АСОБЫ:
Мсье Пелікан
Мадам Пелікан
Ансэльм, сын мсье Пелікана
Гартэнзія, сястра Ансэльма
Мадэмуазэль Шарман, гувернантка
Мсье Пастэль, настаўнік плавання
Мсье Шантэклер, настаўнік фатаграфіі
Парфэ, камердынер
Дзеянне адбываецца ў Парыжы ў наш час, у кватэры мсье Пелікана.
ДЗЕЯ І
Більярдная. У цэнтры пакоя – більярдны стол. У глыбіні з правага боку – дошка. Злева падвешаная канатная лесвіца.
СЦЭНА 1
Мадэмуазэль Шарман, Парфэ
На памосце ляжыць мадэмуазэль Шарман, якая здаецца непрытомнай. Яна трымае ў руках нумар “Ля ві парызьен”. Побач з ёй гамак. Парфэ, трымаючы ў руках мяцёлку з вялікіх пер’яў, нахіляецца і прыкладае вуха да грудзей мадэмуазэль Шарман.
ПАРФЭ:
Ну які ж я няўважлівы! Не здагадаўся, што гэтае павуцінне – гамак. (Маўчанне). Ці ж я вінаваты, што ў мяне зрок дрэнны? А майго заробку за месяц не хапае, каб набыць акуляры. Да таго ж, мадам строга забараніла гэтай няшчаснай настаўніцы залазіць у гамак. Мадэмуазэль не паслухалася. І дзеля чаго? Употай пачытаць “Ля ві парызьен” замест таго каб вучыць маленькіх Пеліканаў? Дарма б я наракаў. Калі б мадэмуазэль Шарман слухалася і калі б я лепей сачыў за гаспадаркай ды за ўсімі дрэннымі служкамі, не было б гэтай маленькай непрыемнасці. (Званок). Мяне кліча мадам!!!
Парфэ падымае мадэмуазэль Шарман, садзіць яе ў крэсла, залазіць па канатнай лесвіцы, здымае і скручвае гамак. Здаецца, што мадэмуазэль Шарман чытае “Ля ві парызьен”. Парфэ выходзіць.
СЦЭНА 2
Мадэмуазэль Шарман, мсье Пелікан
МСЬЕ ПЕЛІКАН:
(з часопісам у руках). О! О! Мадэмуазэль Шарман, вы любіце чытаць. Я вам якраз прынёс яшчэ адзін ілюстраваны часопіс.
(Маўчанне).
Вы злуяцеся, дарагая?
(Маўчанне. Звяртаецца сам да сябе).
Што ж я такое мог зрабіць, што ёй не спадабалася? (Выходзіць).
СЦЭНА 3
Мадэмуазэль Шарман, Парфэ
ПАРФЭ:
(Апрануты да выхаду, трымае валізку. Азіраецца наўкол). Ніхто не прыходзіў... Ніхто не раскрые мой сакрэт... сумны сакрэт, бо з гэтага моманту я лічу яе мёртвай. (Паўза). Мяне пасадзяць, але гэта не дапаможа... наадварот.
(Ён скіроўваецца да дошкі, бярэ кавалак крэйды і піша. Павольна чытае напісанае).
Мадэмуазэль Шарман і я... мы шалёна кахаем адно аднога... я забіраю яе з сабою... праз тыдзень мы пабярэмся шлюбам... (Званок).
(Парфэ падпісваецца ўнізе дошкі, пасля кладзе гувернантку ў валізку).
Надышоў час, калі мадам бярэ урокі плавання. Нядобра будзе, калі нас тут знянацку заспеюць з мадэмуазэль Шарман. У дарогу, на радзіму! (Выходзіць пасвістваючы, з валізкай у руках).
ГОЛАС ЗА КУЛІСАМІ:
Парфэ...Парфэ... Я пятнаццаць хвілін ужо званю!
СЦЭНА 4
Мсье Пелікан
МСЬЕ ПЕЛІКАН:
Адкажыце, зрабіце ласку! Куды знікла мая незадаволеная прыгажуня?..
(Ён падыходзіць да дошкі, здымае яе, набліжаецца да самай рампы і чытае).
О, няшчасная! Разумею цяпер, чаму яна не адказвала.
(Сядае на адно з крэслаў і абхоплівае галаву рукамі, пасля, змірыўшыся).
Гэта маё апошняе каханне.
СЦЭНА 5
Мсье Пелікан, мадам Пелікан, мсье Пастэль
Уваходзіць настаўнік плавання мсье Пастэль. Ён ідзе на карачках. Мадам Пелікан у яго на спіне ў купальніку.
МАДАМ ПЕЛІКАН:
О неба! Мой муж!
(Яна саскоквае на падлогу. Мсье Пастэль выпроствацца. Мадам звяртаецца да мужа адначасова лагодна і агрэсіўна).
Вырашыў нарэшце дапамагчы мне вучыцца плаваць?
МСЬЕ ПАСТЭЛЬ:
Добры дзень, мсье Пелікан.
(Падае мсье Пелікану руку. Той яе паціскае).
МСЬЕ ПЕЛІКАН:
Да пабачэння, мсье Пастэль.
(Мсье Пастэль спалохана адскоквае).
МАДАМ ПЕЛІКАН:
(Да мужа). Ну ты і дзівак, мой мілы. Не забывайся, на двары кастрычнік. Ты ж хацеў, каб я выйграла спаборніцтвы на Каляды, і не можаш прыдумаць нічога лепшага, як перашкаджаць мне займацца.
МСЬЕ ПЕЛІКАН:
(Настойліва). Я ж сказаў: “Да пабачэння, мсье Пастэль”.
МАДАМ ПЕЛІКАН:
(Ціха да мсье Пастэля). Мне страшна, дарагі. У мяне кепскія прадчуванні. Без сумневаў, гэты бядак зразумеў, што мы каханкі.
Мсье Пастэль сыходзіць.
© Андрэй Стэфановіч, пераклад верша, 2009
Твор цалкам можна спампаваць тут: