачыць Борчыку, хто любіць больш за ўсіх. Усе любілі вельмі.
Іншая дзяўчынка
Мама прыбірала ў пакоі і з-за батарэі вымела смецце.
Смецце было дзіўнае — падобнае да маленькага букету засохлай чырвонай травы. Мама ўзяла яго ў рукі і пачала ўважліва разглядаць, разбіраючы букет па травінцы.
Што б гэта магло быць?
— Што гэта такое? — спытала яна Аленку, якая ў той момант забегла ў пакой.
Аленка насупілася.
— Не ведаю, — адказала яна і адвярнулася.
— І я не ведаю, — працягвала мама. — Нават уявіць не магу, што гэта за трава. І як яна трапіла да нас у кватэру на дзявяты паверх? А пад батарэю як закацілася?
Вечарам мама паказала сваю знаходку тату.
— Прыбірацца трэба часцей, — прабурчаў ён.
Потым узяў павелічальнае шкло і пачаў уважліва разглядаць незразумелае смецце.
— Так-так... Гэта не трава, не ніткі і не дрот. Па-мойму, гэта нейкая засохлая ежа.
Тата нахіліўся ніжэй.
— Па-мойму, гэтыя ніткі — тонка парэзаная капуста. Вось гэты кавалачак — бульба. А гэты — морква. А гэты… я нават не ведаю, што…
— А што ж мы нядаўна елі? — задумалася мама. — Учора былі катлеты. Пазаўчора — рыба. Суп. Кампот. Макароны. Бульба. Салата.
— Салата! — ускрыкнуў тата. — Гэта нейкая салата!
— Салата чырвонага колеру? — разважала мама. — Вось яно што! Вінегрэт! Салата з кіслай капустай, морквай, бульбай і буракамі. Тры дні таму я яго гатавала, у нядзелю.
— Ясна! Але як ён апынуўся пад батарэяй, дзе так цудоўна засох?
— Сапраўды, як вінегрэт мог апынуцца пад батарэяй? — дзівілася мама. — Вось загадка!
Загадку разгадалі на наступны дзень. Выпадкова разгадалі за абедам, калі мама накрывала на стол…
Мама спытала Аленку:
— Дачушка, ты ж любіш вінегрэт?
— Угу, — заківала галавой Аленка. — Я яго вельмі люблю, толькі есці яго не люблю.
— Ну вось, цяпер мне ўсё зразумела. Гэта ты схавала вінегрэт пад батарэю ў нядзелю? Толькі кажы праўду. Ты ж ведаеш, што падманваць дрэнна.
Аленка шырока раскрыла вочы і хутка сказала ШЧЫРУЮ праўду:
— Не, мамачка, гэта не я. Гэта ІНШАЯ дзяўчынка. Яна схавала.
— Як жа клічуць гэтую ІНШУЮ дзяўчынку? — спытала мама.
— Таксама Алена. Але гэта ІНШАЯ Алена.
— Значыць, у мяне дзве Алены. Адна паслухмяная, а ДРУГАЯ — непаслухмяная.
— Так, мамачка. На жаль, гэта праўда, — Аленка з палёгкай уздыхнула. — Гэта зусім іншая дзяўчынка.
З таго дня ІНШАЯ дзяўчынка, якая схавала салату з буракоў пад батарэю, пачала прыходзіць часцей.
Аднойчы Аленка раскапрызілася ў заапарку — яна хацела другую порцыю марозіва. А тата і мама не дазвалялі.
— Ну як табе не сорамна, — качала галавой мама.
— Будзе балець горла, — угаворваў Аленку тата.
Аленка толькі горка плакала.
Вечарам таго ж дня Аленка шэптам прызналася:
— Гэта была не я, гэта была ІНШАЯ дзяўчынка.
— А як жа яна знайшла нас у заапарку? — здзівілася мама.
Праз некалькі дзён Аленка не захацела ісці ў дзіцячы садок.
— Не пайду і ўсё… — плакала яна.
А вечарам зноў сказала:
— Гэта прыходзіла ІНШАЯ дзяўчынка.
— А дзе ж была ты? — спытаў тата.
— Мяне не было. Я пайшла ў дзіцячы садок, — адказала Аленка.
ІНШАЯ дзяўчынка прыходзіла так часта і паводзіла сябе так дрэнна, што ўся сям’я ад яе стамілася.
І калі ІНШАЯ дзяўчынка спачатку не пажадала есці кашу, а пасля не захацела ў час легчы спаць, а акрамя таго запэцкала вішняй новую сукенку, парвала кніжку, разбіла кубак, згубіла ўлюбёны мамін пярсцёнак, груба адказала бабулі, — бацькі на яе сур’ёзна пакрыўдзіліся. І мама сказала:
— Цяпер я не пайду з табой гойдацца на арэлях. Я цяпер — ІНШАЯ мама!
А тата дадаў:
— Нешта мне больш не хочацца чытаць табе сёння перад сном казку. Я цяпер — ІНШЫ тата.
— А дзе МАЯ мама і МОЙ тата? — спахмурнела Аленка.
— Яны з’ехалі. Далёка, — адказалі бацькі.
— Праўда?.. Не-е!!! — Аленка засмуцілася.
Перад сном Аленка шаптала свайму мядзведзіку Борчыку:
— Сёння ноччу ІНШАЯ дзяўчынка з’язджае. Назаўсёды з’язджае. І заўтра прыедуць МАЕ тата і мама. А то ў мяне з’явіліся нейкія ІНШЫЯ мама і тата, НЕПАСЛУХМЯНЫЯ.
Борчык у адказ ківаў шапачкай і думаў пра сябе з гонарам: “А ІНШАГА Борчыка няма! Ёсць толькі адзін Борчык, САПРАЎДНЫ”.
І прыйшоў Берхен Борхен
Аленка ўзяла мядзведзіка Борчыка, падышла да мамы, села ёй на калені. І паднесла Борчыка проста да яе вачэй.
