№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Рэймон Радыге

Пеліканы (Les Pélican)

Пераклад з французскай Вераніка Мазуркевіч


АСОБЫ:

 

Мсье Пелікан

Мадам Пелікан

Ансэльм, сын мсье Пелікана

Гартэнзія, сястра Ансэльма

Мадэмуазэль Шарман, гувернантка

Мсье Пастэль, настаўнік плавання

Мсье Шантэклер, настаўнік фатаграфіі

Парфэ, камердынер

 

Дзеянне адбываецца ў Парыжы ў наш час, у кватэры мсье Пелікана.

ДЗЕЯ І

Більярдная. У цэнтры пакоя – більярдны стол. У глыбіні з правага боку – дошка. Злева падвешаная канатная лесвіца.

СЦЭНА 1

Мадэмуазэль Шарман, Парфэ

На памосце ляжыць мадэмуазэль Шарман, якая здаецца непрытомнай. Яна трымае ў руках нумар “Ля ві парызьен”. Побач з ёй гамак. Парфэ, трымаючы ў руках мяцёлку з вялікіх пер’яў, нахіляецца і прыкладае вуха да грудзей мадэмуазэль Шарман.

ПАРФЭ:

Ну які ж я няўважлівы! Не здагадаўся, што гэтае павуцінне – гамак. (Маўчанне). Ці ж я вінаваты, што ў мяне зрок дрэнны? А майго заробку за месяц не хапае, каб набыць акуляры. Да таго ж, мадам строга забараніла гэтай няшчаснай настаўніцы залазіць у гамак. Мадэмуазэль не паслухалася. І дзеля чаго? Употай пачытаць “Ля ві парызьен” замест таго каб вучыць маленькіх Пеліканаў? Дарма б я наракаў. Калі б мадэмуазэль Шарман слухалася і калі б я лепей сачыў за гаспадаркай ды за ўсімі дрэннымі служкамі, не было б гэтай маленькай непрыемнасці. (Званок). Мяне кліча мадам!!!

Парфэ падымае мадэмуазэль Шарман, садзіць яе ў крэсла, залазіць па канатнай лесвіцы, здымае і скручвае гамак. Здаецца, што мадэмуазэль Шарман чытае “Ля ві парызьен”. Парфэ выходзіць.

СЦЭНА 2

Мадэмуазэль Шарман, мсье Пелікан

МСЬЕ ПЕЛІКАН:

(з часопісам у руках). О! О! Мадэмуазэль Шарман, вы любіце чытаць. Я вам якраз прынёс яшчэ адзін ілюстраваны часопіс.

(Маўчанне).

Вы злуяцеся, дарагая?

(Маўчанне. Звяртаецца сам да сябе).

Што ж я такое мог зрабіць, што ёй не спадабалася? (Выходзіць).

СЦЭНА 3

Мадэмуазэль Шарман, Парфэ

ПАРФЭ:

(Апрануты да выхаду, трымае валізку. Азіраецца наўкол). Ніхто не прыходзіў... Ніхто не раскрые мой сакрэт... сумны сакрэт, бо з гэтага моманту я лічу яе мёртвай. (Паўза). Мяне пасадзяць, але гэта не дапаможа... наадварот.

(Ён скіроўваецца да дошкі, бярэ кавалак крэйды і піша. Павольна чытае напісанае).

Мадэмуазэль Шарман і я... мы шалёна кахаем адно аднога... я забіраю яе з сабою... праз тыдзень мы пабярэмся шлюбам... (Званок).

(Парфэ падпісваецца ўнізе дошкі, пасля кладзе гувернантку ў валізку).

Надышоў час, калі мадам бярэ урокі плавання. Нядобра будзе, калі нас тут знянацку заспеюць з мадэмуазэль Шарман. У дарогу, на радзіму! (Выходзіць пасвістваючы, з валізкай у руках).

ГОЛАС ЗА КУЛІСАМІ:

Парфэ...Парфэ... Я пятнаццаць хвілін ужо званю!

СЦЭНА 4

Мсье Пелікан

МСЬЕ ПЕЛІКАН:

Адкажыце, зрабіце ласку! Куды знікла мая незадаволеная прыгажуня?..

(Ён падыходзіць да дошкі, здымае яе, набліжаецца да самай рампы і чытае).

О, няшчасная! Разумею цяпер, чаму яна не адказвала.

(Сядае на адно з крэслаў і абхоплівае галаву рукамі, пасля, змірыўшыся).

Гэта маё апошняе каханне.

СЦЭНА 5

Мсье Пелікан, мадам Пелікан, мсье Пастэль

Уваходзіць настаўнік плавання мсье Пастэль. Ён ідзе на карачках. Мадам Пелікан у яго на спіне ў купальніку.

МАДАМ ПЕЛІКАН:

О неба! Мой муж!

(Яна саскоквае на падлогу. Мсье Пастэль выпроствацца. Мадам звяртаецца да мужа адначасова лагодна і агрэсіўна).

Вырашыў нарэшце дапамагчы мне вучыцца плаваць?

МСЬЕ ПАСТЭЛЬ:

Добры дзень, мсье Пелікан.

(Падае мсье Пелікану руку. Той яе паціскае).

МСЬЕ ПЕЛІКАН:

Да пабачэння, мсье Пастэль.

(Мсье Пастэль спалохана адскоквае).

МАДАМ ПЕЛІКАН:

(Да мужа). Ну ты і дзівак, мой мілы. Не забывайся, на двары кастрычнік. Ты ж хацеў, каб я выйграла спаборніцтвы на Каляды, і не можаш прыдумаць нічога лепшага, як перашкаджаць мне займацца.

МСЬЕ ПЕЛІКАН:

(Настойліва). Я ж сказаў: “Да пабачэння, мсье Пастэль”.

МАДАМ ПЕЛІКАН:

(Ціха да мсье Пастэля). Мне страшна, дарагі. У мяне кепскія прадчуванні. Без сумневаў, гэты бядак зразумеў, што мы каханкі.

Мсье Пастэль сыходзіць.

© Андрэй Стэфановіч, пераклад верша, 2009


Твор цалкам можна спампаваць тут:

Пераклад з французскай – Вераніка Мазуркевіч © 2009

Чытайце таксама

Уладзімеж Вольскі

Уладзімеж Вольскі

Польскі паэт, празаік, перакладчык, аўтар лібрэта да операў Манюшкі

Густаў Майрынк

Густаў Майрынк

Аўстрыйскі празаік, драматург перакладчык, прадстаўнік “Пражскай школы”

Яўген Ліпковіч

Яўген Ліпковіч

Ар'ен Дэйнкер

Ар'ен Дэйнкер

Нідэрландскі паэт і празаік, аўтар раману "Багна" і трынаццаці кніг паэзіі

923