Парасткі ІІІ (Letorosty III)

Па ініцыятыве амбасадара Славакіі ў Беларусі, спадара Любаміра Рэгака, пераклаў са славацкай мовы Васіль Сёмуха.

Свет колісь кпіў і здзекваўся з мяне:
Ці ж гонар духу й сэрца зладным словам,
Высокай прыгажосцю ахіне
Твая захлеўная жабрачка мова?
Адкінь сваё струхлелае радно,
Нягожы ўбор яно святой даброці, –
Ты маеш крылы, так, – але даўно
Яны абвіслі ў ніклым духу й плоці.

Я не адказваў на падступны здзек
Ні словам – чым аспрэчыш злую змусту,
А крыўду гідкую зазнаў навек... –
Ды памагла мне мама чыстым густам,
Я слухаў слоў яе замес густы –
Як так?.. Каб помыслам высокім наскім
Было зацесна ў строях песты, чты,
І міладайнай мамінае ласкі?..

І азарэнне! – З маміных вачэй
Жыццю майму запрамяніла зорка
Блакітным бляскам, шчодрасцю цячэ
Красой, пяшчотай маміна гаворка
У схоў душы, у мой зялёны май –
Яе расой абмытаму не брыдка.
Аж нават сэрца просіцца у рай –
Душу славацкая так грэе світка.

Не ўцямлю, злоснічкі мае, ці ж бо
Які ў хлусні вам зыск быў, а ці клопат?
Ага ж! – я вашай подласці кляймо
Кладу на лоб вам за гнюсотны болбат.
Хацелі, можа, каб расток засох,
Хацелі надкусіць, карэньчык згрызці?
Ён вырас дрэвам, хітрасць пераўзмог, –
І радасна шуміць шалёсткім лісцем.

О, ў мове мамы столькі ж бо цяпла,
Красы, любові, мілаты святое, –
Яна ў жыцці крыніцай мне была,
Я піў з яе, бы з чашы залатое,
Яна бясцэнны мой святочны строй...
Жагнаю ўсіх, каму я ў нораў зладзіў,
Душой і сэрцам згодзен хто са мной,
І будзь пракляты той, хто мове здрадзіў...

О, каб я мог з яе ў сябе ўвабраць
Смак слодычы ды пераліць у слова,
Знайсці ў ёй перлы, вобразам надаць
Належную акрасу адмыслова!
Слабы з мяне фарсун, я – проста з моста! –
У перлах і лагодках цямлю блага,
Яна ж плыве ў народзе глебаўросла,
Над Татрамі лунае яркім сцягам.

1896 г.

Упершыню пераклад быў надрукаваны ў газеце “Новы Час”.© Васіль Сёмуха, пераклад, 2008