— Ты памятаеш? — спытала яна.
— Што я павінная памятаць?
Вой, гэтыя мамы! Забываюць усё самае важнае.
— Ну, як Борчык у нас з’явіўся! У мінулым годзе! Калі цёця Света прыязджала! Перад Раством! Была Жахлівая Сварка…
Борчык целяпаўся каля мамінага твару, таму ён першы ўбачыў…
Ён убачыў, як невялічкае сумнае воблачка праплыло ў маміным левым воку. Пераляцела праз пераноссе, занурылася ў правае вока і пакрыла яго вільготным туманам.
— Не хачу згадваць, усё бывае… — мама адвярнулася і дала зразумець, што размова на гэтую тэму скончаная. Яна не любіла, калі ў яе ў вачах плавалі сумныя воблачкі.
А Аленка часта згадвала гэты дзень — Дзень Жахлівай Сваркі.
Яна закрывала вочы і бачыла за закрытымі павекамі кіно, якое захавала яе памяць.
…Горад, поўны рознакаларовых агнёў.
Па вуліцах ходзіць Святы Мікалай, раздае падарункі.
Лётаюць анёлы. Іх нельга пабачыць, можна толькі адчуць. Але яны лётаюць, лётаюць…
Бо чаму ж тады ззяюць твары дарослых і дзяцей?
Ва ўсіх вокнах святло. У кожным доме — смех.
Толькі ў Аленкі ў доме — крык.
Плача мама. Цяжка дыхае тата.
Сварка бацькоў, як чорная хмара, ахутала ўпрыгожаную ялінку. І цацкі зусім не блішчаць.
Аленчына гора здавалася такім жа беспрасветным, як нізкае цёмнае неба за акном. Горкім, як маміны слёзы. Халодным, як татава сярдзітае прыжмуранае вока.
І абсалютна незразумелым, як тыя словы, якія казалі мама і тата адно аднаму.
Словы былі калючыя і вельмі моцна ранілі абодвух — і маму, і тату.
Абодвум было балюча, але яны ніяк не маглі спыніцца.
Словы рабіліся ўсё больш гучнымі і рэзкімі.
Аленка легла ў ложак, адвярнулася да сценкі і заплакала. У гэтым горадзе не было нікога няшчаснейшага за яе…
І тут прагучаў званок. Прыйшла цёця Света. Яркая, прыгожая, вясёлая — як само свята. У яе ззялі вочы, асляпляльна блішчэлі зубы, зіхацела вопратка.
Цёця Света вываліла на канапу пакеты і пакецікі — падарункі для ўсіх. Яна смяялася, жартавала, нават праспявала нешта па-нямецку. Гэта яе любімая мова, ёю яна зарабляе грошы, бо працуе перакладчыцай і часта ездзіць ў Нямеччыну.
З Аленчынага пакеціка на падушку выпала медзведзяня і смешна перакулілася праз галаву. Пасля яно атрэслася, шаркнула лапай, кіўнула шапкай і сказала:
— Берхен Борхен.
Аленка перастала плакаць.
— Які смешны! Які смешны! — Аленка прыціснула мядзведзіка да сябе. Яна была ўпэўненая, што гэтую цацку паслаў анёл, каб выратаваць яе ад гора, якое называлася Жахлівая Сварка Бацькоў.
Мядзведзік быў светла-карычневы. У чырвонай шапцы з пімпачкай і чырвоных штанах. Кашулька ў кратачкі, на шыі банцік. А вочы! Чорныя шкляныя гузікі — яны так крыва сядзелі!
Берхен Борхен таксама разглядаў Аленку.
Яна яму здавалася прыўкраснай белай птушкай, якая жыве ў снезе. Доўгія светлыя валасы і доўгія светлыя вейкі, ружовыя вусны і ружовыя вяснушкі. Адно вока шэра-зялёнае, другое зялёна-шэрае. Падавалася, што іх колер разбавілі вадой.
— Берхен Борхен, — паўтарыў мядзведзік і ўсміхнуся.
— Гэта па-якому? — спытала Аленка і выцерла апошнія слёзы.
— Па-нямецку. Мяне цёця Света купіла ў Нямеччыне. Берхен — гэта ў перакладзе “мядзведзяня”. Борхен — гэта імя. Але я не ведаю, як яно перакладаецца.
— А я ведаю — “Борчык”! — раптам выпаліла Аленка. — “Борхен” няхай перакладаецца як “Борчык”!
— Добра. Борчык дык Борчык.
— А я — Аленка.
Берхен Борхен, якога цяпер звалі Мядзведзік Борчык, хацеў сказаць штосьці прыемнае. Вось ён і сказаў:
— Ты вельмі прыгожая!
Аленка ўсміхнулася. Пасля засмяялася. Цяпер і ў яе пачалося свята.
Праз імгненне яна пачула, як ў гасцёўні засмяяліся мама і тата. Цёця Света забаўляла іх расказамі пра паездку ў Нямеччыну.
Потым цёця Света дастала фотаапарат. Мама з татам абняліся, а цёця Света іх сфатаграфавала. Потым сфатаграфавала і Аленку з Борчыкам. Потым усіх разам.
Дзень Жахлівай Сваркі ператварыўся ў Дзень Вялікай Радасці. Радасць, як і анёлы, была нябачнаю. Але яна была. Бо ззялі твары, ззялі вочы. Ззяла рознакаляровымі агеньчыкамі ялінка. Ззяў цёплым святлом свечак накрыты святочны стол. Усе ціскалі мядзведзіка Борчыка — так ён усім спадабаўся. Да таго ж ён быў такі мяккі!
Калі прыйшоў час класціся спаць, Аленка ўзяла мядзведзіка з сабой у ложак. Пацалавала, абняла так, што толькі яго галава тырчала ў яе з-пад пахі, і заснула. Калі Аленка ўжо зануралася ў сон, яе наведала апошняя думка, сатканая з цёплага туману: “У мяне ёсць Берхен Борчык! Я цяпер не адна”.
