№21: Знак прысутнасці

№21: Знак прысутнасці

Мы прысвячаем новы нумар “ПрайдзіСвета” феномену сувязі літаратуры і гомасэксуальнасці, альбо, кажучы мовай ХХІ стагоддзя, сувязі літаратуры і ЛГБТК. Ці застаецца літаратура літаратурай, калі адкрывае нам сусвет цялеснасці, сэксуальнасці, інтымнасці? Чаму беларуская літаратура моцная ў апісанні вайны і такая бездапаможная, стэрыльная ў апісанні цялеснасці і сэксуальнасці? Ці існуе беларуская ЛГБТК-літаратура? На гэтыя і іншыя пытанні можна будзе знайсці адказы ў нумары

Чытаць далей

Ганна Брэская

Ты бачыш шмат агнёў — Ты мне сястра

Вершы

Сава

 

Крычы, крычы сава...

У ночку чорнай восені,

Ты енкам жудасці

Наводзіш страх.

Не маеш ты ў жыцці

Прытульнасці —

Ты мне сястра.

 

Ізноў сканае дзень,

Заціхне ўсё наўкол...

Ахрыпшым голасам

Ты абуджаеш страх.

У чорнай цемені

Ты бачыш шмат агнёў —

Ты мне сястра.

Полацак

1925 г.

 

 

* * *

 

Не — восень на мяне не веяла журбой

І не хацелася стрымаць імпэт жыцця…

Я помню сэрца часты перабой

І шолах ласкавы прыбрэжнага трысця…

Не — восень на мяне не веяла журбой…

 

Гарэў на захадзе пунсовы небасхіл

І адляталі ў край далёкі журавы…

Няясным водгаласкам ціхае тугі

Вячэрні змрок мне радасць апавіў…

А ў край далёкі плылі журавы…

 

Так і гады… Ідуць, плывуць гады.

У маладосці з імі лёгка заблудзіць.

П’яней за опіум дурніць кахання дым,

Так люба захапляцца маладым,

І ў чадзе багнавым так лёгка заблудзіць…

 

Гады не ждуць, мяняюцца гады,

Зноў ўецца нада мной жывых імкненняў рой…

Ружовыя шляхі вясёлкамі ляглі

І неба край ярчэй, чым веснавыя дні…

Не — восень на мяне не веяла журбой.

Полацак, 1926 г.

 

 

* * *

 

Зялёны свет

дарыла сонца бору.

Зялёны свет…

А лісцям гоман слоў.

Сказала я —

што ў сэрцы накіп гора,

што рвецца дум разблытаных вязьмо.

Сказала так…

а песня звонам сталі,

пяшчотных струн кранула перабор.

І дзесьці сум згубіўся і растаяў,

як тае лёд пад променем вясной.

Полацак, 1927 г.

 

 

Настурцыі

 

І.

 

У лахмоццях лістоў вецер туліцца,

Плача вуліца гулам калёс.

А на вогнішчы сочных настурцый

Паразлёгся брадзяга мароз.

 

І не шкода. Няхай упіваецца

Недацвёўшай апошняй красой.

Лепш загінуць пунсоваю раніцай,

Чым па кроплі губляць жыццё.

 

Я не знаю, чаго плача вуліца,

Што так вецер мінорам звініць.

 

…Было лета. Цвілі настурцыі,

Ды завялі ў імглістую стынь.

 

І мароз галаву сівалосую

На гарачых пялёстках пагрэў.

 

Калі жыць і не бачыць прыгожага,

Лепш прыгожа й раптоўна згарэць.

 

ІІ.

 

А сягоння ізноў

Чэрвень чары разліў

І настурцый кусты разгарэліся.

Мне здавалася сном

Гэта дзіўная быль,

Новым дням захацелася верыць мне.

 

На пялёсткі ў крыві

Чэрвень чары разліў,

Каб ізноў запылаць, зарумяніцца.

Каб даць поўную цвець

І прыгожа згарэць

У вабнімках пунсовае раніцы.

[1927]

 

 

Чырвоны мак

 

Чырвоны мак

абвеянай галоўкай

ківае мне, як стары добры сябра…

 

Тых дзён няма —

пранесліся далёка,

іх не вярнуць

і ў песнях не абняць.

 

Я помню дні у сонечных запалах,

я помню дні у віхрах барацьбы…

І хоць цяпер пялёсткі пазрывала,

а не астыў юнацтва пыл.

 

Стаю адзін, а захад пунсавее

і вецер трэпле ў кудрах сівізну,

я знаю, што зімовыя завеі

прарочаць нам сусветную вясну.

 

Тых дзён няма…

Здаецца, так далёка

і маладосць не вернецца ізноў…

Чырвоны мак

ківае мне галоўкай

і сыпле зерне ў прэлы чарназём.

[1928]

Чытайце таксама

Ульф Старк

Ульф Старк

Шведскі пісьменнік і сцэнарыст

Алег Шынкарэнка

Алег Шынкарэнка

Нарадзіўся ў Запарожжы

Шолам-Алейхем

Шолам-Алейхем

Габрэйскі пісьменнік, драматург і асветнік, адзін з пачынальнікаў літаратуры на ідыш

Гейр Гуліксэн

Гейр Гуліксэн

Нарвежскі паэт, раманіст, эсэіст, драматург, дзіцячы пісьменнік, выдавец.

2010