Экскурсія

***

 

Я люблю пурпуровае неба над домам маім,

калі дзень адгарэў, калі ў вокнах пагасла святло,

і смарагдавых зорак нябачныя кроплі на ім,

і каб цэлую ноч да світанку няспынна ліло.

 

Я люблю, калі пахне язмінам і летнім дажджом,

калі лісце кранае бязважкага ветру павеў,

калі фары машыны, што едзе аціхлым дваром,

мне на столі малююць карункі галінкамі дрэў.

 

Я люблю папаліць ля акна месяцовай парой,

калі ў шыбы дрыготкімі крылцамі б’юць матылькі,

калі едзе апошні тралейбус па вулцы маёй

і калі па чыгунцы на захад ідуць цягнікі.

 

Дапалю, за спіной цыгарэтны развеецца дым,

а калі я засну, мне прысніцца мой горад і двор,

а яшчэ — пурпуровае неба над домам маім

і нябачныя воку суквецці смарагдавых зор.

 

тралейбусы ходзяць сюды паміраць

каб з раніцы зноў нараджацца

табе яшчэ не пара здаецца

на шчасце

 

халодны край дзе шкло і бетон

раптоўна сустрэнуцца з дрэвам

і хтосьці ўжо кліча мянтоў

хоць наўрад ці трэба

 

бо злева дамы а направа вада

а ўсярэдзіне ты як кавалак лёду

таеш і тая ж фігня як там

заўсёды

 

адно што табе застаецца пакрочыць дарогаю

у невядомым напрамку да могілак ці дадому

адно і тое ж як правіла

з ганкаў

 

няўхільна сочаць за кожным крокам

тваім па трасе і коціцца яблык

пад ногі экскурсія задалася

напраўду

 

а ў мокрым садзе дзе дрэва расце

і скідае пажоўклае лісце долу

нікога няма акрамя дзяцей

птушак і пчолаў

 

 

***

 

Над аэрапортам неба бліжэй, і зоркі міргаюць нізка —

адна выпадкова ў дзень нараджэння ў тваю зазірнула калыску,

і ты ўсміхнуўся цікаўнай той зорцы бяззубым скрыўленым ротам

і раптам заснуў. І прыснілася сонца, і ўсё, што пабачыў потым.

 

Прыснілася неба, і ў ім павуцінне, і белы след самалёта,

дробная і буйная радзіма, бульба, блёкат, балота,

Млечны Шлях, і далёкае мора, і мора, якое блізка,

і ўрэшце прысніўся няісны горад, які называўся Мінскам.

 

Напрыканцы нехта паведаміў шэптам: “Усяго не ўпомніш, запісвай”, —

і тут ты прачнуўся і вылупіў вочы... Неяк вось так прыблізна.

 

Зноўку над полем лётным аблокі, непагадзь, вецер, завея.

Зорка на небе высокім-высокім ведае, свеціць, грэе.

 

 

Восень. Неба дапальвае дрэвы і подыхам

ветру попел лістоты страсае ў лужыны.

Людзі дапальваюць лісце за дрэвамі ўпотай,

кашляюць. Небу хлусяць потым: прастуджаныя.

 

Кальварыя прачынаецца зноў адна.

Навокал імчаць у тралейбусах тыя, што выжылі,

і калі яны кажуць "Вайна? Якая вайна?" —

у яе на грудзях дрыжаць жалезныя крыжыкі.

 

На Тучынку даўно не прыходзяць з нябачных франтоў

няпрошаныя падпальшчыкі і падпольшчыкі.

На гэтых магілах ніхто не накрые стол.

Горад амаль без жыдоў — яшчэ тое відовішча.

 

Туман над лагчынай, самотны лакаматыў

па рэйках пхаецца, трэнькае нешта кволае.

Час не спяшаецца. Можна сказаць, застыў.

Можна сказаць, што часу не стала ўвогуле.

 

 

 

на пагоркі над сонным дняпром апускаецца шэрань

агітатар насвіствае чысцячы свой пісталет

спіце доктар турбін заўтра ў горад увойдзе бандэра

ваш навостраны скальпель прыдасца яму на стале

 

эпідэмія голад аблога паморак халера

у паўцемры нявыспаных сэрцаў палаюць агні

спіце лепей цяпер бо агора шчэ пойдзе наперад

хто паверыць што смерць паміж іх на чале на кані

 

камісары даўно зарадзілі свае рэвальверы

барыкады трымцяць у чаканні далёкай вясны

пад ударамі новых аўрор адчыняюцца дзверы

налятаюць вятры і ўрываюцца ў вашыя сны

 

не пакутуйце хворы мы вам павялічылі дозу

вашы раны і траўмы яшчэ вас паклічуць на біс

рэвалюцыю докторе трэба рабіць пад наркозам

натуральна калі яе ўвогуле варта рабіць

 

 

хай аднавілі спрэс

спаленую зямлю

я даваенны менск

болей за ўсё люблю

 

аэрапорт стары

дворык ля белпалка

оперку на гары

колішні гмах цк

 

ленінку побач з ім

і батанічны сад

школу нумар адзін

дзе я здаваў экстэрнат

 

дом ураду філфак

і геафак бду

грушаўкі кожны барак

вуліцу дзе жыву

 

колькі ні лечыць час

снім мы старыя сны

кожны жадае ў нас

каб не было вайны

 

лепей сюды не лезь

лепей як госць прыедзь

я не хачу каб менск

стаў даваенны ўвесь

 

 

трэцяга ліпеня — дзень вызвалення

менска, калі прынята

вызваліць горад, з'ехаўшы некуды –

згэтуль і назва свята.

 

пуста на ўскраінах, пуста ў цэнтры,

пасярод верхняга горада

пуста на плошчы падчас канцэрта,

пуста ў мазгах ідэолага.

 

млее сталіца ў квецені кветак,

кожны засеяны метр.

шчэрыцца, кветкамі не сагрэты,

пункт прызямлення паэта.

 

я ўжо казаў калісьці, што ў менску,

колькі ні ладзь агледзіны,

толькі адно непрыгожае месца —

гарвыканкам зсярэдзіны.

 

 

***

 

ну і хулі толку з таго што мы ўсе збярэмся

будзеш зноў нам чытаць што пяць год таму панакрэмзаў

прынясуць бухло нехта тупа прыйдзе паесці

нармальныя людзі ўжо паспелі развесціся

 

хто іх ведае што з іх там вырасла і ўскаласілася

куды ты зноў лезеш у гэтую яму з сіласам

наўрад ці ты там пачуеш што-небудзь новае

мы даўно размаўляем адною і тою ж моваю

 

гэта ўсё пачалося тут яшчэ да міндоўга

як той казаў жыць будзем кепска але нядоўга

абы толькі зімою і летам адным цветам

сцягі над райадміністрацыяй і сельсаветам

 

той хто з'ехаў ужо паспеў вярнуцца і спіцца

і расказвае тут што курыца не заграніца

зрэшты тое што курыцца ён умудрыўся правезці

табе лепей не ведаць у каторым канкрэтна месцы

 

жыццё гэта кантрабанда кіндэр-сюрпрызаў

калі-небудзь усіх нас за гэта пазбавяць візаў

а покуль спакойна не палімся мы ж не лохі

як-кольвек але не ў гэтым жыцці і похер

 

незалежна ад усіх пазітыўных рысаў

на тваім надмагіллі напішуць "я піў і пісаў"

і маліся каб час расставіў акцэнты правільна

хадзем я табе пакажу дзе тут не прыбіральня