А Борчык чамусьці адчуў адказнасць за Аленку. Ён пачухаў шапку і падумаў: “Ох, гэтыя дарослыя! Гэтыя бацькі! Столькі непрыемнасцяў ад іх дзецям. Вечна сварацца, потым раптам мірацца. Горш за маленькіх. Калі б не такія, як я, дзеці б зусім прапалі”.
Аленка і паэт
У Аленчын дом прыйшоў госць.
Аленка насуплена назірала, як уся сям’я мітусілася вакол тоўстага чалавека, лысага, але з тоненькім сівым хвосцікам на патыліцы.
Яго пасадзілі на пачэснае месца ў кухні. Спачатку накармілі вінегрэтам, пасля пачаставалі гарбатай.
Бабуля, як качачка, хутка тупатала туды-сюды на сваіх хворых нагах. То сочыва ў вазачцы прынясе, то печыва.
У мамы на твары, як гамак, прывязаны да вушэй, целяпалася ўсмешка.
Тата пацеў ад хвалявання і выціраў лоб паперай. Папера была туалетнай і хутка мокла.
Але сёння, на жаль, яна была замест сурвэтак.
Аленка стаяла ля дзвярэй кухні і сярдзіта расхіствала малочны зуб.
Ёй не падабаліся тры рэчы. Зуб чвякаў — “чвяк, чвяк”, быццам нехта ступаў па лужынах. Гэта першае.
Другое. Не падабалася, што бабуля, праходзячы міма Аленкі, увесь час шаптала ёй: “Гэта сапраўдны паэт! Вядомы! Усміхніся яму!”
І трэцяе: было непрыемна слухаць, як мама і тата прасілі паэта што-небудзь пачытаць. Амаль канькалі:
— Пачытайце нам, пачытайце нам, калі ласка!
Фу! Аленка нават хацела сысці. Але паэт раптам устаў, заплюшчыў вочы і пачаў разгойдвацца.
За ім было цікава назіраць. “Заснуў. Зараз упадзе”, — падумала Аленка.
Не раскрываючы вачэй, паэт пачаў ціха вымаўляць кароткія сказы. На апошнім слове ён злёгку прысядаў, быццам падкрэсліваў яго.
Голас ягоны ўсё мацнеў. Падкрэсліваў-прысядаў ён усё ніжэй.
Зрабіўшы нарэшце апошняе падкрэсленне, ён расплюшчыў вочы і сеў.
— Цудоўны верш, — сказалі ўсе дарослыя.
У вершы паэт апісваў, як нейкія сябры весела сустракалі Новы год. Вакол прыгожай ялінкі.
— А табе спадабалася? — спытаў паэт Аленку. І, не чакаючы адказу, горда паведаміў:
— Будзеш гэты верш у школе вучыць, у падручніку ўжо надрукавалі. Пасля Купалы.
Насамрэч Аленцы спадабалася толькі тое, як паэт разгойдваўся з заплюшчанымі вачыма. І пры гэтым не ўпаў! Вось гэта было класна!
— Мае вершы таксама добрыя, — раптам з каменным выразам твару прамовіла Аленка.
— О, ты прыдумляеш вершы? — здзівіўся госць. Быццам акрамя яго і Купалы іншых паэтаў не існавала. Гэта было несправядліва!
— Так! — каменнае аблічча Аленкі зрабілася жалезабетонным.
— Дачушка, мы цябе і так любім. Падманваць непрыгожа, — прастагналі мама, тата і бабуля.
— Я не падманваю, — сувора сказала Аленка і ўзяла вялікі рондаль.
Яна перавярнула рондаль дагары дном і стала на яго.
— Можаце мяне не прасіць, — Аленка пачувалася на рондлі як на сцэне. — Я прачытаю вам свой апошні верш… Толькі што склала…
— О-ох! — нервова выдыхнулі мама, тата і бабуля. Яны і не збіраліся прасіць.
— Я прачытаю вам пра… чайнік! — урачыста прамовіла Аленка.
Я — чайнік,
Я стаю на пліце
І адчуваю, як радасць
Павольна нараджаецца ўва мне.
Маленькаю бурбалкай
Узлятае яна,
Лопаецца і ператвараецца ў пару.
Я — чайнік, і гэта здорава.
Мне цёпла. Пліта ўключаная.
Я ўвесь перапоўнены радасцю,
Я не магу яе стрымаць,
І яна са свістам вылятае з майго носіка.
У носіку — свісток,
Свісток свішча,
Прыбягае бабуля і выключае пліту.
Пліта астыла.
Я чайнік, я сумны чайнік,
Радасць ува мне больш не кіпіць
І не лопаецца бурбалкамі ад шчасця…
Аленка перастала разгойдвацца і расплюшчыла вочы.
Горда абвяла вачыма публіку.
Мама, тата і бабуля не дыхалі, учапіўшыся пальцамі ў сядзенні крэслаў.
Паэт усміхаўся чырвонымі ад буракоў вуснамі.
— “Я — чайнік…” — працытаваў ён. — Што ж, нядрэнна. Яшчэ што-небудзь прачытаеш? Можна, я сам буду табе замаўляць? Пра лядоўню, напрыклад, можаш?
— Добра, — сказала Аленка, заплюшчыла вочы і захісталася на рондлі.
Рукі яна выпрастала наперад, быццам прасіла гледачоў аб дапамозе.
Я — лядоўня, я стаю ў кутку.
Мяне запіхалі туды,
Каб я не замінала хадзіць.
Вось я і не замінаю.
А мне б хацелася замінаць!
Стаяць пад лямпаю! Сярод кухні!
У цэнтры! Каля стала!
Каб усе мяне бачылі!
Я тут галоўная, я гадую сям’ю
І нават не сплю ноччу…
— Усё, пра лядоўню досыць. Цяпер я прыдумаю пра Новы год, — Аленка расхвалявалася і пачырванела. Хвосцікі, у якія былі сабраныя яе бялявыя валасы, тырчалі ў розныя бакі.
