№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Вацлаў Гавал

Пратэст (Protest)

Пераклад з чэшскай Сяргей Сматрычэнка


На сцэне – кабінет Станька. Злева стаіць масіўны пісьмовы стол, на ім друкарка, тэлефон, акуляры, мноства кніг і папер; за сталом – вялікае акно з відам на сад. Злева – два зручныя фатэлі, паміж імі журнальны столік. Уся задняя сцяна закрытая вялікай кніжнай шафай, у якую ўмантаваны і бар. У адным з аддзяленняў шафы стаіць магнітафон. У правым заднім куце знаходзяцца дзверы, на правай сцяне вісіць вялікая сюррэалістычная карціна. Калі падымаецца заслона, на сцэне знаходзяцца Станек і Ванек: Станек стаіць пры сваім пісьмовым стале і ўсхвалявана глядзіць на Ванька, які – у шкарпэтках і з партфелем – стаіць каля дзвярэй і разгублена глядзіць на Станька. Кароткая напружаная паўза. Потым Станек раптам узрушана падыходзіць да Ванька, хапае яго аберуч, па-сяброўску трасе за плечы і выгуквае.

 

СТАНЕК Ванек! Дружа... (Ванек разгублена ўсміхаецца. Станек яго адпускае і супакойваецца, справіўшыся са сваёй узрушанасцю). Не доўга шукалі?

 

ВАНЕК Ды не...

 

СТАНЕК Я забыў вам сказаць, што вы лёгка пазнаеце дом па расквітнелых магноліях. Прыгожа, праўда?

 

ВАНЕК Так...

 

СТАНЕК За няпоўныя тры гады я дамогся таго, што на іх стала ўдвая больш кветак, чым за папярэднім гаспадаром. А ў вас на лецішчы ёсць магноліі?

 

ВАНЕК Не...

 

СТАНЕК Абавязкова завядзіце сабе! Я дастану для вас два якасныя саджанцы і сам прыеду да вас іх пасадзіць! (Падыходзіць да бара і адчыняе яго). Каньяк?

 

ВАНЕК Лепш не трэба...

 

СТАНЕК Хоць сімвалічна! (Станек налівае ў дзве чаркі каньяк, адну чарку падае Ваньку, другую пакідае сабе і падымае для тоста). Ну, за сустрэчу!

 

ВАНЕК Ваша здароўе...

 

(Абодва крыху адпіваюць; Ванек моршчыцца).

 

СТАНЕК Я баяўся, што вы не прыйдзеце...

 

ВАНЕК Чаму?

 

СТАНЕК Ну, проста ўсё так дзіўна заблыталася... (Паказвае на фатэль). Калі ласка, сядайце... (Ванек сядае ў фатэль, партфель кладзе на калені). Ведаеце, вы за ўсе гэтыя гады нават амаль не змяніліся.

 

ВАНЕК Вы таксама...

 

СТАНЕК Я? Ды што вы... мне ўжо пяцьдзесят не за гарамі... валасы сівеюць... хваробы грукаюцца... ужо не тое, што было! Дый час такі, што здароўя не дадае. Калі гэта мы, уласна, бачыліся апошні раз?

 

ВАНЕК Не ведаю...

 

СТАНЕК Ці не на вашай апошняй прэм’еры?

 

ВАНЕК Магчыма...

 

СТАНЕК Падумаць толькі! Памятаю, мы тады з вамі трохі пасварыліся...

 

ВАНЕК Праўда?

 

СТАНЕК Вы мяне папракалі за ілюзіі і залішні аптымізм... з таго часу я шмат разоў пераконваўся, што вы мелі рацыю! Але тады я яшчэ верыў, што нешта з ідэалаў маёй маладосці ўсё ж можна захаваць, а вас я лічыў непапраўным песімістам...

 

ВАНЕК Але я не песіміст...

 

СТАНЕК Бачыце, як усё перавярнулася! (Кароткая паўза). Вы адзін?

 

ВАНЕК У сэнсе – адзін?

 

СТАНЕК Ну, у сэнсе, ці за вамі не таго...

 

ВАНЕК Не сочаць?

 

СТАНЕК Не скажу, што мяне гэта непакоіць... я ж сам вам званіў...

 

ВАНЕК Я нічога не заўважыў...

 

СТАНЕК Між іншым, калі б вам іх некалі спатрэбілася пазбавіцца... ведаеце, дзе гэта лепш за ўсё зрабіць?

 

ВАНЕК Дзе?

 

СТАНЕК У гандлёвым цэнтры. Змешваецеся з натоўпам, у прыдатны момант, калі вас ніхто не бачыць, заходзіце ў прыбіральню і там гадзіны дзве чакаеце. Яны вырашаць, што вы незаўважна выйшлі праз іншыя дзверы, і адступяцца. Паспрабуйце як-небудзь... (Станек зноў падыходзіць да бара, выцягвае з яго місачку з салёнымі палачкамі і ставіць яе перад Ванькам).

 

ВАНЕК У вас тут так спакойна...

 

СТАНЕК Таму мы тут і пасяліліся. Каля таго вакзала проста немагчыма было пісаць. Ужо тры гады, як мы памянялі кватэру. Але больш за ўсё мне дарагі гэты сад. Потым я вас правяду па ім і трохі пахвалюся...

 

ВАНЕК Вы самі яго даглядаеце?

 

СТАНЕК Цяпер гэта мая найвялікшая жарсць. Шчырую ў ім амаль штодня. Вось толькі што якраз амалоджваў абрыкосы. Ведаеце, я вынайшаў уласны метад, заснаваны на камбінацыі натуральных і штучных угнаенняў і на адмысловым спосабе бязвоскавага прышчэплівання. Вы не паверыце, які пасля гэтага бывае ўраджай. Я потым выберу для вас некалькі чаранкоў... (Станек ідзе да пісьмовага стала, выцягвае з шуфляды пачак імпартных цыгарэт, запалкі і попельніцу і ўсё кладзе на стол перад Ванькам). Калі ласка, Фердынандзе, курыце!

 

ВАНЕК Дзякую...

 

(Ванек бярэ цыгарэту і запальвае; Станек сядае ў другі фатэль; абодва трохі адпіваюць).

 

© Václav Havel, 2009
© Сяргей Сматрычэнка, пераклад, 2009

 

Твор цалкам можна спампаваць тут:

Пераклад з чэшскай – Сяргей Сматрычэнка © 2013

Чытайце таксама

Анастасія Афанасьева

Анастасія Афанасьева

Украінская рускамоўная паэтка. Таксама перакладае з украінскай

Рышард Крыніцкі

Рышард Крыніцкі

Польскі паэт, перакладчык і выдавец, прадстаўнік літаратурнай групы “Новая хваля” (Nowa Fala)

Венядзікт Ерафееў

Венядзікт Ерафееў

Рускі пісьменнік, аўтар паэмы "Масква - Петушкі"

Тэрэза Вэйга

Тэрэза Вэйга

Партугальская пісьменніца, не дае інтэрв’ю і не раскрывае сваёй сапраўднай асобы

1594