Я — Новы год.
У дом я ўвайшоў на дыбачках,
Калі ўсе шумелі,
Сустракаючы мяне.
Але мяне не заўважылі,
Бо я саромеўся і прыціскаўся да сценкі,
Быццам новенькі ў дзіцячым садочку…
— Не, лепш пра дрэва, — паспешліва перапыніла Аленка сама сябе.
Я — дрэва.
У мяне так шмат рук,
Што імі я магу абняць
Усіх дзяцей,
Якія на мяне залезуць…
— Не, лепш пра банцік, — зноў перабіла сябе Аленка.
Я — банцік.
Я, быццам кветка,
Расту на Аленчынай косцы…
На імгненне Аленка замоўкла. Мабыць, стамілася альбо падбірала слова.
У ціхую паўзу між словамі цяжка і голасна ўціснуўся паэт з заўвагай:
— Чаму ў цябе ўсе творы пачынаюцца аднолькава? Я — чайнік. Я — лядоўня. Я — Новы год. Я — дрэва. Я — банцік. Можа, варта пачынаць неяк інакш?
— Канечне, варта. Вось вы і пачынайце інакш. А я іду спаць, — Аленка ўжо ведала, што яе вершаў ніколі не будзе ў школьным падручніку.
Аленка пераапраналася ў піжаму і размаўляла з мядзведзікам Борчыкам.
— Калі б, Борчык, наш паэт напісаў верш пра цябе, ён пачынаўся б так: “У Аленкі ёсць цацачны мядзведзік Борчык у чырвоным капелюшы і ў чырвоных штанах, у кашулі ў кратачкі… У мядзведзіка ўсярэдзіне вата…” А вось я прыдумала б так:
Я — Борчык, у мяне пакамечылася шапка,
Калі я спаў пад рукой у Аленкі.
У яе там цёпла, як у норцы.
Я — вельмі шчаслівы Борчык
У пакамечанай шапцы…
“Вой, які цудоўны вершык пра мяне! — падумаў “шчаслівы Борчык”, засынаючы. — Цудоўны, бо Аленка здагадалася, як мне цёпла і ўтульна ў яе абдымках. І ўвогуле. Не кожны зразумее, пра што думае пакрыўджаная лядоўня. Альбо маленькі Новы год. Альбо банцік… Толькі сапраўдны добры паэт. І няхай яго яшчэ не надрукавалі… Надрукуюць!” — з такой цвёрдай упэўненасцю Борчык праваліўся ў сон.
Дзень нараджэння Борчыка
— Віншую з днём нараджэння! — Аленка моцна прыціснула да сябе Борчыка, аж ён ледзь не задыхнуўся.
Яна падкінула Борчыка ўверх, у яго закруцілася ад вышыні галава. Злавіла за ногі, перакуліла, расцалавала. Ад вільготных пацалункаў у Борчыка кусцікамі зліплася футра на шчоках. Павільгатнелі шкляныя вочкі.
Нарэшце Аленка пакінула яго ў спакоі і асцярожна пасадзіла на крэсла.
— У цябе сёння круглая дата, — урачыста сказала яна.
— Пра-аўда? — здзіўлена працягнуў Борчык. — Праўда круглая? Не квадратная? І дзе ж яна?
Борчык агледзеўся, спадзеючыся знайсці сваю круглую дату.
— Гэта значыць, табе сёння спаўняецца… адзін год!
— Добра. Адзін дык адзін. Я згодны.
Калі б Аленка сказала, што Борчыку спаўняецца два гады, ён бы таксама не спрачаўся.
— Адзначаць будзем увечары, — Аленка адчувала сябе сапраўднай мамай.
— Як гэта — “адзначаць”? — усміхаўся Борчык.
— Прыйдуць госці.
— Госці? Сапраўдныя госці? Ці цацачныя?
— Канечне, сапраўдныя! — выпаліла Аленка і тут жа пашкадавала. Ну дзе ж яна возьме для Борчыка сапраўдных, “не цацачных”, гасцей?
Але калі паабяцала, трэба слова трымаць. І Аленка занялася арганізацыяй свята.
Спачатку яна зайшла да бабулі. Бабуля, як заўсёды ў гэты час, глядзела фільм-казку.
“Заўтра будзе са мной абмяркоўваць!” — хмыкнула пра сябе Аленка. Сама яна больш за ўсё любіла глядзець навіны.
— У Барысіка сёння дзень нараджэння! — урачыста, голасам дыктара вымавіла Аленка.
Бабуля паглядзела на Аленку паўзверх акуляраў і пачала жаваць, хаця ў роце ў яе нічога не было. Яна заўсёды жавала, калі не ведала, што сказаць.
— Адзначаем у сем вечара. Будзем чакаць, — і Аленка выйшла з пакоя.
— Э-э…а-а…ох! — толькі й сказала бабуля. Не, дарма яна глядзіць дзіцячыя перадачы, яны не дапамагаюць зразумець дзяцей…
Потым Аленка пачала званіць тату. Званіла яна доўга-доўга, і калі тата ўзяў трубку, раздражнёна сказала:
— Ты, як заўсёды, не помніш — у Барыскі сёння дзень нараджэння…
— Хто такі Барыска? Барыс Пятровіч ці што? Сусед? Але які ён табе Барыска?
—Ды не, гэта мой мядзведзік, Борчык! Не помніш, канечне?
— А-а-а… — сказаў тата.
Канечне, ён не помніць. Але ніколі ў гэтым не прызнаецца. Аленка пакрыўдзілася:
— Мог бы знаць, хто ў мяне ёсць… Адзначаем у сем. У дзіцячым пакоі.
— А што мама кажа? Па-мойму, яна з кімсьці дамовілася, мы кудысьці ў госці сыходзім…
Аленка па татавым мармытанні зразумела, што ён размаўляе з ёй і адначасова працуе на кампутары.
— Добра, разбярэмся, калі прыйду. У мяне шмат працы. Цалую, — хутка дадаў тата і павесіў трубку.
Мама піла на кухні гарбату, калі Аленка паведаміла ёй, што ў Борчыка дзень нараджэння і мама — сярод запрошаных гасцей.
Мама маўчала доўга, напэўна, чакала, пакуль гарбата ў роце састыне. Нарэшце праглынула і сказала:
— Та-а-ак?
“Ну які сэнс перапытваць!” — абурылася пра сябе Аленка.
— Та-а-ак? — перадражніла яна маму і цвёрда дадала: — Так!
— А нас жа запрашалі… Мы абяцалі пайсці… — мама вінавата апраўдвалася, як дзяўчынка.
— Вы заўсёды камусьці абяцаеце пайсці! Вы заўсёды кудысьці сыходзіце! Я заўсёды застаюся адна!
— А бабуля? — нерашуча сказала мама.
— А вы?! Вы — ты і тата?! Вы вечна альбо на працы, альбо ў гасцях! Карацей, я цябе чакаю ў сем у дзіцячым пакоі! — Аленка выйшла з кухні, так пры гэтым ляснуўшы дзвярыма, што мама ад нечаканасці ўздрыгнула.
Ну што заставалася рабіць? Мама ўзяла тэлефон, набрала нумар. Прыкрываючы трубку рукою, голасна зашаптала:
— Клава, Клава! Дыскатэка адмяняецца. Нас не пускаюць. Чаму? Ну, разумееш, тут сур’ёзнае мерапрыемства намячаецца. Як бы табе растлумачыць… Дзень нараджэння. Не, не мамін. Барыскаў. Ну, Борчыка. Я табе потым усё растлумачу. Хто? Ну, як табе сказаць, хто ён… Cваяк. Не, не далёкі. Блізкі.
А Борчык цэлы дзень нерваваўся. Прыйдуць госці, сапраўдныя, не цацачныя… І будуць адзначаць… Круглую дату… Як усё гэта будзе, гэтае “адзначанне”? Хутчэй бы ўжо настаў вечар!
І нарэшце гадзіннік паказаў сем.
Борчык і Аленка сядзелі за сталом, накрытым белым абрусам і застаўленым посудам для гарбаты. Борчыка, праўда, амаль не было бачна, хаця ён і сядзеў на падушцы.
Стрэлка гадзінніка не збіралася доўга затрымлівацца на лічбе 7 і павольна папаўзла далей.
Аленка не адрываючыся глядзела на папяровую ружу, якую яна падарыла Борчыку. Ружа стаяла ў вазе. Каля вазы ляжала віншавальная паштоўка. У Аленкі пацякла першая сляза, другая…
Борчык таксама не міргаючы глядзеў на ружу і ўсміхаўся нацягнутай усмешкай. У галаве камячкамі збіліся думкі: “Прыгожая кветка… Прыўкрасны сёння дзень. Круглы дзень. Але, трэба сказаць, адзначаць дзень нараджэння вельмі нудна. Сядзім, маўчым, глядзім. Аленка плача. Зусім нецікава. Я думаў, гэта весялей. Лепш бы не адзначалі”.
Раптам за дзвярыма пачуўся голасны шэпт: “Я?.. Не, ты… Тады разам… Што за лухта! Добра, тады я!... Не, я. Ну, пайшлі… Іду!”
У дзверы ціхенька стукнулі, і ў пакой зайшла бабуля.
У руках яна трымала маленькі кекс, у ім тырчала запаленая свечка. Бабуля падышла да стала, трошкі пажавала пустым ротам і сказала, усміхаючыся:
— Дарагі Борчык, я віншую цябе з днём нараджэння! Жадаю шчасця, і здароўя, і поспехаў у... — бабуля задумалася: якіх поспехаў яна жадае Борчыку? — Проста поспехаў я табе жадаю, — яна паставіла кекс на стол.
— Дзякую, — паківаў шапкай Борчык. Ён хацеў быць сур’ёзным, але не атрымлівалася, вусны не слухаліся і пачалі распаўзацца ў шчаслівую ўсмешку.
Наступным у пакой зайшоў тата. Ён паклаў на стол вялікую кнігу. Потым пачасаў пераноссе, патыліцу, вуха і сказаў:
— Віншую. Гэта табе, Борчык. Ты, мушу прызнацца, вялікі малайчына!
— Дзякуй, вялікі дзякуй! “Мядз-ве-дзі”, — прачытаў Борчык назву кнігі. — Ой, гэта ж пра мяне! — Борчык аж спатнеў ад хвалявання.
І нарэшце зайшла мама. У руках яна трымала маленькі скрутак.
— Борчык, дарагі! Я віншую цябе, я цябе вельмі люблю. Гэта табе!
Мама раскруціла паперу і выцягнула малюпасенькага бялюткага мядзведзіка ў цёмна-сінім касцюме з капюшонам.
— Яго завуць Герман. Я думаю, ты яго палюбіш.
Герман пяшчотна глядзеў на Борчыка вочкамі-бісерынкамі. Ён ужо любіў Борчыка.
Борчык прыціснуў да сябе Германа, пацалаваў у лоб, пасадзіў побач з сабой на падушку і шапнуў яму на вуха:
— Будзеш маім братам. Толькі малодшым. Потым пагаворым, пасля “адзначання”.
Потым усе госці праспявалі “З днём народзінаў, Борчык”.
Потым Борчык задзьмуў свечку.
Потым пілі гарбату з кексам.
Потым кожны расказаў штосьці смешнае. Бабуля — смешнае з дзіцячага фільма. Тата — смешнае з жыцця свайго кіраўніка. Мама — смешнае з жыцця сяброўкі Клавы. Аленка падлівала ўсім гарбаты.
Борчык усміхаўся. Ён гатовы быў лопнуць па швах ад шчасця. “Адзначаць дзень нараджэння — гэта здорава! — думаў ён. — Пачатак, праўда, сумны. Але потым — весела!”
— Ведаеш, добра, што мы не пайшлі сёння на дыскатэку, — сказала мама тату перад сном. — Так цудоўна пасядзелі сямейным колам. Нечакана атрымалася сямейнае свята.
— А як жа, канечне! — пагадзіўся тата. — Трэба помніць дні нараджэння сваякоў.
— Ага, — пагадзілася мама. — І я пра тое ж.
Шалёны Новы год
— Падарункі ноччу прыносіць Дзед Мароз. І кладзе іх пад ялінку. Ну, карацей, як заўсёды, ты ж ведаеш, — паспешліва сказаў тата. — Зранку прачнешся і знойдзеш іх, — тата заўсёды спяшаецца, у яго заўсёды мала часу.
— А адкуль дзед Мароз ведае, якія я хачу падарункі? — сярдзіта спытала Аленка.
— Дзед Мароз усё ведае.
— А ён што — Бог? Ці ты яму званіў? — Аленка зморшчыла лоб і паспрабавала разабрацца ў гэтым не зусім зразумелым пытанні.
У мінулым годзе, Аленка дакладна помніла, яе зусім не хвалявала, як Дзед Мароз даведаецца, што яна хоча ў падарунак. У мінулым годзе яна была на цэлы год маладзейшай. А гэта вельмі шмат — цэлы год.
— А хто да нас прыйдзе ў госці? — спытала Аленка маму.
— Не, не, не! — замахала мама абедзвюма рукамі. — У гэтым годзе ніякіх гасцей. Толькі сям’ёй. У вузкім сямейным коле. Я хварэла на грып — няма моцы на вялікае свята. Яшчэ ўскладненні пасля грыпу не прайшлі.
— Я хачу святкаваць з Насцяй, — надзьмула вусны Аленка.
— Ды Насціны бацькі таксама сям’ёй святкуюць, нікуды не ідуць. Я з імі размаўляла — і з цёцяй Лідай, і з дзядзем Лёшам. Мы зойдзем да іх. Альбо яны да нас. Пасядзім, — было бачна, што маме ўсё адно, як пройдзе гэтае цудоўнае свята — Новы год.
“Гэта праз грып яна такая. З ускладненнямі”, — падумала Аленка і нахмурылася.
Здаецца, давядзецца бегаць з кватэры ў кватэру. Ну, як заўсёды. Трошкі пасядзець з бацькамі. Потым пабегчы да Насці. Пасядзець трошкі там, з Насцінымі бацькамі. Потым прыцягнуць Насцю да сябе, пасядзець тут са сваімі бацькамі. Потым зноў да Насці. Потым прывесці бацькоў Насці на гарбату з торцікам. Потым усім разам пайсці да цёці Ліды і дзядзі Лёшы — Насціных бацькоў. І там выпіць яшчэ па кубачку гарбаты. Але ўжо з іншым торцікам. Так было шмат-шмат разоў. І так будзе гэтым разам. Зусім не цікава.
Падрыхтоўка да свята ішла поўным ходам. Прыбіралі кватэру, набывалі прадукты. Галоўнае — упрыгожвалі ялінку.
Ніхто — ані Аленчыны бацькі, ані Насціны — не заўважылі, што дзяўчынкі часцей, чым звычайна, бегаюць адна да адной і доўга шушукаюцца ў закутках.
— Вой, мне трэба да Насці! — згадвала Аленка ўжо ў ложку і бегла ў начнушцы праз лесвічную пляцоўку да Насці.
— Вой, я забыла Алене нешта сказаць! Гэта важна! — ускрыквала Насця, выскоквала з ваннай і, захутаўшыся ў мамін халат, бегла праз лесвічную пляцоўку да Аленкі.
31 снежня ўвесь дзень да святочнае вячэры дзяўчаты не разлучаліся.
Настаў вечар, і сяброўкі разышліся. У кожнай сям’і селі за святочны стол.
А 12-й ночы пад бой курантаў па тэлевізары, перазвон царкоўных званоў і бразгат будзільнікаў, заведзеных на ўсялякі выпадак, гучна закрычалі “ўра!”
А потым Аленка паведаміла, што бацькоў чакае сюрпрыз. Гэты сюрпрыз яны падрыхтавалі ўдваіх з Насцяй.
— Я зараз па яе збегаю, — сказала Аленка. — І яшчэ, напэўна, па Кацю зайду, якая жыве на нашай лесвічнай пляцоўцы. Няхай з намі пасядзіць. Каб не сумавала.
І Аленка збегла.
Праз некалькі хвілінаў раздаўся званок у дзверы. Мама пайшла адчыняць.
Прыйшоў сусед дзядзя Саша Сінічкін. У руках ён трымаў аркушык у кратку, неакуратна вырваны са сшытка.
— З Новым годам! Запрашалі? — весела спытаў ён.
— З Новым годам! М-м-м… — мама не помніла, каб яна запрашала суседа-пенсіянера.
“Пасля грыпу — аніякай памяці, і галава ўвесь час круціцца”, — падумала мама і ветліва ўсміхнулася.
— М-м-м-та-ак? — неакрэслена працягнула яна і ўзяла ў суседа аркушык.
На ім вельмі старанна, але ўсё роўна крывавата было напісана:“Запрашаім на канцэрд. Алена. Насця”.
— Ах, гэта… — прамармытала мама.
— Куды праходзіць? — спытаў дзядзя Саша Сінічкін і прайшоў у калідор.
— Хто гэта? — здзівіўся тата, выглядаючы з пакоя.
— Гэта да нас, — адказала мама і ўздыхнула.
У гэты момант у дзверы зноў пазванілі. Прыйшлі суседзі з восьмага паверху. Адразу ўсе чатыры кватэры прыйшлі, то бок уся лесвічная клетка.
У кожнага госця ў руках быў аркушык з запрашэннем на “канцэрд”.
Следам за імі прыйшлі суседзі з іншых паверхаў. Прыходзілі ў асноўным пажылыя людзі, якія засталіся дома. Ім цяжка было ісці ў госці і позна ўначы вяртацца дамоў. Апошняй прыйшла суседка Каця, якая жыла побач. Яна была маладой і прыгожай дзяўчынай, але праз мыліцы не рызыкнула ісці па заснежаным горадзе.
І нарэшце з’явіліся Насціны бацькі.
Усім было цесна і, напэўна, таму вельмі весела. Месцаў для сядзення не хапала. Нехта сеў на падваконне, хто маладзейшы — на падлогу. А сусед дзядзя Саша Сінічкін пасадзіў сабе на калені дзвюх суседскіх бабулек.
Нарэшце прыбеглі Аленка і Насця.
— Пачынаем канцэрт! — закрычалі яны і націснулі кнопку магнітафона.
Зайграла вясёлая музыка, дзяўчаткі пачалі танец, які вывучылі ў гуртку: “Мы — вясёлыя сяброўкі, танчым і спяваем лоўка”.
Потым кожная з дзяўчынак па чарзе выканала на піяніна песеньку пра ялінку. Потым кожная па чарзе станчыла. Потым яны расказвалі вершы і танчылі разам.
Суседзі ўдзячна пляскалі. І зусім не таму, што так ужо канцэрт падабаўся. Зрэшты, па тэлевізары таксама перадавалі канцэрт, і ён быў не горшы.
Не, усе былі радыя, што Новы год яны сустракаюць не самі з тэлевізарам, а ў вясёлай гаманкой кампаніі. Будзе што згадаць. Не проста паелі, папілі і спаць пайшлі. Не, было яшчэ нешта памятнае.
Аленка не паспела паразмаўляць з Борчыкам перад сном. Не пераапрануўшыся і не ўмыўшыся, яна заснула ў фатэлі. Тата перанёс яе на ложак.
— Шалёны Новы Год! — сказала мама тату. — Столькі гасцей у мяне ніколі не было.
— Ну так… Я думаў, што ў нашым пад’ездзе жыхароў менш, — сонна і няўцямна сказаў тата.
“Ах, які цудоўны Новы год! — думаў Борчык. — Калі б Аленка і Насця не прыдумалі зладзіць канцэрт, было б сумна. Паелі, папілі і пайшлі б спаць. І нічога б не запомнілі, як заўсёды. Цяпер Аленка і Насця — вядомыя артысткі. На ўвесь пад’езд вядомыя! Іх надоўга запомняць! І гэты Новы год запомняць! А то заўсёды адно і тое ж — паелі, папілі і спаць… Не, малайцы дзяўчынкі!” — так манатонна мармытаў Борчык, задаволена засынаючы.
Борчык шукае сэнс
— Сёння нарэшце я буду цябе купаць, — урачыста паведаміла Аленка Борчыку і выйшла з пакоя. Борчык хацеў быў запярэчыць, але не паспеў.
Тады ён узяў аловак, вырваў з нататніка аркуш і нешта старанна на ім напісаў. Спісаны аркуш прыляпіў лейкапластырам да кашулі, потым залез на крэсла, з крэсла пераскочыў на высокі таршэр, адтуль, абматаўшыся клейкай стужкай вакол таліі, скочыў на столь і прыляпіў сябе да яе свабодным канцамі лейкапластыру. Павіс жыватом уніз. Заплюшчыў вочы і пачаў успамінаць…
…Борчык адзін раз ужо купаўся. Гэта была самая жахлівая падзея ў ягоным жыцці. Калі ён пра яе ўспамінаў, у яго пачынала круціцца галава. Ён заплюшчваў вочы, каб спыніць гэтае кручэнне. Але тады пачыналі круціцца рэчы — яркія рознакаляровыя шкарпэткі, панчошкі, калготкі, майкі, трусы.
Каб пазбавіцца ад каруселі карцінак, Борчык расплюшчваў вочы, але тады зноў круцілася галава. Бедны Борчык міргаў — то расплюшчваў вочы, то заплюшчваў. І так да таго часу, пакуль не пачыналі цячы слёзы — тады жыць рабілася лягчэй. Карацей, згадка пра купанне была непрыемнаю. Бо яно адбывалася… у пральнай машыне! У пральнай машыне, з якой не выскачыць, у якой не ўздыхнуць, не агледзецца вакол!
Нават падрыхтоўка да купання была прыніжальная і несправядлівая. Бо бабуля не магла вызначыць, да якой купы бруднай бялізны належыць плюшавы Борчык. Да сініх джынсаў ці рознакаляровых Аленчыных сукенак, да ваўняных швэдраў ці анучаў для падлогі? Бабуля доўга сумнявалася і некалькі разоў перакладвала Борчыка з купкі ў купку. Ні ў адной з іх для яго не было месца.
Бабулі нават да галавы не магло прыйсці мыць маленькага Борчыка аднаго ў вялікай пральнай машыне. Бо ён важыць усяго нічога, прыблізна як пара майткоў з гумкай. А ў машыне ўсё ж змяшчаецца вялікая купа бялізны — два падкоўдранікі, дзве прасціны і дзве навалачкі разам”, — разважала ашчадная бабуля.
— Буду мыць Борчыка разам са шкарпэткамі, панчохамі і калготкамі, — вырашыла бабуля.
Борчык круціўся ў мыльнай пене, падпарадкоўваючыся рэжыму прання. То яго павольна гайдала, як на хвалях. То пераварочвала, трэсла і сціскала. То кідала да тоўстага шкла ў дзверцы пральнай камеры, і, расплюшчыўшыся на шкле, ён глядзеў на перакручаны свет пакоя. Яму ўсё падавалася крывым і вялікім.
— Не, мяне ў гэтым доме не паважаюць, — сумна думаў Борчык, занураючыся ў мыльныя бурбалкі. — Калі б паважалі, мылі б асобна ад іншай бялізны. А так я для іх — што майткі, што шкарпэткі. Проста рознакаляровы мяшок, набіты ватай. — Борчык задумаўся пра сваё жыццё. — Але штосьці ж адрознівае мяне ад простага рознакаляровага мяшка, набітага ватай? Толькі што? Ёсць жа ўва мне нейкі сэнс. Нейкая карысць. Так, у шкарпэтках таксама ёсць карысць — яны грэюць ногі. А што раблю я? Што я раблю? — высокія Борчыкавы думкі круціліся ў галаве разам з ім. Але ў рэжыме выкручвання бялізны цяжка было засяродзіцца на пошуках сэнсу жыцця.
Ад кручэння ў машыне муціла. Шкарпэткі чамусьці ўвесь час падалі на нос. А панчохі спрабавалі завязацца вакол цела вузлом.
За празрыстымі дзвярыма пральнай машыны часам з’яўляўся бабулін твар у акулярах.
— Падглядае, — падумаў Борчык, — здзекуецца з мяне. Не паважае, як анучку, якую хутка выкіне, — Борчык закрыў вочкі і вырашыў больш ні пра што не думаць.
Пасля мыцця-купання было не лягчэй — таксама прыніжальна-непаважліва. Мядзведзіка, прышпіліўшы прышчэпкай, павесілі на вяроўку сушыцца. І зноў ён вісеў побач са шкарпэткамі, панчохамі і калготкамі, з якімі “купаўся” ў мыльнай пене.
Пасля мыцця Борчык неяк страцтў колер, паліняў. Шкарпэткі таксама памяняліся, зрабіліся колеру Борчыкавай шапкі. Бабуля пабурчала, але потым сказала, што гэтыя шкарпэткі ўсё роўна хутка пойдуць на анучкі — пыл выціраць.
“А што будзе са мной? Мной таксама будуць калі-небудзь пыл выціраць? Але ж я не анучка, не рознакаляровы мяшок, набіты ватай!”
Борчыкава душа бунтавала і рвалася вонкі. Ён адчуваў, што ў ім ёсць нейкі сэнс, які вылучае яго сярод іншых рэчаў, што з часам могуць зрабіцца анучкамі для пылу. Ён адчуваў, што яму аднаму не даць рады пошукам сэнсу свайго жыцця. Гэта яшчэ больш засмучала.
— Борчык! Барысік! Куды ты падзеўся? — Аленка заглядала пад коўдру, пад падушку, пад ложак, у скрыню з цацкамі — паўсюль шукала Борчыка, каб аднесці яго купацца. Пакуль выпадкова не паглядзела на столь, дзе, прыклеены лейкапластырам, вісеў сур’ёзны Борчык з цыдулкай на грудзях.
— Ах, вось ты дзе! — здзіўленая Аленка застыла з задранай галавой.
— Бабуля! — крыкнула яна так адчайна, што бабуля імгненна з’явілася.
— Вох! — бабуля была надзіва нешматслоўнаю. Яна паспрабавала швабрай саскрэбці Борчыка са столі, але ёй не хапіла моцы стаяць з задранай галавой. Тады яна знікла і вярнулася з мамай і татам.
Тату, каб адклеіць Борчыка ад столі, давялося стаць на драбіны. Ён аддзер Борчыка разам з тынкоўкай, абтрос яго, потым адклеіў ад ягонай кашулі запіску, разгарнуў і прачытаў услых:
“Вы, канечне, можаце выкінуць мяне, як старыя шкарпэткі ці майткі. Але калі я ўсё ж значу для вас больш, чым рознакаляровы мяшок, набіты ватай, я прашу выканаць мае патрабаванні. Я хачу, каб мае жаданні паважалі. Я думаю, што маю права на наступныя правы:
— права мыцца і сушыцца асобна, а не са шкарпэткамі, майткамі і калготкамі;
— права мыцца ў тазіку, а не ў пральнай машыне, дзе жахліва круціцца галава;
— права сушыцца фенам, а не на вяроўцы з прышчэпкамі пад столлю ў цёмнай ваннай;
— права на чыстку пыласосам, ён так смешна казыча;
— права на рамонт маёй вопраткі: у мяне, напрыклад, ужо даўно распаролася шво на штанах, і нікому да галавы не прыйдзе яго зашыць;
— права сядзець не толькі ў дзіцячым пакоі, але і ў гасцёўні;
— а таксама права знаходзіцца ў торбе, з якой Аленка ходзіць гуляць. Бабуля кажа, што Аленка можа мяне згубіць альбо дзе-небудзь забыць. Але я не магу ўсё жыццё правесці ў дзіцячым пакоі праз бабулін недарэчны страх, я хачу бачыць свет;
— і яшчэ; у мяне ёсць права пачуць, які ўва мне сэнс. Навошта я жыву? Мне патрэбныя словы. Калі я нікому не патрэбны, тады...
Апошняя фраза была недапісаная. Аленка выхапіла Борчыка з татавых рук. Прыціснула да сябе і пабегла ў дзіцячы пакой.
— Я магу табе сказаць, які ў табе сэнс і навошта ты жывеш, — шаптала Аленка Борчыку ў вуха. — Я цябе люблю, моцна люблю. Я зраблю ўсё, як ты хочаш, ты больш ніколі не будзеш мыцца ў пральнай машыне і сушыцца на вяроўцы з прышчэпкай! Ты будзеш купацца ў тазіку і сушыцца фенам. Абяцаю!
Борчык быў шчаслівы. Ён зразумеў, што нездарма змагаўся за свае правы. І зразумеў сэнс свайго жыцця — сэнс быў у Аленчынай любові. Дзеля яе ён, бадай, гатовы быў на старасці гадоў і пыл сабой выціраць. Але пра гэта яшчэ трэба падумаць...
© Наташа Гузеева, 2012
